Edytujesz Mariusz Herchold/Brudnopis/
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Uwaga: Nie jesteś zalogowany. Jeśli wykonasz jakąkolwiek zmianę, Twój adres IP będzie widoczny publicznie. Jeśli zalogujesz się lub utworzysz konto, Twoje zmiany zostaną przypisane do konta, wraz z innymi korzyściami.
Edycja może zostać wycofana. Porównaj ukazane poniżej różnice między wersjami, a następnie zapisz zmiany.
Aktualna wersja | Twój tekst | ||
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | {{Teczka w archiwum | ||
+ | |Tytuł teczki=Służbowy rozkład jazdy zeszyt IV-40 dla linii Górnośląskich Kolei Dojazdowych ważny od 31 maja 1959 | ||
+ | |Data początkowa=1959 | ||
+ | |Data końcowa=1960 | ||
+ | |Sygnatura teczki=AT-00000 | ||
+ | |Słowa kluczowe=Górnośląskie Koleje Wąskotorowe, służbowy rozkład jazdy, rozkład jazdy | ||
+ | }} | ||
+ | == Wprowadzenie == | ||
+ | [[Plik:Gkw-rozklad-1959-000.jpg|thumb|right|200px|okładka]] | ||
+ | |||
+ | === Informacje ogólne === | ||
+ | |||
+ | '''Służbowy Rozkład Jazdy Zeszyt IV-40 dla linii Górnośląskich Kolei Dojazdowych ważny od 31 maja 1959 r.''' wydany został nakładem Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Katowicach (Zarządu Kolei Dojazdowych w Bytomiu). Drukiem zajęły się Gliwickie Zakłady Przemysłu Terenowego (Zakład nr 12), a nakład wyniósł 320 egzemplarzy. Poza rozkładem jazdy pociągów pasażerskich i towarowych, zeszyt zawiera również informacje, które w późniejszym okresie ujmowane były w oddzielnych dodatkach. | ||
+ | |||
+ | [[Plik:Gkw-mapa-1959.png|thumb|left|150px|schemat sieci GKW]] | ||
+ | |||
+ | Rok 1959 był jednym z tych, kiedy Górnośląskie Koleje Wąskotorowe wykonywały największą pracę w swojej historii. W okresie tym przewożono około 6 mln ton rocznie<ref>Soida K.: "''Koleje Wąskotorowe na Górnym Śląsku''" tom II, Katowice 2001, s. 19</ref>. Przewozy prowadzono na liniach o łącznej długości około 180 km, obsługując 127 bocznic<ref>Soida K.: "''Koleje Wąskotorowe na Górnym Śląsku''" tom II, Katowice 2001, s. 94</ref>. Szczegóły dotyczące sieci GKW przedstawiono na schemacie. | ||
+ | |||
+ | Dzień po wejściu w życie omawianego rozkładu jazdy zmieniono nazwy stacji<ref>Soida K.: "''Koleje Wąskotorowe na Górnym Śląsku''" tom I, Katowice 1996, s. 56</ref> Bobrek Karb Wąsk. na Bytom Karb Wąsk., Bobrek Wąsk. na Bytom Bobrek Wąsk., Rozbark na Bytom Rozbark, a Makoszowy Wąsk. na Zabrze Makoszowy Wąsk. Prezentowany egzemplarz rozkładu jazdy nie posiada poprawek w tym zakresie, ale na przygotowanych materiałach dodatkowych użyto nazw po zmianie. | ||
+ | |||
+ | Opis, materiały dodatkowe oraz załączone skany oryginału z własnej kolekcji wykonał [[Użytkownik:Mariusz Herchold|Mariusz Herchold]]. | ||
+ | |||
+ | === Wykresy ruchu === | ||
+ | |||
+ | Na okładce rozkładu można znaleźć informację o tym, że do zeszytu należą wykresy IV Wa i IV Wb, przy czym nie zachowały się one z prezentowanym egzemplarzem. W celu łatwiejszej analizy, na podstawie danych z zeszytu przygotowano wykresy ruchu podzielone na 6 części. Zaznaczono na nich również prawdopodobne przejścia lokomotyw (patrz rozdział [[#Tabor trakcyjny|Tabor trakcyjny]]). | ||
+ | |||
+ | {| class="wikitable" | ||
+ | ! Wykres || Ujęte odcinki | ||
+ | |- | ||
+ | | [[Plik:Gkw-wykres-1959-1.png|600px]] | ||
+ | | | ||
+ | * Bytom Karb Wąsk. - Maciejów | ||
+ | * Maciejów - Rudy | ||
+ | * Rudy - Markowice Raciborskie Wąsk. | ||
+ | |- | ||
+ | | [[Plik:Gkw-wykres-1959-2.png|600px]] | ||
+ | | | ||
+ | * Bytom Karb Wąsk. - Nowa Wiktoria | ||
+ | * Bytom Karb Wąsk. - Lasowice Śląskie Wąsk. | ||
+ | * Lasowice Śląskie Wąsk. - Strzybnica Wąsk. | ||
+ | * Lasowice Śląskie Wąsk. - Bibiela | ||
+ | |- | ||
+ | | [[Plik:Gkw-wykres-1959-3.png|600px]] | ||
+ | | | ||
+ | * Bytom Karb Wąsk. - Poręba Wąsk. | ||
+ | * Nowy Bytom Wąsk. - Zgoda | ||
+ | * Nowy Bytom Wąsk. - Wirek Nowowiejski Wąsk. | ||
+ | * Poręba Wąsk. - Skaley | ||
+ | * Poręba Wąsk. - Szyb Miarki | ||
+ | * Poręba Wąsk. - Maciejów | ||
+ | * Zabrze Makoszowy Wąsk. - Kopalnia Makoszowy | ||
+ | |- | ||
+ | | [[Plik:Gkw-wykres-1959-4.png|600px]] | ||
+ | | | ||
+ | * Bytom Karb Wąsk. - Bytom Rozbark | ||
+ | * Bytom Rozbark - Sucha Góra | ||
+ | * Wapiennik - Nowy Dwór | ||
+ | * Trójkąt Wiktor - Nakło Śląskie Wąsk. | ||
+ | |- | ||
+ | | [[Plik:Gkw-wykres-1959-5.png|600px]] | ||
+ | | | ||
+ | * Pole Północne - Paweł | ||
+ | * Bytom Rozbark - Maciejkowice | ||
+ | * łącznica zw.4 - zw.5 na stacji Maciejkowice | ||
+ | * Maciejkowice - Kopalnia Prezydent | ||
+ | * Maciejkowice - Dolomitołom | ||
+ | * Maciejkowice - Brzeziny Śląskie Wąsk. | ||
+ | * Maciejkowice - Stary Kamieniołom | ||
+ | * Maciejkowice - Szyb Zygmunt August | ||
+ | * Maciejkowice - Kopalnia Chorzów | ||
+ | |- | ||
+ | | [[Plik:Gkw-wykres-1959-6.png|600px]] | ||
+ | | | ||
+ | * Bytków - Kopalnia Michał | ||
+ | * Maciejkowice - Paulina | ||
+ | * Paulina - Huta Wełnowiec | ||
+ | * Paulina - Kopalnia Gottwald | ||
+ | * Katowice Wąsk. - Huta Baildon | ||
+ | * Paulina - Kopalnia Wujek | ||
+ | * Katowice Bogucice Wąsk. - Gisze | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | === Numeracja pociągów === | ||
+ | |||
+ | W numeracji pociągów obowiązywały zasady określone poniższą tabelą. | ||
+ | |||
+ | {| class="wikitable" | ||
+ | ! Numery || Opis | ||
+ | |- | ||
+ | | 1- i 2-cyfrowe || dla pociągów służbowych w zakresie od 1 do 99 | ||
+ | |- | ||
+ | | 3-cyfrowe || dla pociągów kursujących na obszarze 1 rejonu przewozów, zawsze z pierwszą cyfrą oznaczającą numer rejonu | ||
+ | |- | ||
+ | | 4-cyfrowe || dla pociągów kursujących na obszarze więcej niż 1 rejonu przewozów, zawsze z pierwszą cyfrą oznaczającą numer rejonu uruchomienia, a drugą numer rejonu przeznaczenia | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | W numerach 3- i 4- cyfrowych 2 ostatnie cyfry oznaczały kolejny pociąg w zakresie od 00 do 99. | ||
+ | |||
+ | Wyjątkiem były pociągi z Bytomia Rozbarku do Pola Północnego (obsługa Szybu "Karol Miarka" Kopalni Węgla "Łagiewniki"), które miały numerację wewnętrzną rejonu nr 3, mimo że kursowały między rejonem nr 2 i nr 3. | ||
+ | |||
+ | Niezależna numeracja (nie pokrywająca się z pozostałymi numerami) funkcjonowała dla pociągów pasażerskich. | ||
+ | |||
+ | {| class="wikitable" | ||
+ | ! Numer od || Numer do || Opis | ||
+ | |- | ||
+ | | 4010 || 4029 || dla pociągów kursujących między Rudami a Markowicami Raciborskimi Wąsk. | ||
+ | |- | ||
+ | | 4030 || 4049 || dla codziennych pociągów kursujących między Rudami a Gliwicami Trynkiem | ||
+ | |- | ||
+ | | 4050 || 4069 || dla pociągów kursujących wyłącznie w dni robocze między Rudami a Gliwicami Trynkiem | ||
+ | |- | ||
+ | | 4070 || 4089 || dla pociągów towarowo-osobowych | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | == Tablice == | ||
+ | |||
+ | W tej części umieszczono 17 tablic, zawierających głównie warunki techniczno-ruchowe linii. | ||
+ | |||
