Edytujesz Oznaczenia taboru wąskotorowego PKP (WM-11)

Od 1 stycznia 1961 roku, na kolejach wąskotorowych, zarządzanych przez PKP, obowiązywały przepisy [[Przepisy:WM11|WM11]], które określały sposób oznaczania taboru wedle odpowiednich serii. W części dotyczącej oznaczeń literowych oraz numeracji pojazdów trakcyjnych i specjalnych przepisy te były stosowane do końca funkcjonowania kolei wąskotorowych w strukturach PKP. Dziś są nadal stosowane na większości kolei wąskotorowych, lecz już jedynie w na zasadzie zwyczaju lub szacunku do historii i tradycji.

W części dotyczącej numeracji wagonów instrukcję Wm-11 stosowano do drugiej połowy roku 1974. Od 1 września 1974 rozpoczęto stosowanie ujednoliconych dwunastocyfrowych numerów taborowych zwanych "CETAR".

{{Main|Numeracja taboru wąskotorowego PKP (CETAR)}}

== Parowozy ==
Oznaczenia serii [[parowóz|parowozów]] składały się z symboli umieszczonych obok siebie, które oznaczały kolejno:
# pozycja pierwsza - rodzaj parowozu, 
# pozycja druga - układ osi, 
# pozycja trzecia - moc parowozu w KM lub pochodzenie, 
# pozycja czwarta (numer inwentarzowy) - szerokość toru, do której parowóz był przystosowany

1. Parowozy wąskotorowe podzielono na dwa rodzaje: 
:'''P''' - [[parowóz|parowozy]] tendrowe, 
:'''T''' - [[parowóz|parowozy]] [[tendrzak|beztendrowe]] (tendrzaki), przy czym tym symbol ten stosowany był również dla maszyn będących fabrycznie tendrzakami, a które podczas eksploatacji wyposażono w tendry pomocnicze bez przebudowy parowozu.

2. Układ osi danego [[parowóz|parowozu]] oznaczany był za pomocą następujących symboli: 
: ''(brak symbolu)'' - dwie osie napędne, 
: '''y''' - trzy osie napędne,
: '''x''' - cztery osie napędne, 
: '''w''' - pięć osi napędnych, 
: '''z''' - sześć osi napędnych.

:: w przypadku zastosowania osi tocznych pod [[parowóz|parowozem]] do powyższych symboli dodawano dodatkowy symbol: 
: '''a''' - jedna oś toczna z przodu, 
: '''b''' - jedna oś toczna z tyłu,
: '''n''' - oś toczna przednia i tylna. 

3. Moc [[parowóz|parowozu]] oznaczana była symbolem liczbowym określającym moc parowozu:
: '''1''' - do 60 [[Koń mechaniczny|KM]]
: '''2''' - 61 - 80 [[Koń mechaniczny|KM]]
: '''3''' - 81 - 100 [[Koń mechaniczny|KM]]
: '''4''' - 101 - 120 [[Koń mechaniczny|KM]]
: '''5''' - 121 - 150 [[Koń mechaniczny|KM]]
: '''6''' - 151 - 180 [[Koń mechaniczny|KM]]
: '''7''' - 181 - 220 [[Koń mechaniczny|KM]]
: '''8''' - 221 - 300 [[Koń mechaniczny|KM]]
: '''9''' - powyżej 300 [[Koń mechaniczny|KM]]

: W przypadku [[parowóz|parowozów]] pochodzenia polskiego umieszczano dwie ostatnie cyfry roku zatwierdzenia dokumentacji (począwszy od 1920 roku) w miejsce symbolu określającego moc. Natomiast [[parowóz|parowozy]] dostarczone w ramach pomocy UNRA maiły umieszczony symbol „u” w miejsce symbolu określającego moc [[parowóz|parowozu]]. 

