Olecka Kolej Wąskotorowa

Z Enkol
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Olecka Kolej Wąskotorowa*
290px
Poprzednie nazwy:
Oletzkoer Kleinbahn-AG (1911-1933)

Treuburger Kleinbahnen (1933-1945)

Rok budowy 1911
Zleceniodawca budowy Oletzkoer Kleinbahn-AG


Rozstaw szyn 1000 mm



Linie rozebrane Treuburg/Marggrabowa Klb (Olecko Wąsk.) - Garbassen (Garbas)
Treuburg/Marggrabowa Klb (Olecko Wąsk.) - Schwentainen (Świętajno)
Długość zlikwidowanych linii 43,10 km
Stacje styczne z koleją normalnotorową Treuburg/Marggrabowa Klb (Olecko Wąsk.)
'
Operatorzy
Nazwa Operatora Okres działalności
Oletzkoer Kleinbahn-AG 1911 - 1924
Ostdeutsche Eisenbahn-Gesellschaft 1924 – 1945



'


Olecka Kolejka Wąskotorowa (niem. Oletzkoer Kleinbahn-AG, Treuburger Kleinbahnen) – nieistniejąca kolej wąskotorowa o prześwicie toru 1000 mm położona na terenie obecnego województwa warmińsko-mazurskiego. Po drugiej wojnie kolej nie została odbudowana.

Historia

Po raz pierwszy kolej dotarła do Olecka[1] w 1879 roku dzięki państwowej linii Gołdap - Ełk. W 1908 roku powstała lokalna linia kolejowa Olecko - Kruklanki.

W celu uzupełnienia sieci połączeń na terenie powiatu powołano w dniu 19 grudnia 1909 roku[2] przedsiębiorstwo Kolejka Olecka SA (Oletzkoer Kleinbahn-AG), której udziałowcami zostało państwo pruskie (udział w wysokości 1 050 000 Marek), Prowincja Prusy Wschodnie (525 000 M), Powiat Olecki (525 000 M) oraz przedsiębiorstwo [[Lenz & Co.] (463 000 M)[3]. Zaplanowano budowę dwóch odcinków:

  • Garbas (Garbassen) - Mieruszki (Mierunsken) - Olecko (Marggrabowa) o długości 27,3 km.
  • Olecko - (Marggrabowa) - Świętajno (Schwentainen) o długości 15,9 km.

W ciągu następnych kilku miesięcy spółka uzyskała koncesję wraz z prawem do wywłaszczenia gruntów (marzec 1910 roku)[4] i przystąpiła do budowy.

Kolejkę zaprojektowano jako wąskotorową o szerokości toru 1000 mm. Główną stację przeładunkową z parowozownią zlokalizowano w Olecku równolegle do placów składowych kolei państwowych, przy czym część osobową umieszczono w północnej jej części na skwerze na wprost dworca kolei państwowych. Ze stacji wyprowadzono linie w dwóch kierunkach oraz bocznicę do gazowni miejskiej. Urozmaicony teren wymusił wykonanie szeregu prac ziemnych oraz obiektów inżynieryjnych. Były to głównie żelbetowe wiadukty kolejowe i drogowe, część z nich wykonana jako konstrukcje trójprzęsłowe z bocznymi przęsłami łukowymi i środkowym w postaci belki stalowej. Budowy wiaduktu (pierwotnie z belką stalową) wymagało również przeprowadzenie toru kolejki do Świętajna pod linią kolei państwowych na południe od stacji w Olecku.

Oba odcinki Kolejki Oleckiej oddano do użytku 18 września 1911 roku. Wykaz stacji i przystanków przedstawiają tabele:

Km Nazwa polska[5] Nazwa niemiecka Rodzaj posterunku Uwagi
0,0 Garbas Garbassen stacja końcowa Dworzec murowany, szachulcowy magazyn.
1,9 Mieruniszki Północ Mierunsken Nord przystanek
4,0 Mieruniszki Centrum Mierunsken Mitte przystanek
4,6 Mieruniszki Południe Mierunsken Süd przystanek Bocznica do fabryki
6,9 Mieruniszki Folwark Mierunsken Gut przystanek
9,4 Drozdowo Drosdowen przystanek
11,8 Budki Buttken przystanek
13,7 Biała Olecka (Kamienna) Billstein stacja (od II wojny światowej) Bocznica do gorzelni
15,9 Lenarty Lehnarten przystanek
18,0 Dąbrowice (Dombrowskie) Dombrowsken przystanek
21,0 Babki Oleckie Stobbenort przystanek
22,9 Sedranki I Seedronken przystanek
23,3 Sedranki II Seedronken przystanek sezonowy
23,7 Olecko Kolonia Liebchenruch przystanek Budynek poczekalni
26,4 Olecko Północ Marggrabowa/Treuburg przystanek
26,8 Olecko Stadion Marggrabowa/Treuburg Stadion przystanek (od lat '30) Drewniana wiata peronowa
27,0 Olecko Centrum Marggrabowa/Treuburg Mitte przystanek Budynek dworca, sanitariat, parowozownia, bocznica do Zakł. Miejskich
27,3 Olecko Wąskotorowe Marggrabowa/Treuburg Kleinbahnhof stacja styczna


Km Nazwa polska Nazwa niemiecka Rodzaj posterunku Uwagi
0,0 Olecko Wąskotorowe Marggrabowa/Treuburg Kleinbahnhof stacja styczna
1,7 Siejnik Elisenhöhe przystanek
4,0 Kukowo Kukowen przystanek
5,1 Kukowo Folwark Kukowen Gut przystanek
5,7 Kukowo Las Kukowen Wald przystanek
7,9 Zajdy Sayden przystanek
10,6 Giże Giesen przystanek
12,5 Dudki Duttken przystanek
13,8 Kondratowo Kondratsfelde przystanek
15,9 Świętajno Schwentainen stacja końcowa


Przypisy

  1. W 1928 roku ówczesną nazwę miasta - Marggrabowa - zmieniono na Treuburg (dosł. Wierne Miasto) dla podkreślenia faktu, że plebiscyt w 1920 roku zakończył się na tych terenach przytłaczającym sukcesem Niemiec. W 1933 przemianowano w analogiczny sposób powiat
  2. Akt erekcyjny dostępny na stronie: Ocalić od zapomnienia
  3. Zeitschrift für Kleinbahnen, v. 17 1910 r. (s. 334)
  4. Zeitschrift für Kleinbahnen, v. 17 1910 r. (s. 283)
  5. W związku z rezygnacją z odbudowy kolejki po 1945 roku formalnie nazw polskich nigdy nie nadano.


Ta strona zawiera treści z Wikipedii. Oryginalny artykuł był umieszczony pod nazwą Olecka Kolej Wąskotorowa. Lista autorów jest dostępna w historii strony. Tekst z Wikipedii jest udostępniony na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach.