Brigadelokomotive

Brigadelokomotive
Parowóz HF w skansenie w Wenecji
Przewoźnik	HFB, PKP, przemysł
Oznaczenie przewoźnika	HFB 201-2896 (z przerwami), na PKP Tx1, w przemyśle oznaczenia różne
Producent	BMAG (218), Borsig (377), Esslingen (42), Hanomag (39), Hartmann (105), Henschel (789), Hohenzollern (47), Humboldt (11), Jung (123), Krauss (164), Linke-Hofmann (95), Maffei (175), O&K (359), SACM (12), Vulcan (17)
Lata budowy	1905–1919
Liczba wyprodukowanych egzemplarzy	2573
Rozstaw szyn	600 mm
Długość parowozu	5885–5980 mm
Szerokość	1780 mm
Wysokość	2850 mm
Układ osi	D
Rozstaw osi skrajnych	2260 mm
Średnica kół napędowych	600 mm
Ciśnienie pary w kotle	15 bar
Powierzchnia rusztu	0,42 m²
Powierzchnia przegrzewacza	Brak
Typ silnika parowego	bliźniaczy na parę nasyconą
Liczba cylindrów	2
Średnica cylindrów	240 mm
Skok tłoka	240 mm
Rodzaj rozrządu	Stephenson
Moc znamionowa	65 KM (48 kW)
Maksymalna siła pociągowa	20,35 kN
Prędkość konstrukcyjna	15 km/h (25 km/h*)
Masa własna	9,7–10,5 t
Masa służbowa	12 t
Masa napędowa	12 t
Nacisk osi na szyny	3,0 t
Zapas węgla	0,7 t
Zapas wody	1,1 m³
System hamulca	Ręczny, rzutowy
System ogrzewania	Brak
* - po rekonstrukcji podwozia w niektórych egzemplarzach

Brigadelokomotive (Brigadelok, HF) – Wąskotorowa Lokomotywa parowa produkowana masowo w latach 1905-1919 na potrzeby niemieckich kolei wojskowych (Heeresfeldbahnen - HFB). Stanowiła podstawowy typ lokomotywy niemieckich kolei polowych podczas I wojny światowej. Po jej zakończeniu znaczna liczba egzemplarzy znalazła się poza granicami Niemiec, w tym na terenie Polski, gdzie znalazła zastosowanie na kolejach publicznych oraz przemysłowych (głównie cukrowniczych i leśnych). Ze względu na niewielką moc i przestarzałą konstrukcję lokomotywy tego typu wycofano ze służby na PKP przed 1970 rokiem, jednak na kolejach przemysłowych służyły one do 1980 roku. Kilkanaście egzemplarzy zostało zachowanych w stanie nieczynnym na terenie kraju.