4. W zależności od [[Szerokość toru|szerokości toru]], do której był przystosowany parowóz, nadawano mu numer inwentarzowy (taborowy) z odpowiedniego zakresu:
:* tor o szerokości 600 mm - od 0001 do 1000
:* tor o szerokości 750 mm - od 1001 do 2000
:* tor o szerokości 785 mm - od 2001 do 2800
:* tor o szerokości 800 mm - od 2801 do 3000
:* tor o szerokości 1000 mm - od 3001 do 4000


''' ''Przykłady:'' '''
=== Px48 ===
[[Plik:Px48-1760 tabliczka.jpg|thumb|right|290px|]]

* '''P''' - [[Parowóz]]
* '''x''' - posiadający 4 osie napędne
* '''48''' - pochodzenia polskiego, zatwierdzony do produkcji w 1948 roku.
* '''1760''' - parowóz przystosowany do toru o szerokości 750 mm

Jedynym typem parowozów zaliczanych do serii Px48 jest parowóz typu [[D-h2]].
<gallery widths=230 heights=180 perrow=3 caption="">
Plik:Px48-3901.jpg|Parowóz Px48-3901.
</gallery>
{{clear}}

== Tendry ==

Oznaczenie [[Tander|tendrów]] składało się z umieszczonych obok siebie symboli określających kolejno: 
# rodzaj tendra,
# pojemność zbiornika na wodę,
# liczbę osi,
# pochodzenie tendra,
# numer inwentarzowy określający jednocześnie szerokość toru, do której tender był przystosowany

1. Tendry wąskotorowe dzieliły się na dwa rodzaje, a mianowicie:
:'''Pt''' - tendry połączone z [[Parowóz|parowozem]],
:'''Zt''' - tendry oddzielne.

2. Dla określenia pojemności zbiornika na wodę stosowano liczbę wskazująca pojemność zbiornika w m3 zaokrąglona do liczby całkowitej.

3. Dla określenia liczby osi lokomotywy stosowano symbole:
:(brak symbolu) - 2 osie,
:'''y''' - 3 osie,
:'''x''' - 4 osie.

4. Dla tendrów pochodzenia polskiego umieszczano dwie ostatnie cyfry roku zatwierdzenia dokumentacji (począwszy od 1920 roku).

5. W zależności od [[Szerokość toru|szerokości toru]], do której był przystosowany tender, nadawano mu numer inwentarzowy (taborowy) z odpowiedniego zakresu:
:* tor o szerokości 600 mm - od 5001 do 5200
:* tor o szerokości 750 mm - od 5201 do 5370
:* tor o szerokości 785 mm - od 5371 do 5400
:* tor o szerokości 800 mm - od 5401 do 5430
:* tor o szerokości 1000 mm - od 5431 do 5500



''' ''Przykłady:'' '''
=== Ptx48 ===
[[Plik:Pxt48-1760 tabliczka.jpg|thumb|right|290px|]]

* '''Pt''' - [[Tender]] połączony z parowozem (w tym przypadku z parowozem [[Oznaczenia taboru wąskotorowego PKP (WM-11)#Px48|Px48]])
* '''x''' - posiadający 4 osie
* '''48''' - pochodzenia polskiego, zatwierdzony do produkcji w 1948 roku.
* '''1760''' - numer inwentarzowy, który powinien jednocześnie określać szerokość toru, do którego tender był przystosowany. W tym wypadku numer ten został nadany niezgodnie z instrukcją. 

: Uwaga: w oznaczeniu nie podano pojemności zbiornika wodnego, prawdopodobnie dlatego, że uznano, iż jest to konstrukcja znormalizowana o powszechnie znanych parametrach. W pełni poprawne oznaczenia tendra winno brzmieć '''Pt6x48'''.
<gallery widths=230 heights=180 perrow=3 caption="">
Plik:IMtender.jpg|
</gallery>
{{clear}}

== Lokomotywy spalinowe ==

Oznaczenie [[Lokomotywa spalinowa|lokomotyw spalinowych]] składalło się z umieszczonych obok siebie symboli określających kolejno: 
# rodzaj lokomotywy, 
# liczbę osi, 
# rodzaj silnika, 
# rodzaj przekładni,
# numer inwentarzowy określający jednocześnie szerokość toru, do której dana lokomotywa była przystosowana.

