Oś Klien-Lindnera
Rozwiązanie techniczne parowozowych zestawów napędowych (wiązanych) opracowane i opatentowane w 1890 roku przez dwóch inżynierów Królewskich Saskich Kolei Państwowych (Königlich Sächsische Staatseisenbahnen) Ewalda Kliena oraz Heinricha Lindnera. Rozwiązanie to pozwalało na zastosowanie wychylnych osi napędowych w parowozach, co miało ułatwiać przechodzenie przez łuki o małych promieniach.
Konstrukcja[edytuj]
Koła zestawu osadzone są na osi drążonej ułożyskowanej w półwózku pozwalającym na wychył i niewielki przesuw zestawu. Wewnątrz osi drążonej umieszczona jest pełna oś napędowa ułożyskowana w ostoi parowozu analogicznie jak pozostałe osie sztywne. Obie osie połączone są w środkowej części za pomocą szczególnego rodzaju sprzęgła wychylnego z możliwością wzajemnego obrotu i przesuwu. Wykonane jest ono w ten sposób, że w osi wewnętrznej osadzony jest trzpień, który wchodzi w odpowiednio ukształtowane gniazdo w osi zewnętrznej. Gniazdo ma podłużny kształt, który umożliwia przesuw trzpienia w kierunku poprzecznym do obrotu osi oraz zmianę kąta jego ustawienia. Napęd z wiązarów przekazywany jest na oś napędową i dalej na oś drążoną połączoną z kołami parowozu. Wzajemne położenie osi stabilizowane jest sprężynami, które zapewniają powrót półwózka do położenia środkowego. W przypadku stosowania dwóch skrajnych osi wychylnych, łączono je za pomocą przegubu w środkowej części parowozu lub układu dźwigni.
Stosowanie[edytuj]
Mimo stosunkowo prostej konstrukcji osie Klien-Lindnera okazały się niezbyt praktyczne. Ponieważ przy większych prędkościach wywoływały bardzo niespokojny bieg parowozów, stosowano je głównie w konstrukcjach wąskotorowych, z których najpowszechniejszą okazała się Brigadelokomotive wyprodukowana w liczbie ponad 2500 egzemplarzy.
Oś systemu Klien-Lindner
Podwozie czteroosiowego parowozu z osiami Klien-Lindnera
Rozwiązanie osi Klien-Lindnera stosowane przez O&K
Żródła[edytuj]
- The Klien-Lindner Axle Articulation System, (ang.) Douglas Self [dostęp 2014-06-23].
- Freiherr von Röll: Enzyklopädie des Eisenbahnwesens, Band 6. Berlin, Wien 1914, S. 220-221
- The International Steam Pages: Semi-articulated Locomotives Part 1, (ang.) Rob Dickinson [dostęp 2014-06-23]
- Patent US 1100577 A: Multiaxle railway-vehicle, (ang.) [dostęp 2014-06-23]