Zarządca infrastruktury

Z Enkol
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Zarządca infrastruktury – podmiot wykonujący działalność polegającą na zarządzaniu infrastrukturą kolejową, na zasadach określonych w ustawie o transporcie kolejowym. [1]
Dawniej zarządca infrastruktury zawany był zarządem kolei. [2]


Zarządca infrastruktury kolejowej w świetle obowiązującej ustawy o transporcie kolejowym[edytuj]

Zadania zarządcy infrastruktury kolejowej[edytuj]

Zarządzanie infrastrukturą kolejową polega na:

  • budowie i utrzymaniu infrastruktury kolejowej
  • prowadzeniu ruchu pociągów na liniach kolejowych
  • utrzymywaniu infrastruktury kolejowej w stanie zapewniającym bezpieczne prowadzenie ruchu kolejowego
  • udostępnianiu tras pociągów dla przejazdu pociągów na liniach kolejowych i świadczeniu usług z tym związanych
  • zarządzaniu nieruchomościami wchodzącymi w skład infrastruktury kolejowej. [3]


Zarządca jest obowiązany do udostępniania infrastruktury kolejowej na podstawie wniosków składanych zgodnie z regulaminem przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych z zachowaniem zasady równego traktowania przewoźników. [4] Nadzór nad równoprawnym traktowaniem przewoźników kolejowych przez zarządcę infrastruktury oraz nad prawidłowością naliczania opłat za korzystanie przez nich z infrastruktury kolejowej sprawuje Prezes Urzędu Transportu Kolejowego. [5]

Co do zasady zarządce nie może odmówić do znajdujących się na sieci kolejowej urządzeń związanych z obsługą pociągów. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy istnieją inne podmioty zapewniające dostęp do tych urządzeń na warunkach rynkowych. [6]

Przewoźnik kolejowy nabywa prawo do korzystania z przydzielonych w rozkładzie jazdy tras pociągów po zawarciu umowy o udostępnienie infrastruktury kolejowej. W zakresie pasażerskich przewozów kolejowych zarządca zawiera umowę o udostępnienie infrastruktury z przewoźnikiem kolejowym, który zawarł umowę o świadczenie usług publicznych, uzyskał decyzję o przyznaniu otwartego dostępu albo uwzględniono jego wniosek na wykonanie przewozu okazjonalnego. [7]

Wymagania wobec zarządcy infrastruktury kolejowej[edytuj]

Zarządca infrastruktury kolejowej zobowiązany jest:

  • posiadać dokument uprawniający go do zarządzania infrastrukturą kolejową, którym jest autoryzacja bezpieczeństwa [8] lub świadectwo bezpieczeństwa w przypadku zarządców, których linie kolejowe są funkcjonalnie oddzielone od reszty systemu kolejowego i przeznaczone do prowadzenia pasażerskich przewozów aglomeracyjnych i wojewódzkich przewozów pasażerskich w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym oraz zarządcy prywatnej infrastruktury kolejowej, która jest wyłącznie użytkowana przez właścicieli do prowadzenia własnych przewozów towarowych. [9]
  • stworzyć system zarządzania bezpieczeństwem. [10]
  • rejestr infrastruktury obejmujący zarządzaną przez niego infrastrukturę kolejową wchodzącą w skład transeuropejskiego systemu kolei dużych prędkości i transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnej[11]

Wykonywanie przewozów kolejowych przez zarządcę infrastruktury kolejowej[edytuj]

W zasadzie zarządca infrastruktury nie jest uprawniony do wykonywania przewozów kolejowych innych niż przewozy technologiczne (tj. wykonywane na potrzeby własne związane z utrzymaniem zarzadzanej przez niego infrastruktury). Jednakże ustawa o transporcie kolejowym przewiduje dwa wyjątki:

Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, po uzyskaniu opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, może, w drodze decyzji, zezwolić zarządcy na:

  • wykonywanie przewozu osób pod warunkiem prowadzenia odrębnej rachunkowości w zakresie zarządzania infrastrukturą kolejową oraz odrębnej rachunkowości w zakresie wykonywania przewozów kolejowych [12]
  • wykonywanie przewozu osób i rzeczy na wyodrębnionej organizacyjnie linii kolejowej bez wymagania prowadzenia odrębnej rachunkowości pod warunkiem nieudostępniania tej linii przewoźnikom kolejowym [13]


W praktyce zarządcami infrastruktury wykonującymi jednocześnie przewozy kolejowe są niemal wszyscy operatorzy kolei wąskotorowych oraz PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o. (zarządca linii kolejowej nr 65) [14], czy PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o. (zarządca linii kolejowej nr 250)[15] oraz Warszawska Kolej Dojazdowa sp. z o.o. (zarządca linii kolejowych nr 47, 48 i 512) [16].