1. Lokomotywy spalinowe wąskotorowe dzielliły się na dwa rodzaje, a mianowicie:
:'''L''' - lokomotywy spalinowe bez przedziału bagażowego,
:'''Lf''' - lokomotywy spalinowe z przedziałem bagażowym.

2. Dla określenia liczby osi lokomotywy stosowano symbole:
:''(brak symbolu)'' - 2 osie napędne,
:'''y''' - 3 osie napędne,
:'''x''' - 4 osie napędne,
:'''w''' - 5 osi napędnych,
:'''z''' - 6 osi napędnych.

:: w przypadku zastosowania osi tocznych pod [[parowóz|parowozem]] do powyższych symboli dodawano dodatkowy symbol:
:'''a''' - jedna oś przednie,
:'''b''' - jedna oś tylna,
:'''n''' - osie przednia i tylna.

3. Do określenia rodzaju silnika w lokomotywie spalinowej stosowano następujące symbole:
:'''c''' - [[Silnik spalinowy o zapłonie iskrowym|silnik spalinowy o zapłonie iskrowym]],
:'''d''' - [[Silnik spalinowy o zapłonie samoczynnym|silnik spalinowy o zapłonie samoczynnym]],
:'''a''' - [[Silnik elektryczny|silnik elektryczny]] akumulatorowy.

4. Do określenia rodzaju przekładni stosowano następujące symbole cyfrowe:
:'''1''' - [[Przekładnia mechaniczna|przekładnia mechaniczna]],
:'''2''' - [[Przekładnia hydrauliczna|przekładnia hydrauliczna]],
:'''3''' - [[Przekładnia hydromechaniczna|przekładnia hydromechaniczna]],
:'''4''' - [[Przekładnia elektryczna|przekładnia elektryczna]].

5. W zależności od [[Szerokość toru|szerokości toru]], do której była przystosowana lokomotywa nadawano jej numer inwentarzowy (taborowy) z odpowiedniego zakresu:
:* tor o szerokości 600 mm - od 001 do 100
:* tor o szerokości 750 mm - od 101 do 300
:* tor o szerokości 785 mm - od 301 do 380
:* tor o szerokości 800 mm - od 381 do 400
:* tor o szerokości 1000 mm - od 401 do 500


''' ''Przykłady:'' '''
=== Ld1 ===
* '''L''' - [[Lokomotywa spalinowa]]
* ''(brak symbolu)'' - posiadająca 2 osie napędne
* '''d''' - napędzana silnikiem o zapłonie samoczynnym
* '''1''' - oraz mechaniczną skrzynia biegów

Do serii Ld1 można zaliczyć lokomotywy typu [[WLs40]] (w tym podtypów WLs40, WLs50, 2WLs40, 2WLs50 i t.p.) a także lokomotywę typu [[Ns3]] eksploatowaną na [[Górnośląskie Koleje Wąskotorowe|Górnośląskich Kolejach Wąskotorowych]] oraz lokomotywę zbudowaną w warsztatach w Piasecznie, eksploatowaną na [[Piaseczyńska Kolej Wąskotorowa|Grójeckiej Kolei Dojazdowej]]

[[File:Ld1-1.jpg|300px]]

Lokomotywa Ld1-1 w lokomotywowni w Białośliwiu.

=== Lyd1 ===
* '''L''' - [[Lokomotywa spalinowa]]
* '''y''' - posiadająca 3 osie napędne
* '''d''' - napędzana silnikiem o zapłonie samoczynnym
* '''1''' - oraz mechaniczną skrzynia biegów
* '''309''' - numer inwentarzowy określający jednocześnie, że lokomotywa była przystosowana do toru o szerokości 785 mm

Do serii Lyd1 zaliczano następujące typy lokomotyw:
* [[WLs150]]
* [[WLs180]] (produkowana także pod oznaczeniem 803D)
[[Plik:DSC07994am.JPG|290px]]
 |opis_zdjęcia = Lokomotywa Lyd1-226.

