Edytujesz Pomoc:Licencje

== Prawa autorskie a przesyłanie plików na Enkol  ==

== Wstęp  ==

Na Enkol wolno przesyłać pliki: 

#Na tzw. wolnych licencjach, np. Creative Commons (CC), GNU Licencji Wolnej Dokumentacji (GFDL) oraz innych podobnych licencjach 
#Pliki na pseudolicencjach zezwalających na ich publikowanie bez żadnych warunków lub pod pewnymi warunkami 
#Pliki znajdujące się w domenie pubicznej, czyli takie, których autor zrzekł się praw autorskich lub do których prawa autorskie wygasły lub z innych przeczyn nie podlegają ochronie praw autorskich 
#Pliki objęte pełna ochroną praw autorskich jeśli: 
##Jesteś ich autorem i wyrażasz zgodę na ich publikację 
##Autor wyraził zgodę na ich publikację 
##W szczególnych sytuacjach - w ramach dozwolonego użytku

Szczegółowo zagadnienia będą omówione w dalszej części artykułu. 

== Szczegółowe omówienie  ==

=== Wolne licencje  ===

==== Creative Commons  ====
<br><br>
{{ambox|tekst='''Licencja CC-BY-SA jest podstawową licencją stosowaną na Enkolu. Zaleca się aby podczas publikacji swoich zdjęć (lub innych plików) w serwisie stosować właśnie tę licencję lub licencję CC-BY.'''}}
<br><br>

Objaśnienie użytych skrótów oraz szczegółowe informacje znajdują się w dalszej części artykułu. 

Do licencji Creative Commons (CC) stosowanych na Enkolu zaliczają się następujące licencje:
'''<br><br>CC-BY-SA<br>CC-BY<br>CC-BY-SA-NC <br>CC-BY-NC <br>'''

<br>

Licencje te mają następujące wspólne cechy: 

Wolno: 

*kopiować, rozpowszechniać, odtwarzać i wykonywać objęty nimi utwór&nbsp; 
*tworzyć utwory od niego zależne 
*użytkować utwór w sposób komercyjny<br>

Pod warunkiem oznaczenia utworu w sposób oznaczony przez twórcę lub licencjodawcę.<br>

Zauważyć należy, że&nbsp;licencja nie wpływa&nbsp;na następujące prawa: 

*Domena publiczna (public domain) - jeżeli utwór lub jakiekolwiek jego elementy, zgodnie z prawem właściwym, należą do domeny publicznej, to licencja w żaden sposób nie wpływa na ten status prawny. Innymi słowy - jeśli utwór lub jego elementy należały do domeny publicznej, to objęcie utworu licencją CC tego stanu nie zmienia i nadal należy on do domeny publicznej. 
*Dozwolony użytek - wszystkie systemy prawne zezwalają na wykorzystanie w ograniczonym stopniu treści objętych prawami autorskimi bez zgody autora. Licencje CC nie wpływają na prawa użytkowników wynikające z takich ograniczeń lub wyjątków prawa autorskiego, a w szczególności z zasad dozwolonego użytku. 
*Autorskie prawa osobiste autora, w tym np. autor zachowuje prawo do żądania usunięcia swojego nazwiska z dzieł pochodnych, które uważa za nieodpowiednie.

Ewentualne prawa osób trzecich do utworu lub sposobu jego wykorzystania, takie jak prawo do wizerunku lub prawo do prywatności. 

&nbsp; 

<br>

Uwaga — W celu ponownego użycia utworu lub rozpowszechniania utworu należy wyjaśnić innym warunki licencji, na której udostępnia się utwór, czyli zaznaczyć, że jest on udostępniany na licencji CC wraz z podaniem właściwej jej wersji oraz linku do jej opisu. 

