Samoczynna blokada liniowa

Semafor SBL ze wskaźnikami W18 i W22

Samoczynna Blokada Liniowa, SBL - blokada liniowa, której działanie jest automatyczne i kontrolowane przez dyżurnych ruchu stacji, pomiędzy którymi została zainstatalowana ta blokada. Zapewnia ona większą przepustowość szlaku poprzez podzielenie szlaku na odstępy, na których w jednej chwili może się znajdować jeden pociąg, dzięki czemu na całym szlaku z tą blokadą może się znajdować tyle pociągów, na ile odstępów został podzielony szlak.

Słupy semaforów SBL pomalowane są na biało. Ostatni semafor SBL przed semaforem wjazdowym na stację jest także tarczą ostrzegawczą do tego semafora - znajduje się na nim wskaźnik W18 "Wskażnik samoczynnej blokady liniowej". Przed przedostatnim semaforem SBL czterostawnej może być ustawiony wskaźnik W1 "Wskaźnik usytuowania". Sygnał S1 "Stój" na SBL nie zabrania wjazdu na odstęp; sygnał ten można przejechać po zatrzymaniu się przed nim, podaniu sygnały Rp1 "Baczność" oraz kontynuowaniu jazdy z prędkością nie przekraczającą 20 km/h aż do semafora wskazującego sygnał zezwalający. Wyjątkiem są ciężkie pociągi towarowe, które - jeżeli przed semaforem jest ustawiony wskaźnik W22 "Wskaźnik jazdy pociągu towarowego" - mogą minąć sygnał S1 bez zatrzymania.

Rodzaje SBL występujące w Polsce

SBL dzieli się pod względem liczby wskazań sygnałowych (stawności) na następujące rodzaje:

• blokada dwustawna - na semaforach SBL dwustawnej mogą być wyświetlane tylko dwa sygnały: S1 "Stój" i S2 "Jazda z największą dozwoloną prędkością". Sygnał na semaforze informuje o stanie jednego odstępu blokowego znajdującego się za semaforem. Przed semaforami ustawione są tarcze ostrzegawcze. Tego typu SBL stosowana jest na WKD oraz warszawskim metrze, gdzie prędkości pociągów są małe, a widoczność semaforów dobra. Długość odstępu SBL dwustawnej jest równa dwóm drogom hamowania ustalonym na lini.
• blokada trzystawna - na semaforach SBL trzystawnej mogą być wyświetlane trzy sygnały: S1 "Stój", S2 "Jazda z największą dozwoloną prędkością" i S5 "Następny semafor wskazuje sygnał Stój". Sygnał na semaforze informuje o stanie dwóch odstępów blokowych znajdujących się za semaforem. Długość odstępu SBL trzystawnej jest równa drodze hamowania na danej lini.
• blokada czterostawna - na semaforach SBL czterostawnej mogą być wyświetlane cztery sygnały: S1 "Stój", S2 "Jazda z największą dozwoloną prędkością", S3 "Jazda z najwyższą dozwoloną szybkością nie większą niż 160 km/h, a przy następnym semaforze z szybkością 100 km/h" i S5 "Następny semafor wskazuje sygnał Stój". Sygnał na semaforze informuje o stanie czterech odstępów blokowych znajdujących się za semaforem. Długość odstępu SBL czterostawnej jest równa połowie drogi hamowania na danej lini. Jest to najczęściej stosowany typ SBL w Polsce.

Zestawienie sygnałów stosowanych w SBL
Blokada dwustawna
S2 Jazda z największą dozwoloną szybkością. Co najmniej jeden odstęp blokowy wolny.						S1 Stój.
Blokada trzystawna
S2 Jazda z największą dozwoloną szybkością. Co najmniej dwa odstępy blokowe wolne.				S5 Następny semafor wskazuje sygnał Stój. Jeden odstęp blokowy wolny.				S1 Stój.
Blokada czterostawna
S2 Jazda z największą dozwoloną szybkością. Co najmniej trzy odstępy blokowe wolne.			S3 Jazda z największą dozwoloną szybkością nie większą niż 160 km/h - w przodzie są dwa odstępy blokowe wolne - a przy następnym semaforze z prędkością nie większą niż 100 km/h. Dwa odstępy blokowe wolne.			S5 Następny semafor wskazuje sygnał Stój. Jeden odstęp blokowy wolny. Jazda z szybkością nie większą niż 100 km/h.			S1 Stój.

Słowniczek

PL: Samoczynna Blokada Liniowa

FR: Block-système (m)

DE: Streckenblock (m)

EN: Automatic block signaling

Zobacz też

• Semafor

Bibliografia

• Przepisy sygnalizacji E1 w kolej.krb.com.pl
• Wytyczne techniczne budowy urządzeń sterowania ruchem kolejowym WTB-E10 w kolej.krb.com.pl
• Symulator semaforów świetlnych PKP - SBL czterostawna