=== Lyd2 ===
* '''L''' - [[Lokomotywa spalinowa]]
* '''y''' - posiadająca 3 osie napędne
* '''d''' - napędzana silnikiem o zapłonie samoczynnym
* '''2''' - z przekładnią hydrauliczną

Jedynym typem lokomotyw zaliczanych do serii Lyd2 była [[L30H]].
<gallery widths=230 heights=180 perrow=3 caption="">
Plik:0016tm.jpg|Lyd2-05 LP eksploatowana na Bieszczadzkiej Kolejce Leśnej.
</gallery>
{{clear}}

=== Lxd2 ===
[[Plik:DSC03076am.JPG|thumb|right|290px|]]

* '''L''' - [[Lokomotywa spalinowa]]
* '''x''' - posiadająca 4 osie napędne
* '''d''' - napędzana silnikiem o zapłonie samoczynnym
* '''2''' - z przekładnią hydrauliczną

Jedynym typem lokomotyw zaliczanych do serii Lxd2 była [[L45H]].

[[Plik:Lxd2-467.jpg|300px]]

Lokomotywa Lxd2-467.

== Wagony silnikowe ==

Oznaczenie [[Wagon silnikowy|wagonów silnikowych]] składało się z umieszczonych obok siebie symboli określających kolejno: 
# przynależność do wagonów silnikowych, 
# klasę wagonu, 
# liczbę osi, 
# rodzaj silnika, 
# rodzaj przekładni
# numer inwentarzowy określający jednocześnie szerokość toru, do której wagon był przystosowany

1. Symbolem określającym przynależność do wagonów motorowych był symbol '''M'''.

2. Do określenia klasy wagonu stosowano następujące symbole:
:'''A''' - pierwsza klasa,
:'''B''' - druga klasa,
:'''AB''' - pierwsza i druga klasa - wagon mieszany.

3. Do określenia liczby osi stosowano następujące symbole:
:(brak symbolu) - 2 osie,
:'''y''' - 3 osie,
:'''x''' - 4 osie.

4. Do określenia rodzaju silnika stosowano następujące symbole:
:'''c''' - [[Silnik spalinowy o zapłonie iskrowym|silnik spalinowy o zapłonie iskrowym]],
:'''d''' - [[Silnik spalinowy o zapłonie samoczynnym|silnik spalinowy o zapłonie samoczynnym]],
:'''a''' - [[Silnik elektryczny|silnik elektryczny]] akumulatorowy.

5. Do określenia rodzaju przekładni stosowano następujące symbole cyfrowe:
:'''1''' - [[Przekładnia mechaniczna|przekładnia mechaniczna]],
:'''2''' - [[Przekładnia hydrauliczna|przekładnia hydrauliczna]],
:'''3''' - [[Przekładnia hydromechaniczna|przekładnia hydromechaniczna]],
:'''4''' - [[Przekładnia elektryczna|przekładnia elektryczna]].

6. W zależności od [[Szerokość toru|szerokości toru]] do której był przystosowany wagon nadawano mu numer inwentarzowy (taborowy) z odpowiedniego zakresu:
:* tor o szerokości 600 mm - od 001 do 100
:* tor o szerokości 750 mm - od 101 do 280
:* tor o szerokości 785 mm - od 281 do 300
:* tor o szerokości 800 mm - od 401 do 410
:* tor o szerokości 1000 mm - od 301 do 400



''' ''Przykłady:'' '''
=== MBc1 ===
* '''M''' - [[Wagon silnikowy]]
* '''B''' - drugiej klasy
* ''(brak symbolu)'' - posiadający 2 osie
* '''c''' - napędzany silnikiem o zapłonie iskrowym
* '''1''' - z przekładnią mechaniczną

Do serii MBc1 zaliczano wagony silnikowe typu [[Mw63]] napędzane silnikiem [[S47 (silnik)|S47]].