+ | <gallery mode=packed heights=100px style="text-align:left"> | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-001.jpg|tablica 1 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-002.jpg|tablica 1 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-003.jpg|tablica 2 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-004.jpg|tablica 2 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-005.jpg|tablice 3, 4, 5, 6 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-006.jpg|tablica 6 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-007.jpg|tablica 6 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-008.jpg|tablice 6, 7, 8, 9 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-009.jpg|tablice 10, 11 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-010.jpg|tablice 11, 12, 13 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-011.jpg|tablica 14 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-012.jpg|tablice 14, 15 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-013.jpg|tablice 15, 16 | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-014.jpg|tablice 16, 17 | ||
+ | </gallery> | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 1.''' Objaśnienia znaków i skrótów używanych w służbowym rozkładzie jazdy | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 2.''' Wykaz ostrzeżeń stałych | ||
+ | |||
+ | Zauważyć można, że główną przyczyną ograniczeń prędkości były promienie łuków. Pojawiały się również pojedyncze przypadki słabych konstrukcji obiektów mostowych, niedostatecznej widoczności oraz jeden przypadek podkopów górnicznych. | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 3.''' Wykaz odcinków i punktów niebezpiecznych ze względu na pożar, który może powstać od iskier parowozu lub niedopałków z popielnika | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 4.''' Wykaz miejsc zagrożonych podczas ulewy | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 5.''' Wykaz punktów i odcinków na których jest zabronione:<br /> | ||
+ | a) jazda na stopniach wagonów,<br /> | ||
+ | b) otwieranie drzwi bocznych i okien w wagonach,<br /> | ||
+ | c) wychylanie się i przebywanie w pociągu poza skrajnią taboru,<br /> | ||
+ | d) wystawianie przedmiotów z pociągu poza skrajnię taboru | ||
+ | |||
+ | Wymieniono w szczegółach 2 miejsca, w których istniała ograniczona skrajnia, przy czym dodano informację, że te same zasady obowiązują na każdej stacji między tarczami ostrzegawczymi. | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 6.''' Wykaz odległości:<br /> | ||
+ | a) między posterunkami następczymi, osłonnymi, bocznicowymi, przystankami osobowymi, ładowniami i bocznicami,<br /> | ||
+ | b) od punktu początkowego linii,<br /> | ||
+ | c) kilometry oznaczone na linii | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 7.''' Wykaz posterunków zapowiadawczych, na których sygnał "Wolna droga" na semaforze wyjazdowym oznacza dla kierownika pociągu i maszynisty pozwolenie na odjazd pociągu | ||
+ | |||
+ | Z tej tablicy można się dowiedzieć, że na każdym posterunku zapowiadawczym obsadzonym przez dyżurnego ruchu obowiązywało podanie sygnału "Nakaz jazdy" lub udzielenie pozwolenia na odjazd przez innego pracownika, zgodnie z tablicą 8. | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 8.''' Wykaz posterunków zapowiadawczych, na których dla pociągów towarowych, zamiast sygnału "Nakaz jazdy", pozwolenie na odjazd pociągu daje upoważniony pracownik | ||
+ | |||
+ | Wymieniono tu przypadki, kiedy dyżurny ruchu urzędował na posterunku oddalonym od grupy torów, z której następował odjazd. Sytuacje takie miały miejsce na nastawniach wykonawczych w Maciejkowicach i Nowym Bytomiu Wąsk. oraz na posterunkach zwrotniczych w Paulinie i Bytomiu Rozbarku. | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 9.''' Wykaz odcinków, na których kursują parowozy popychające | ||
+ | |||
+ | W tablicy tej określono sytuacje, kiedy z uwagi na warunki miejscowe, parowóz nie mógł ciągnąć wagonów, tylko je pchał. Miało to miejsce w 2 przypadkach. Od Pola Północnego do Chorzowa Przeładowni skład był pchany z uwagi na to, że w 1959 roku Chorzów Przeładownia była posterunkiem odgałęźnym, gdzie początek brało 5 bocznic. Tor mijankowy wybudowano kilka lat później. Z Bytkowa do Kopalni Siemianowice skład był natomiast pchany z uwagi na brak możliwości oblotu składu przez lokomotywę na tej bocznicy. | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 10.''' Wykaz posterunków ruchu, na których jest zabronione lub ograniczone przetaczanie wagonów odrzutem | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 11.''' Wykaz dopuszczalnych ilości osi w pociągach | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 12.''' Wykaz dozwolonej ilości par wagonów załadowanych wspólnym ładunkiem i złączonych rozworą lub samym ładunkiem | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 13.''' Wykaz dozwolonych szybkości pociągów z pługami odśnieżnymi | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 14.''' Wykaz stacji wyznaczonych do wydawania rozkazów szczególnych drużynom pociągowym | ||
+ | |||
+ | Ciekawostką są zapisy przy stacjach Piekary Śląskie Wąsk. i Brzeziny Śląskie Wąsk. informujące, że stacje te wyznaczone są do wydawania rozkazów na łączący je odcinek, na którym od 10 lat nie prowadzono przewozów<ref>Soida K.: "''Koleje Wąskotorowe na Górnym Śląsku''" tom I, Katowice 1996, s. 66</ref>. Odcinek ten w 1959 roku najpewniej już nie istniał, ponieważ nie pojawia się w żadnym innym miejscu rozkładu jazdy. | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 15.''' Wykaz pochyleń miarodajnych w promilach do obliczania ciężaru hamującego | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 16.''' Normy procentów do obliczania potrzebnego ciężaru hamującego w pociągach | ||
+ | |||
+ | '''Tablica 17.''' Wykaz posterunków ruchu nieczynnych i czynnych okresowo | ||
+ | |||
+ | Oprócz samego wymienienia przypadków zamykania posterunków podano interesujące uwagi, z których można dowiedzieć się, że posterunek Kopalnia Siemianowice oraz stacje: Bytom Północny Wąsk., Tarnowskie Góry Wąsk., Miasteczno Śląskie Wąsk., Paproć, Szymocice Wąsk., Nędza Wąsk., Babice, Markowice Raciborskie Wąsk. nieczynne były do odwołania. Wiadomo że odwołanie nastąpiło na pewno w przypadku stacji Tarnowskie Góry Wąsk., Miasteczko Śląskie Wąsk. i Markowice Raciborskie Wąsk. W pozostałych przypadkach nic nie wiadomo o odwołaniu zamknięcia tych posterunków. W przypadku stacji Bytom Północny Wąsk., w późniejszym okresie w rozkładach jazdy podawano ją jako posterunek czynny całodobowo, ale chodziło o stację normalnotorową Bytom Północny, która osłaniała skrzyżowanie toru wąskiego i normalnego. | ||
+ | |||
+ | Stacja Miechowice tylko ''chwilowo'' czynna były w godzinach od 6.00 do 14.00. | ||
+ | |||
+ | Stacja Zgoda czynna była całodobowo, podczas gdy w rozkładzie jazdy zaplanowano tam jedynie 1 parę pociągów. Prawdopodobnie GKW na tej stacji realizowały przewozy na potrzeby własne Kopalni Węgla "Polska". | ||
+ | |||
+ | == Plan ruchu pociągów == | ||
+ | |||
+ | === Wielkość ruchu === | ||
+ | |||
+ | [[Plik:Gkw-mapa-pociagi-1959.png|thumb|right|200px|liczba pociągów kursującychj]] | ||
+ | |||
+ | Przyjęło się podawać liczbę pociągów uruchamianych, nie daje to jednak pełnego obrazu ruchu. W celu jego przedstawienia, opracowano schemat z zaznaczeniem liczby pociągów przewidzianych do uruchomienia na poszczególnych odcinkach w obu kierunkach. Pominięto punkty, na których nie następowała zmiana liczby pociągów. | ||
+ | |||
+ | Na schemacie ujęto wszystkie pociągi przewidziane do uruchomienia, nawet jeśli ich trasy się wykluczały. | ||
+ | |||
+ | Na dwutorowym szlaku Bytom Rozbark - Pole Północne zaplanowano największą liczbę 72 pociągów w obu kierunkach. Drugi w kolejności był, również dwutorowy, szlak Pole Północne - Maciejkowice z 60 pociągami w obu kierunkach. | ||
+ | |||
+ | <br clear="all"/> | ||
+ | |||
+ | === Ruch pasażerski === | ||
+ | |||
+ | <gallery mode=packed heights=100px style="text-align:left"> | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-015.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-016.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-017.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-018.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-019.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-020.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-021.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-022.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-023.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-024.jpg | ||
+ | </gallery> | ||
+ | |||
+ | Ruch pasażerski prowadzony był między Gliwicami Trynkiem a Markowicami Raciborskimi Wąsk. Zauważyć można, że zapewniał on dojazd i powrót z Gliwic zarówno uczącym się i pracującym w normalnym czasie pracy, jak i pracującym w systemie trójzmianowym (ze zmianami o 6.00, 14.00 i 22.00). | ||
+ | |||
+ | Ciekawostką jest jedna para pociągów do przewozu pracowników PKP między Gliwicami Trynkiem a Porębą Wąsk. Pociągi te umożliwiały dojazd do Poręby przed 7.00 oraz powrót po 15.00. Przewidziane obciążenie (200 t w kierunku nieparzystym i 300 t w kierunku parzystym) sugeruje, że istniała możliwość włączania do składu wagonów towarowych. | ||
+ | |||
+ | === Ruch towarowy === | ||
+ | |||
+ | <gallery mode=packed heights=100px style="text-align:left"> | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-024.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-025.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-026.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-027.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-028.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-029.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-030.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-031.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-032.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-033.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-034.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-035.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-036.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-037.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-038.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-039.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-040.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-041.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-042.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-043.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-044.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-045.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-046.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-047.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-048.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-049.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-050.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-051.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-052.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-053.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-054.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-055.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-056.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-057.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-058.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-059.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-060.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-061.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-062.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-063.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-064.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-065.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-066.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-067.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-068.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-069.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-070.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-071.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-072.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-073.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-074.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-075.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-076.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-077.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-078.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-079.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-080.jpg | ||
+ | </gallery> | ||
+ | |||
+ | Sieć Górnośląskich Kolei Wąskotorowych w 1959 roku podzielona była na 7 rejonów przewozów i prawdopodobnie była to największa liczba rejonów w historii. | ||
+ | |||
+ | '''Rejon nr 1''' - Paulina | ||
+ | |||
+ | Głównym klientem Górnośląskich Kolei Wąskotorowych na obszarze rejonu Paulina były Zakłady Cynkowe "Szopienice" obsługiwane przez stację zdawczo-odbiorczą Gisze (późniejsza stacja Katowice Szopienice Wąsk.). Był to jeden z najmniejszych rejonów, a jednocześnie omawiany rozkład jazdy był ostatnim, kiedy czynna była linia Paulina - Katowice Wąsk. | ||
+ | |||
+ | Na stacji Katowice Wąsk. zaplanowana była interesująca organizacja ruchu pociągów ładownych z węglem z kopalni Katowice i Gottwald. Każdy taki pociąg zatrzymywany był w stacji Katowice Wąsk. na 5 minut, po czym jechał do oddalonego o 600 m punktu o nazwie Żeberko. Tam lokomotywa zostawiał skład i wracała luzem na stację Katowice Wąsk. skąd zabierała inny skład lub drugą część tego samego składu i po połączeniu w punkcie Żeberko, jechała z całym składem do stacji Paulina. Literatura nic nie wspomina o punkcie Żeberko na tej linii. Na podstawie kilometrażu wiadomo, że znajdował się on w pobliżu przejazdu z ulicą Katowicką, a dostępny fragment mapy z tego okresu<ref>ORSIP, <nowiki>http://mapy.orsip.pl/</nowiki>, mapa za okres 1958-1961, odczyt 4 X 2017</ref> pokazuje końcówkę toru żeberkowego. Tablice dopuszczalnego obciążenia nie potwierdzają, aby przyczyną dzielenia składu mogło być dozwolone obciążenie, które wynosiło 300 t i dokładnie takie obciążenie miał przewidziane każdy z ładownych pociągów. | ||
+ | |||
+ | '''Rejon nr 2''' - Maciejkowice | ||
+ | |||
+ | Był to najbardziej obciążony przewozami rejon. Głównymi klientami na tym obszarze były Zakłady Górniczo-Hutnicze "Orzeł Biały", Zakłady Azotowe, Huta "Kościuszko" i Elektrownia "Chorzów". Dzięki zaplanowaniu bezpośrednich relacji wiadomo, że węgiel dla tej ostatniej miały dostarczać Kopalnie "Dymitrow", "Ludwik-Concordia", "Michał" i "Pstrowski". | ||
+ | |||
+ | '''Rejon nr 3''' - Bytom Rozbark | ||
+ | |||
+ | Stacja Bytom Rozbark w 1959 roku charakteryzowała się ruchem niewiele mniejszym od Maciejkowic. Głównymi klientami w tym rejonie były Zakłady Górniczo-Hutnicze "Orzeł Biały", Kopalnia Węgla "Rozbark" i Kopalnia Węgla "Łagiewniki". | ||
+ | |||
+ | '''Rejon nr 4''' - Bytom Karb Wąsk. | ||
+ | |||
+ | Głównymi klientami na tym obszarze były Kopalnia Węgla "Dymitrow", Kopalnia Węgla "Ludwik-Concordia", Kopalnia Węgla "Pstrowski", Kamieniołom "Dolomity" i Kamieniołom "Blachówka". | ||
+ | |||
+ | '''Rejon nr 5''' - Nowy Bytom Wąsk. | ||
+ | |||
+ | Rejon ten obsługiwał stosunkowo niewielką długość linii, za to znaczną liczbę bocznic. Do najważniejszych klientów należały Huta "Pokój", Kopalnia Węgla "Polska", Zakłady Cynkowe "Silesia", Koksownia "Orzegów" i Koksownia "Walenty". | ||
+ | |||
+ | '''Rejon nr 6''' - Poręba Wąsk. | ||
+ | |||
+ | Głównymi klientami rejonu nr 6 były: Elektrownia "Zabrze", Kopalnia Węgla "Zabrze", Kopalnia Węgla "Makoszowy" i Huta "1 Maja". | ||
+ | |||
+ | Między Porębą Wąsk. a Szybem Miarki znajdowała się bocznica ujęta w rozkładzie jazdy jako "Osiedle", o której ma wzmianki w literaturze. W okresie obowiązywania prezentowanego rozkładu jazdy trwała budowa osiedla<ref>ORSIP, <nowiki>http://mapy.orsip.pl/</nowiki>, mapa za okres 1958-1961, odczyt 4 X 2017</ref> przy obecnych ulicach Agrestowej i Olchowej, a GKW prawdopodobnie dowoziły materiał niezbędny do budowy. W 1963 roku uruchomiono w tym miejscu ładownię publiczną<ref>Soida K.: "''Koleje Wąskotorowe na Górnym Śląsku''" tom I, Katowice 1996, s. 56</ref>, prawdopodobnie wykorzystując do tego dawną bocznicę. Została ona zamknięta w 1971 roku. | ||
+ | |||
+ | '''Rejon nr 7''' - Rudy | ||
+ | |||
+ | Rejon nr 7 był najmniej obciążony przewozami towarowymi. Głównym klientem była Kopalnia Węgla "Gliwice". | ||
+ | |||
+ | == Plan pracy taboru == | ||
+ | |||
+ | === Tabor trakcyjny === | ||
+ | |||
+ | Bardzo ważną cechą Górnośląskich Kolei Wąskotorowych była operatywność. Wymagało to odstąpienia od zasady sztywnego prowadzenia ruchu zgodnie z rozkładem jazdy, tym nie mniej opracowywano go w celu określenia zapotrzebowania na tabor oraz drużyny pociągowe. Na etapie planowania rozkładu jazdy korzystano z ramowego planu załadunków, chronometraży czynności na poszczególnych posterunkach, czasów jazdy oraz warunków obsługi bocznic w celu opracowywania racjonalnych obiegów lokomotyw. Na tej podstawie określano zapotrzebowanie na tabor i drużyny pociągowe. | ||
+ | |||
+ | Nie zachowały się plany pracy pojazdów trakcyjnych, więc na potrzeby prezentacji rozkładu jazdy, biorąc pod uwagę, że: | ||
+ | * drużyny pociągowe pracowały w zmianach 8 lub 12-godzinnych, | ||
+ | * rozpoczynanie i kończenie pracy odbywało się na stacjach macierzystych, | ||
+ | * wymagane były odpowiednie czasy przejścia między pociągami | ||
+ | opracowano obiegi taboru trakcyjnego. Przejścia, serie taboru oraz lokomotywownie macierzyste zaznaczono na [[#Wykresy ruchu|wykresach ruchu]] kolorem niebieskim. Spora część przejść jest pewna. Wyjątkiem są wybrane przejścia na stacjach Paulina, Maciejkowice, Bytom Rozbark, Bytom Karb Wąsk., Nowy Bytom Wąsk., Poręba Wąsk., Gliwice Trynek i Rudy. Mimo tych wyjątków, udało się wyznaczyć dobowe zapotrzebowanie na pojazdy trakcyjne, które zestawiono z ilostanem w poniższej tabeli. | ||
+ | |||
+ | Z planem pracy pojazdów trakcyjnych ściśle powiązana była konieczność legitymowania się przez pracowników drużyn pociągowych znajomością odcinków linii oraz regulaminów poszczególnych posterunków i obsługi bocznic. Na tej podstawie opracowano schemat odcinków obsługi trakcyjnej, a w tabeli z zapotrzebowaniem na pojazdy trakcyjne ujęto długości odcinków dla poszczególnych lokomotywowni. | ||
+ | |||
+ | [[Plik:Gkw-trakcja-1959.png|thumb|right|300px|wykaz odcinków obsługi trakcyjnej]] | ||
+ | |||
+ | {| class="wikitable" | ||
+ | ! Lokomotywownia || Tw || Px || Mxz || Odcinki [km] | ||
+ | |- | ||
+ | | Bytom Karb Wąsk. || 6 || - || - || 70,77 | ||
+ | |- | ||
+ | | Bytom Rozbark || 6 || - || - || 68,96 | ||
+ | |- | ||
+ | | Maciejkowice || 4 || - || - || 38,48 | ||
+ | |- | ||
+ | | Poręba Wąsk. || 3 || - || - || 27,79 | ||
+ | |- | ||
+ | | Rudy || 3 || 2 || 1 || 54,19 | ||
+ | |- | ||
+ | | łącznie || 22 || 2 || 1 || - | ||
+ | |- | ||
+ | | ilostan || 34 || 7 || 1 || - | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | Zauważyć należy, że dane w powyższej tabeli dotyczą zapotrzebowania do ruchu pociągowego. Wiadomo, że na największych stacjach zatrudniano również lokomotywy do manewrów. | ||
+ | |||
+ | Obiegi w rejonie nr 7 (Rudy) przygotowane były w taki sposób, jakby pociągi towarowe miały kursować wyłącznie w dni robocze, czyli od poniedziałku do soboty oprócz dni świątecznych. Zapewne zakładano operatywne uruchamianie pociągów towarowych w niedziele i święta. W tym samym rejonie wybrane pociągi towarowe miały wpisany alternatywny pojazd trakcyjny, czyli lokomotywę Pxu, jednak te, z uwagi na małą moc, nadawały się jedynie do podstawiania próżnych składów pod załadunek. | ||
+ | |||
+ | === Tabor wagonowy === | ||
+ | |||
+ | Podobnie jak w przypadku pojazdów trakcyjnych, nie zachowały się również obiegi wagonów pasażerskich. Uwzględniając jednak fakt, że pociąg M 4030 miał zwiększone brutto, a między godziną 4.23 a 5.46 z Rud w mniej więcej półgodzinnych odstępach odjeżdżały 4 pociągi, wiadomo że zapotrzebowanie na wagony osobowe wynosiło 5 składów. Wspomniany pociąg M 4030 musiał być uruchamiany na 2 połączone składy, inaczej niemożliwe byłoby zamknięcie obiegów. | ||
+ | |||
+ | == Skorowidz pociągów i spis treści == | ||
+ | |||
+ | <gallery mode=packed heights=100px style="text-align:left"> | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-080.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-081.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-082.jpg | ||
+ | Plik:Gkw-rozklad-1959-083.jpg | ||
+ | </gallery> | ||
+ | |||
+ | == Przypisy == | ||
+ | |||
+ | [[Kategoria:Rozkłady jazdy, wykazy ostrzeżeń stałych i odległości taryfowych]] | ||
+ | [[Kategoria:Górnośląskie Koleje Wąskotorowe]] |