Edytujesz Szopienice Dwór

Trasę łączącą Szopienice z Sosnowcem oddano do eksploatacji 14 lipca 1928 roku. Ponieważ linia z Mysłowic do Szopienic nadal pozostawała wąskotorowa, przejściowo na odcinku od zajezdni do miejsca rozgałęzienia się linii istniały równolegle - po północnej stronie jezdni tor normalny i po stronie południowej - wąski. 8 grudnia 1928 roku rozpoczęto prowadzenie ruchu od Katowic do Sosnowca po torze normalnym, zaś 12 października 1929 roku oddano do eksploatacji przebudowaną na tor normalnej szerokości trasę z Szopienic do Mysłowic.  

Trasę łączącą Szopienice z Sosnowcem oddano do eksploatacji 14 lipca 1928 roku. Ponieważ linia z Mysłowic do Szopienic nadal pozostawała wąskotorowa, przejściowo na odcinku od zajezdni do miejsca rozgałęzienia się linii istniały równolegle - po północnej stronie jezdni tor normalny i po stronie południowej - wąski. 8 grudnia 1928 roku rozpoczęto prowadzenie ruchu od Katowic do Sosnowca po torze normalnym, zaś 12 października 1929 roku oddano do eksploatacji przebudowaną na tor normalnej szerokości trasę z Szopienic do Mysłowic.  

Najprawdopodobniej już wówczas węzeł funkcjonował w postaci rozgałęzienia się dwóch odcinków dwutorowych na wysokości obecnych pawilonów handlowych przy przystanku "Szopienice Dwór" - z których każdy po kilkudziesięciu metrach przechodził w odcinek jednotorowy. Dzięki temu rozwiązaniu pociągi oczekujące na mijanki nie blokowały przejazdu w innym kierunku. Linia w kierunku Sosnowca wyprowadzona została w kierunku północno-wschodnim w miejscu obecnej ulicy Zamenhofa aż do zbiegu z Przelotową, następnie wzdłuż Przelotowej do Morawy, ostrym prawym łukiem w jezdni ulicy Morawa aż do obecnej Sosnowieckiej, na którą wprowadzana była ostrym łukiem lewym. Ze względu na znaczne pochyłości wzdłuż obecnych ulic Zamenhofa, Przelotowej i Sosnowieckiej oraz ograniczoną widoczność na łukach, miejsce to szybko zyskało ponurą sławę jako "zakręty śmierci".  

Najprawdopodobniej już wówczas węzeł funkcjonował w postaci rozgałęzienia się dwóch odcinków dwutorowych na wysokości obecnych pawilonów handlowych przy przystanku "Szopienice Dwór" - z których każdy po kilkudziesięciu metrach przechodził w odcinek jednotorowy. Dzięki temu rozwiązaniu pociągi oczekujące na mijanki nie blokowały przejazdu w innym kierunku. Linia w kierunku Sosnowca wyprowadzona została w kierunku północno-wschodnim w miejscu obecnej ulicy Zamenhofa aż do zbiegu z Przelotową, następnie wzdłuż Przelotowej do Morawy, ostrym prawym łukiem w jezdni ulicy Morawa aż do obecnej Sosnowieckiej, na którą wprowadzana była ostrym łukiem lewym. Ze względu na znaczne pochyłości wzdłuż obecnych ulic Zamenhofa, Przelotowej i Sosnowieckiej oraz ograniczoną widoczność na łukach, miejsce to szybko zyskało ponurą sławę jako "zakręty śmierci".  

Ruch na odcinkach jednotorowych prowadzących z Dworu w kierunku Sosnowca i Mysłowic najprawdopodobniej zabezpieczany był [[ręczna sygnalizacja międzymijankowa|sygnalizacją międzymijankową ręczną]]. W późniejszym okresie w miejscu rozgałęzienia linii powstał również budynek [[punkt regulatorski|punktu regulatorskiego]].

Ruch na odcinkach jednotorowych prowadzących z Dworu w kierunku Sosnowca i Mysłowic najprawdopodobniej zabezpieczany był [[ręczna sygnalizacja międzymijankowa|sygnalizacją międzymijankową ręczną]]. W późniejszym okresie w miejscu rozgałęzienia linii powstał również budynek [[punkt regulatorski|punktu regulatorskiego]].