=== MBd1 ===
* '''M''' - [[Wagon silnikowy]]
* '''B''' - drugiej klasy
* ''(brak symbolu)'' - posiadający 2 osie
* '''d''' - napędzany silnikiem o zapłonie samoczynnym
* '''1''' - z przekładnią mechaniczną

Do serii MBd1 zaliczano wagony silnikowe typu [[Mw63]] napędzane silnikiem [[S53 (silnik)|S53]], [[S359 (silnik)|S359]] lub [[SW400 (silnik)|SW400]].

[[Plik:Mbd1-281-karb1.jpg|300px]]

MBd1-281 na stacji [[Bytom Karb Wąskotorowy]].

=== MBxd1 ===
* '''M''' - [[Wagon silnikowy]]
* '''B''' - drugiej klasy
* '''x''' - posiadający 4 osie
* '''d''' - napędzany silnikiem o zapłonie samoczynnym
* '''1''' - z przekładnią mechaniczną

Do serii MBxd1 zaliczano następujące typy wagonów silnikowych:
* [[1Mw]]
* [[1Aw/M]] (przebudowa z wagonów osobowych typu [[1Aw]])

[[File:MBxd1 168 Wolodrza.jpg|300px]]

Wagon motorowy MBxd1-168.

=== MBxd2 ===
* '''M''' - [[Wagon silnikowy]]
* '''B''' - drugiej klasy
* '''x''' - posiadający 4 osie
* '''d''' - napędzany silnikiem o zapłonie samoczynnym
* '''2''' - z przekładnią hydrauliczną

Jedynym typem wagonów silnikowych zaliczanych (de facto błędnie)<ref>Wagon posiada przekładnię hydromechaniczną, a nie hydrauliczną, powinien zatem nosić oznaczenie ''MBxd3'', a nie ''MBxd2''</ref> do serii MBxd2 jest [[A20D-P]].

[[Plik:MBxd2-212 Jantar1.jpg|300px]]

MBxd2-212 w Jantarze.

== Wózki spalinowe torowe ==

Oznaczenie [[Wózek spalinowy torowy|wózków spalinowych torowych]] składało się z umieszczonych obok siebie symboli określających kolejno: 
# przynależność do spalinowych wózków torowych,
# rodzaj silnika.

1. Symbolem określającym przynależność do wagonów motorowych był symbol '''Wm'''.

2. Do określenia rodzaju silnika stosowano następujące symbole:
:'''c''' - [[Silnik spalinowy o zapłonie iskrowym|silnik spalinowy o zapłonie iskrowym]],
:'''d''' - [[Silnik spalinowy o zapłonie samoczynnym|silnik spalinowy o zapłonie samoczynnym]].

3. W zależności od [[Szerokość toru|szerokości toru]] do której był przystosowany wózek nadawano mu numer inwentarzowy (taborowy) z odpowiedniego zakresu:
:* tor o szerokości 600 mm - od 201 do 250
:* tor o szerokości 750 mm - od 001 do 100
:* tor o szerokości 785 mm - od 101 do 150
:* tor o szerokości 800 mm - nie przewidziano w instrukcji
:* tor o szerokości 1000 mm - od 151 do 200


''' ''Przykłady:'' '''
=== Wmc ===
* '''Wm''' - [[Wózek silnikowy torowy]]
* '''c''' - napędzany silnikiem o zapłonie iskrowym

Takie oznaczenie miały między innymi wózki silnikowe typu [[Wwm5]].

== Drezyny silnikowe ==

Oznaczenie [[Drezyna silnikowa|drezyny silnikowej]] składało się z umieszczonych obok siebie symboli określających kolejno: 
# przynależność do drezyn silnikowych, 
# rodzaj drezyny silnikowej, 
# rodzaj silnika.

1. Symbolem określającym przynależność do drezyn silnikowych jest symbol '''D'''.

2. Do określenia rodzaju drezyny silnikowej stosowano następujące symbole:
:'''k''' - drezyna kryta,
:'''o''' - drezyna odkryta.

3. Do określenia rodzaju silnika stosowano następujące symbole:
:'''c''' - [[Silnik spalinowy o zapłonie iskrowym|silnik spalinowy o zapłonie iskrowym]],
:'''d''' - [[Silnik spalinowy o zapłonie samoczynnym|silnik spalinowy o zapłonie samoczynnym]].

4. W zależności od [[Szerokość toru|szerokości toru]], do której była przystosowana oraz rodzaju silnika (o zapłonie iskrowym albo samoczynnym, czyli benzynowy albo diesla), w który wyposażona była drezyna, nadawano jej numer inwentarzowy (taborowy) z odpowiedniego zakresu:
:* silnik o zapłonie iskrowym, tor o szerokości 600 mm - od 001 do 100
:* silnik o zapłonie iskrowym, tor o szerokości 750 mm - od 101 do 200
:* silnik o zapłonie iskrowym, tor o szerokości 785 mm - od 201 do 300
:* silnik o zapłonie iskrowym, tor o szerokości 800 mm - nie przewidziano w instrukcji
:* silnik o zapłonie iskrowym, tor o szerokości 1000 mm - od 301 do 400


:* silnik o zapłonie samoczynnym, tor o szerokości 600 mm - od 501 do 600
:* silnik o zapłonie samoczynnym, tor o szerokości 750 mm - od 601 do 700
:* silnik o zapłonie samoczynnym, tor o szerokości 785 mm - od 701 do 800
:* silnik o zapłonie samoczynnym, tor o szerokości 800 mm - nie przewidziano w instrukcji
:* silnik o zapłonie samoczynnym, tor o szerokości 1000 mm - od 801 do 900


''' ''Przykłady:'' '''
=== Doc ===
* '''D''' - [[Drezyna silnikowa]]
* '''o''' - odkryta,
* '''c''' - napędzana silnikiem o zapłonie iskrowym.




== Wagony osobowe ==

Oznaczenie [[Wagon osobowy|wagonów osobowych]] składało się z umieszczonych obok siebie symboli określających kolejno: 
# klasę wagonu, 
# liczbę osi, 
# rodzaj hamulca, 
# rodzaj przejścia międzywagonowego,
# numer inwentarzowy określający jednocześnie szerokość toru, do której wagon był przystosowany.

1. Do określenia klasy wagonu stosowano następujące symbole:
:'''A''' - pierwsza klasa,
:'''B''' - druga klasa,
:'''AB''' - pierwsza i druga klasa - wagon mieszany.

2. Do określenia liczby osi stosowano następujące symbole:
:(brak symbolu) - 2 osie,
:'''y''' - 3 osie,
:'''x''' - 4 osie.

3. Do określenia rodzaju hamulca stosowano następujące symbole:
:(brak symbolu) - brak hamulca,
:'''h''' - hamulec ręczny,
:'''hp''' - hamulec pneumatyczny.

4. Jeżeli wagon posiadał przejścia międzywagonowe, wówczas na końcu jego oznaczenia umieszczano symbol '''i'''.

5. W zależności od [[Szerokość toru|szerokości toru]] do której był przystosowany wagon nadawano mu numer inwentarzowy (taborowy) z odpowiedniego zakresu:
:* tor o szerokości 600 mm - od 0001 do 1000 
:* tor o szerokości 750 mm - od 1001 do 2000
:* tor o szerokości 785 mm - od 2001 do 2200
:* tor o szerokości 800 mm - do 2201 do 2400
:* tor o szerokości 1000 mm - od 2401 do 2800




''' ''Przykłady:'' '''
=== Bxhpi ===
* '''B''' - [[Wagon osobowy]] drugiej klasy
* '''x''' - posiadający 4 osie
* '''hp''' - wyposażony w hamulec powietrzny
* '''i''' - z przejściem międzywagonowym.