&nbsp; 

Ponadto licencje CC zakładają, że&nbsp;autor utworu&nbsp;może zechcieć znieść wymóg przestrzegania określonego warunku, takiego jak na przykład uznanie autorstwa. Autor nie ma jednak możliwości cofnięcia licencji CC i żądania od osób, które używają jego dzieła opłat. 
<br>

<br>

==== Omówienie poszczególnych rodzajów licencji Creative Commons  ====

===== '''CC-BY-SA''' (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach) =====

Licencja ta nakłada dwa obowiązki:
#Obowiązek oznaczenia utworu w sposób oznaczony przez twórcę lub licencjodawcę.
#Obowiązek objęcia utworów pochodnych tym samym rodzajem licencji, co utwór oryginalny (pierwotny) - jeśli zmienia się lub przekształca utwór utwór pierwotny  lub tworzy inny na jego podstawie, można rozpowszechniać powstały w ten sposób nowy utwór tylko na podstawie takiej samej licencji <br>Podsumowując: ta licencja zezwala innym na rozprzestrzenianie, remiksowanie, zmienianie danego utworu, nawet do celów komercyjnych, pod warunkiem, że zaznaczą, kto jest autorem oryginału oraz udostępnią utwory pochodne na tej samej licencji. 

[http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/ Przystępne podsumowanie licencji na stronie Creative Commons]

===== '''CC-BY (Uznanie autorstwa)''' =====

Licencja ta różni się jedynie od powyższej tym, że utwory pochodne nie muszą być objęte tym samym rodzajem licencji, co utwór oryginalny (pierwotny)<br>Podsumowując: ta licencja zezwala innym na rozprzestrzenianie, remiksowanie, zmienianie danego utworu, nawet do celów komercyjnych, pod warunkiem, że zaznaczą, kto jest autorem oryginału. Jest to licencja nakładająca najmniej ograniczeń na korzystanie z utworu. Sprzyja jego wykorzystywaniu i rozpowszechnianiu.

[http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/ Przystępne podsumowanie licencji na stronie Creative Commons]

===== '''CC-BY-SA-NC''' (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach) =====

Licencja ta różni się od licencji CC-BY-SA jedynie tym, że utworu ani utworów pochodnych od niego nie można wykorzystac w celach komercyjnych.

[http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/pl/ Przystępne podsumowanie licencji na stronie Creative Commons]

===== '''CC-BY-NC (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne) =====

Licencja ta różni się od licencji CC-BY tym, że utworu nie można wykorzystywać w celach komercyjnych. 

[http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/pl/ Przystępne podsumowanie licencji na stronie Creative Commons]

==== FAL (fr. LAL - License Art Libre, ang. FAL - Free Art License) ====

Jest to francuska licencja zbliżona w swojej idei do licencji GDFL, nie wymaga jednak załączania do dzieła całego tekstu licencji, wystarczy jedynie link do niej. 
Stosowanie tej licencji na Enkolu jest dopuszczalne w przypadku importu grafik udostępnianych na tej licencji w Wikipedii lub innych stron. Jeśli publikujesz grafiki swojego autorstwa i chcesz je publikować na wolnej licencji, wybierz jedną z licencji Creative Commons. 

Pełny tekst licencji w języku angielskim znajduje się tutaj: [http://artlibre.org/licence/lal/en Free Art License]

==== Copyrighted Free Use ====

Copyrighted Free Use to pseudo-licencja, w której autor pozostawia sobie prawa autorskie do pliku, ale daje jednocześnie pełną swobodę do korzystania z niego. Nie wymaga zatem ani podania informacji o źródle ani o autorze, zezwala na dowolne modyfikowanie i udostępniania modyfikacji pod dowolnymi innymi licencjami. Wymagane jest tylko – przy kopii dosłownej podanie informacji, do kogo należą prawa autorskie do oryginalnego pliku.

Stosowanie tej pseudolicencji jest dopuszczalne w przypadku importu objętych nią grafik z Wikipedii lub innych stron. W przypadku publikacji plików, których jesteś autorem stosuj raczej licencję CC-BY lub CC-BY-SA

I feel satisfied after reaindg that one.

=== Pliki w domenie publicznej ===

{{w|Artykuł=Domena publiczna}}to ogół twórczości, która z różnych powodów nie jest w ogóle objęta niczyimi prawami autorskimi.

Pliki mogą się znaleźć w domenie publicznej z wielu różnych powodów, m.in:
* bo zgodnie z polskim prawem – wszelkie prawa autorskie ustają w 70 lat po śmierci twórcy dzieła – w innych krajach ten limit czasowy jest inny (np. w Izraelu jest to tylko 50 lat). W UE i w USA jest to również 70 lat;
* bo dzieło jest w domenie publicznej na podstawie zapisów prawa danego kraju – np. w USA w domenie publicznej są automatycznie wszelkie dzieła wykonane na zamówienie rządu tego kraju za pieniądze podatnika; w Polsce w domenie publicznej są teksty wszystkich państwowych aktów prawnych, a także wzory urzędowych symboli stosowanych przez wszelkie organa państwa (np: oficjalne herby miast);
* bo tak postanowił pierwotny właściciel praw autorskich do danego dzieła. Polskie prawo autorskie nie przewiduje możliwości całkowitego zrzeczenia się osobistych i majątkowych praw autorskich. Prawa osobiste są wieczne i niezbywalne, prawa majątkowe można przekazać tylko na określone pola eksploatacji. Ze względu na to, że naruszenia praw autorskich są ścigane na wniosek właściciela tych praw - oświadczenie autora, że nie będzie ich w żaden sposób egzekwował zabezpiecza użytkownika przed ew. roszczeniami, jednak tylko do czasu, gdy autor nie zmieni nagle zdania i nie anuluje swojego oświadczenie.

Pliki w domenie publicznej można wykorzystywać w zupełnie dowolny sposób, jednak - o ile autor wyraźnie nie zrezygnował z tego wymogu lub utwór jest anonimowy - należy podawać jego autorstwo, gdyż osobiste prawa autorskie są wieczne i niezbywalne.

=== Pliki w pełni chronione prawem autorskim ===

Przesyłanie na Enkol plików objętych pełną ochroną praw autorskich jest możliwe w 3 przypadkach:

1. Jeśli przesyłasz plik cudzego autorstwa lecz posiadasz zgodę autora na jego publikację w naszym serwisie. W takim wypadku w opisie pliku należy zamieścić oświadczenie o posiadaniu zgody autora na publikację pliku, np:

''Oświadczam, że Jan Kowalski będący autorem tego zdjęcia udzielił mi zgody na jego publikację w artykule publikowanym w Internetowej Encyklopedii Kolejnictwa "Enkol.pl".

W przypadku powzięcia wątpliwości co do prawdziwości takiego oświadczenia, każdy z administratorów może zażądać dostarczenia w wyznaczonym czasie kopii korespondencji z autorem zdjęcia w sprawie wyrażenia zgody na jego publikację na Enkolu. W przypadku nieotrzymania w/w korespondencji w wyznaczonym terminie, plik taki zostanie usunięty z serwisu. 

2. Po uzyskaniu akceptacji jednego z biurokratów możliwe jest zamieszczanie plików chronionych prawem autorskim na zasadzie dozwolonego użytku (fair use). 
Jedną z nielicznych sytuacji kiedy będzie możliwe zamieszczenie grafiki na zasadzie dozwolonego użytku będzie umieszczenie loga firmy w poświęconym jej artykule.

Możliwość zamieszczania plików na zasadzie dozwolonego użytku należy traktować jako wyjątek i każda prośba o udzielenie zgody na takie działanie będzie rozpatrywana przez biurokratów indywidualnie po zapoznaniu się z jej uzasadnieniem. 

3. W uzasadnionych i wyjątkowych wypadkach możliwe jest opublikowanie z zachowaniem pełnej ochrony praw autorskich własnych zdjęć. Przed opublikowaniem plików własnego autorstwa w pełni chronionych prawem autorskim należy uzyskać zgodę jednego z biurokratów. Aby ją uzyskać należy przedstawić mu uzasadnienie tej prośby.

== Uwagi ==

Do utworzenia tego artykułu wykorzystano fregmenty następującego artykułu z Wikipedii:

* http://pl.wikipedia.org/wiki/Pomoc:Kopiowanie_z_Wikipedii - lista jego autorów znajduje się tutaj: [http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pomoc:Kopiowanie_z_Wikipedii&action=history lista autorów]