Zarządcy infrastruktury kolejowej w Polsce[edytuj]

Zarządcy infrastruktury na ogólnej sieci kolejowej w Polsce [17]
Nazwa Data rozpoczęcia
działalności
Całkowita długość torów
szlakowych
i głównych zasadniczych
Całkowita długość torów
pozostałych
Łączna długość linii
jednotorowych
Łączna długość linii
dwutorowych
Długość trakcji
elektrycznej
Liczba sygnalizatorów
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. 01.10.2001 27771,00 (1435mm)
148,00 (1520 mm)
9322,00 (1435 mm
115,00 (1520 mm)
8583,00 (1435 mm)
0 (1520 mm)
10605,00 (1435 mm)
148,00 (1520 mm)
25032,58 (1435 mm)/ 3kV DC
24,37 /3 kV DC(1520 mm)
62330 (1435 mm)
446 (1520 mm)
PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o. 20.11.2001 2,42 (1435 mmm)
394,65 (1520 mm)
26,61 (1435 mm)
104,62 (1520 mm)
2,42 (1435 mmm)
394,65 (1520 mm)
0,00 (1435 i 1520 mm) 0,00 (1435 i 1520 mm) 10 (1435 mm)
243 (1520 mm)
PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o. 01.07.2001 62,16 20,51 31,08 0,00 68,75 / 3 kV DC 235
CTL Maczki - Bór sp. z o.o. 05.05.1990 75,93 53,83 18,43 39,07 0,00 152
Jastrzębska Spółka Kolejowa sp. z o.o. 01.04.1998 43,35 99,75 11,60 20,15 25,78 / 3 kV DC 350
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
Kopalnia Węgla Kamiennego
"Budryk"
09.12.2007 9,63 12,02 0,00 9,63 8,50 / 3 kV DC 41
Kopalnia Piasku Kotlarnia - Linie Kolejowe sp. z o.o. 01.01.2004 167,60 21,60 50,36 66,90 0,00 186
Infra Silesia S.A. 18.03.2010 161,00 218,00 36,00 89,00 65,16 / 3 kV DC 536
RAZEM 28293,09 (1435 mm)
542,65 (1520 mm)
9774,32 (1435 mm
219,62 (1520 mm)
8730,47 (1435 mm)
0,00 (1520 mm)
10832,20 (1435 mm)
542,65 (1520 mm)
25200,80 (1435 mm)
24,40 (1520 mm)
64529



Zarządcy infrastruktury kolejowej sieci metra oraz sieci oddzielonej od reszty systemu [18]
Nazwa Data rozpoczęcia
działalności
Całkowita długość torów
szlakowych
i głównych zasadniczych
Całkowita długość torów
pozostałych
Łączna długość linii
jednotorowych
Łączna długość linii
dwutorowych
Długość trakcji
elektrycznej
Liczba sygnalizatorów
Warszawska Kolej Dojazdowa sp. z o.o. 01.01.2001 63,70 3,10 25,10 13,78 69,70 / 0,65 kV DC 94
Metro Warszawskie sp. z o.o. 07.01.2003 43,74 32,32 22,12 0,00 52,00 / 0,75 kV DC 225
UBB Polska sp. z o.o. 15.09.2008 1,44 0,24 0,00 1,44 0,00 4
RAZEM 108,88 35,66 47,22 15,22 121,70 323


Zarządcy infrastruktury na liniach kolei wąskotorowych
Nazwa Data rozpoczęcia
działalności
Numery zarządzanych
linii kolejowych
Całkowita długość torów
szlakowych
i głównych zasadniczych
Całkowita długość torów
pozostałych
Liczba sygnalizatorów
Fundacja Polskich Kolei Wąskotorowych[19] 01.01.2002 622 49,500 (750 mm) ok. 2,000 (750 mm) 2
RAZEM 49,500 (750 mm) ok. 2,000 (750 mm) 2


Przypisy

  1. Art. 4 ust. 7 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  2. Art. 4 ust. 1 Ustawy o transporcie kolejowym z dnia 27 czerwca 1997, Dz. U. Nr 96 poz. 591)
  3. Art. 5 ust. 1 pkt. 1 - 5 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  4. Art. 29 ust. 2 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  5. Art. 13 ust. 1 pkt. 1 - 3 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  6. Art. 29 ust. 1b Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  7. Art. 29 ust. 1c Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  8. Art. 18 ust. 1 pkt. 1 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  9. Art. 18 ust. 1 pkt. 2 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  10. Art. 17a ust. 1 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  11. Art. 25g Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  12. Art. 5 ust. 4 pkt. 1 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  13. Art. 5 ust. 4 pkt. 2 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  14. Strona PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o.
  15. Strona PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o.
  16. Serwis kolej.one.pl
  17. Raport w sprawie bezpieczeństwa na kolei w Polsce za 2009 rok, załącznik nr A.2.1.a (Dziennik Urzędowy Ministra Infrastruktury rok 2011 nr 6 poz. 36)
  18. Raport w sprawie bezpieczeństwa na kolei w Polsce za 2009 rok, załącznik nr A.2.1.b (Dziennik Urzędowy Ministra Infrastruktury rok 2011 nr 6 poz. 36)
  19. Skan świadectwa bezpieczeństwa dla zarządcy infrastruktury kolejowej - FPKW