Do tej serii wagonów zaliczano następujące typy wagonów:
* [[1Aw]] - wagony produkowane w latach 50. w Świdnicy,
* [[3Aw]] - wagony produkowane w latach 60. w [[PaFaWag]]u,
* [[A20D-P]] - wagony toczne [[Spalinowy zespół trakcyjny|spalinowego zespołu trakcyjnego]], produkowane przez zakłady [[FAUR]] w Rumunii.

''Uwaga'': opisany wyżej system numeracji wagonów został zarzucony w roku 1975, kiedy to wprowadzono ''CETAR'' -  ujednolicony system numeracji wagonów eksploatowanych przez PKP (normalnotorowych oraz wąskotorowych) oraz wagonów nienależących do PKP, ale kursujących po ich sieci. System oznaczeń literowych oraz numeracja pojazdów trakcyjnych i pomocniczych pozostały niezmienione. 

{{Main|Numeracja taboru wąskotorowego PKP (CETAR)}}
<gallery widths=500 heights=450 perrow=3 caption="">
Plik:Bxhpi Gryfice.jpg|
</gallery>
{{clear}}

== Wagony specjalne w ruchu osobowym  ==

Oznaczenie [[Wagon specjalny|wagonów specjalnych]] składało się z umieszczonych obok siebie symboli określających kolejno: 
# rodzaj wagonu, 
# liczbę osi, 
# rodzaj hamulca, 
# numer inwentarzowy określający jednocześnie szerokość toru, do której wagon był przystosowany

1. Do określenia rodzaju wagonu stosowano następujące symbole:
:'''As''' - [[Wagon salonowy|wagon salonowy]],
:'''G''' - [[Wagon pocztowy|wagon pocztowy]],
:'''F''' - [[Wagon bagażowy|wagon bagażowy]],
:'''H''' - [[Wagon sanitarny|wagon sanitarny]],
:'''D''' - [[Wagon doświadczalny|wagon doświadczalny]].

2. Do określenia liczby osi stosowano następujące symbole:
:(brak symbolu) - 2 osie,
:'''y''' - 3 osie,
:'''x''' - 4 osie.

3. Do określenia rodzaju hamulca stosowano następujące symbole:
:(brak symbolu) - brak hamulca,
:'''h''' - hamulec ręczny,
:'''hp''' - hamulec pneumatyczny.

4. W zależności od [[Szerokość toru|szerokości toru]] do której był przystosowany wózek nadawano mu numer inwentarzowy (taborowy) z odpowiedniego zakresu:
:* tor o szerokości 600 mm - od 3000 do 3200
:* tor o szerokości 750 mm - od 3201 do 3400
:* tor o szerokości 785 mm - od 3401 do 3450
:* tor o szerokości 800 mm - od 3451 do 3500
:* tor o szerokości 1000 mm - od 3500 do 3600

''Uwaga'': opisany wyżej system numeracji wagonów został zarzucony w roku 1975, kiedy to wprowadzono ''CETAR'' -  ujednolicony system numeracji wagonów eksploatowanych przez PKP (normalnotorowych oraz wąskotorowych) oraz wagonów nienależących do PKP, ale kursujących po ich sieci. System oznaczeń literowych oraz numeracja pojazdów trakcyjnych i pomocniczych pozostały niezmienione. 

{{Main|Numeracja taboru wąskotorowego PKP (CETAR)}}



''' ''Przykłady:'' '''
=== Fxh ===
* '''F''' - [[Wagon pocztowy]]
* '''x''' - posiadający 4 osie
* '''h''' - wyposażony w hamulec ręczny.

Do tej serii wagonów zaliczano różne wagony kryte przebudowywane podczas napraw okresowych, wśród nich można wymienić np.:
* [[Fxh 4080]] - wagon pocztowy kursujący na kolei [[Kolej Wąskotorowa Rogów – Rawa – Biała|Rogów-Rawa-Biała]]

==  Wagony towarowe ==

Oznaczenie [[Wagon towarowy|wagonów towarowych]] składało się z umieszczonych obok siebie symboli określających kolejno: 
# rodzaj (przeznaczenie) wagonu,
# ładowność,
# liczbę osi, 
# rodzaj hamulca, 
# występowanie zastaw zbożowych,
# numer inwentarzowy określający jednocześnie szerokość toru, do którego przystosowany był wagon.