== Trzykierunkowy odcinek jednotorowy (1961-2014) ==

== Trzykierunkowy odcinek jednotorowy (1961-2014) ==

W lutym 1959 roku w prasie zaczęły się pojawiać sygnały o konieczności przebudowy węzła w Szopienicach i likwidacji "zakrętów śmierci". Wpływ na to miały zarówno większa częstotliwość kursowania tramwajów do Sosnowca (linia oznaczona numerem 15 łączyła wówczas centrum Chorzowa z Sosnowcem przez Chorzów Batory, Załęże, Katowice, Bogucice i Szopienic), jak i obsługa linii składami trzywagonowymi, znacznie przeciążonymi w godzinach szczytu komunikacyjnego. Ze względu na szczupłość terenu zadecydowano o wyburzeniu trzech budynków mieszkalnych w sąsiedztwie nasypu linii kolejowej i wprowadzenie w to miejsce toru tramwajowego. Na nowowybudowanym odcinku powstały dwa tory, tworząc długą mijankę. Za jej południowym rozjazdem łukiem pojedynczy tor wprowadzono w jezdnię obecnej ulicy Wiosny Ludów do połączenia z istniejącym odcinkiem jednotorowym w kierunku Mysłowic. Tak przebudowany układ komunikacyjny zaczął funkcjonować 21 lipca 1961 roku, zaś w ciągu kolejnych lat zlikwidowano pozostałości torów w starym przebiegu.

W lutym 1959 roku w prasie zaczęły się pojawiać sygnały o konieczności przebudowy węzła w Szopienicach i likwidacji "zakrętów śmierci". Wpływ na to miały zarówno większa częstotliwość kursowania tramwajów do Sosnowca (linia oznaczona numerem 15 łączyła wówczas centrum Chorzowa z Sosnowcem przez Chorzów Batory, Załęże, Katowice, Bogucice i Szopienic), jak i obsługa linii składami trzywagonowymi, znacznie przeciążonymi w godzinach szczytu komunikacyjnego. Ze względu na szczupłość terenu zadecydowano o wyburzeniu trzech budynków mieszkalnych w sąsiedztwie nasypu linii kolejowej i wprowadzenie w to miejsce toru tramwajowego. Na nowowybudowanym odcinku powstały dwa tory, tworząc długą mijankę. Za jej południowym rozjazdem łukiem pojedynczy tor wprowadzono w jezdnię obecnej ulicy Wiosny Ludów do połączenia z istniejącym odcinkiem jednotorowym w kierunku Mysłowic. Tak przebudowany układ komunikacyjny zaczął funkcjonować 21 lipca 1961 roku, zaś w ciągu kolejnych lat zlikwidowano pozostałości torów w starym przebiegu.

== Stan obecny ==

== Stan obecny ==

Po zakończonej w sierpniu 2014 roku przebudowie kształt węzła uległ kolejnej zasadniczej zmianie. Linia tramwajowa w kierunku Sosnowca wyprowadzona jest w całości jako dwutorowa i zabudowana w jezdni. W zachodniej części węzła znajduje się przejście torowe umożliwiające przejazd z toru południowego na tor północny - z kolei z toru południowego w kierunku wschodnim wyprowadzony jest jednotorowy odcinek w kierunku pętli w Szopienicach oraz Mysłowic, przebiegający dalej jako wydzielony. Ze względu występujący (stosunkowo krótki) odcinek kolizyjny pociągi jadące z Katowic również w kierunku Sosnowca wykorzystują przebudowaną sygnalizację przekażnikową, jednak kontakt wyłączający odcinek "C" znajduje się bezpośrednio za rozgałęzieniem odcinków do Sosnowca i Mysłowic. Kontakt umożliwiający wyłączenie odcinka "C" przez pociąg zmierzający z kierunku Mysłowic do Katowic umieszczono nad przejściem z toru południowego na północny w sposób uniemożliwiający przypadkowe zwolnienie odcinka przez pociąg podążający z Sosnowca do Katowic (w tej relacji przejazd przez węzeł odbywa się z całkowitym pominięciem jakiejkolwiek sygnalizacji międzymijankowej).  

Po zakończonej w sierpniu 2014 roku przebudowie kształt węzła uległ kolejnej zasadniczej zmianie. Linia tramwajowa w kierunku Sosnowca wyprowadzona jest w całości jako dwutorowa i zabudowana w jezdni. W zachodniej części węzła znajduje się przejście torowe umożliwiające przejazd z toru południowego na tor północny - z kolei z toru południowego w kierunku wschodnim wyprowadzony jest jednotorowy odcinek w kierunku pętli w Szopienicach oraz Mysłowic, przebiegający dalej jako wydzielony. Ze względu występujący (stosunkowo krótki) odcinek kolizyjny pociągi jadące z Katowic również w kierunku Sosnowca wykorzystują przebudowaną sygnalizację przekażnikową, jednak kontakt wyłączający odcinek "C" znajduje się bezpośrednio za rozgałęzieniem odcinków do Sosnowca i Mysłowic. Kontakt umożliwiający wyłączenie odcinka "C" przez pociąg zmierzający z kierunku Mysłowic do Katowic umieszczono nad przejściem z toru południowego na północny w sposób uniemożliwiający przypadkowe zwolnienie odcinka przez pociąg podążający z Sosnowca do Katowic (w tej relacji przejazd przez węzeł odbywa się z całkowitym pominięciem jakiejkolwiek sygnalizacji międzymijankowej).