1. Do określenia rodzaju wagonu stosowano następujące symbole:
:'''K''' - [[Wagon kryty|wagon kryty]],
:'''W''' - [[Wagon węglarka|wagon węglarka]],
:'''P''' - [[Wagon platforma|wagon platforma]],
:'''Sl''' - [[Wagon kłonicowy|wagon kłonicowy]],
:'''Sw''' - [[Wagon wapniarka|wagon wapniarka]],
:'''R''' - [[Wagon cysterna|wagon cysterna]],
:'''Rg''' - [[Wagon zbiornikowy|wagon ze zbiornikami stałymi]],
:'''Ft''' - [[Wagon bagażowy|wagon bagażowy]] (tzw. brankard), używany w ruchu towarowym,
:'''T''' - [[Wagon transporter|wagon transporter]].

2. Do określenia ładowności stosowano następujące symbole:
:(brak symbolu) - ładowność do 9,9 t,
:'''d''' - ładowność w zakresie od 10 do 15 t,
:'''dd''' - dla wagonów o ładowności powyżej 15 t,

3. Do określenia liczby osi stosowano następujące symbole:
:(brak symbolu) - 2 osie,
:'''y''' - 3 osie,
:'''x''' - 4 osie,
:'''yy''' - 6 osi.

4. Do określenia rodzaju hamulca stosowano następujące symbole:
:(brak symbolu) - brak hamulca,
:'''h''' - hamulec ręczny,
:'''hp''' - hamulec pneumatyczny.

5. Jeżeli był to wagon kryty wyposażony w zastawy zbożowe wówczas na końcu jego oznaczenia umieszczano symbol '''z'''.


''' ''Przykłady:'' '''
=== Wddxh ===
* '''W''' - [[Wagon węglarka]]
* '''dd''' - o ładowności powyżej 15 ton
* '''x''' - posiadający 4 osie
* '''h''' - wyposażony w hamulec ręczny.

Do tej serii wagonów zaliczano następujące typy wagonów (np. 4Ww, 4Ww/a):
*  - wagony produkowane w latach 50. w [[Fabryka Wagonów w Świdnicy|Świdnicy]],
*  - wagony produkowane w latach 50. w Chorzowskim [[Konstal Chorzów|Konstal]]u,
*  - wagony produkowane w latach 50. w [[Zastal|Zastal]] Zielona Góra,
*  - wagony produkowane w latach 50. w [[ZNTK Stargard Szczeciński|ZNTK]] w Stargardzie Szczecińskim,

=== Wddxhp ===
* '''W''' - [[Wagon węglarka]]
* '''dd''' - o ładowności powyżej 15 ton
* '''x''' - posiadający 4 osie
* '''hp''' - wyposażony w hamulec powietrzny.

Do tej serii wagonów zaliczano następujące typy wagonów:
*  - wagony produkowane w latach 50. w [[ZNTK Stargard Szczeciński|ZNTK]] w Stargardzie Szczecińskim,

=== Tddyyhp ===
* '''T''' - [[Wagon transporter]]
* '''dd''' - o ładowności powyżej 15 ton
* '''yy''' - posiadający 6 osi (właściwie dwa razy po 3 osie)
* '''hp''' - wyposażony w hamulec powietrzny.
<gallery widths=550 heights=500 perrow=3 caption="">
Plik:wagon transporter.jpg|
</gallery>
{{clear}}



Do tej serii wagonów zaliczano następujące typy wagonów:
* [[Tw6]]
* [[Tw6a]]

{{Przypisy}}

==Bibliografia==
[http://www.koleje.wask.pl/przepis.php?plik=wm11.inc '''''WM-11''' - Przepisy o znakowaniu taboru wąskotorowego''] (dostęp: 2013-02-16)

[[Kategoria:Oznaczenia taboru]]
[[Kategoria:Hasła encyklopedyczne]]