Siedzenie (pasażerskie)
Siedzenie - (również: fotel lub siedzenie pasażerskie) element wyposażenia wnętrza pojazdów przeznaczonych do przewozu pasażerów.
Siedzenia pasażerskie opisują różne normy i akty prawne, które stosuje się odpowiednio do danego przypadku.
TSI
Techniczne Specyfikacje Interoperacyjności, odnosząc się do dostępności systemu kolei Unii dla osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej możliwości poruszania się (ka zw. TSI PRM), definiuje siedzenia przez odniesienie do wymagań dla siedzeń uprzywilejowanych.
W odróżnieniu do karty UIC 567, TSI dopuszcza stosowanie siedzeń bez podłokietników.
Postawowe wymagane wymiary zostały ujęte w tekście oraz na ilustracjach Dodatku H:
PN-EN 15663 "Kolejnictwo - Masy pojazdu"
Stałe miejsce siedzące w wyznaczonym miejscu siedzącym, które zapewnia poziom komfortu odpowiadający rodzajowi świadczonej usługi.
W niektórych przypadkach siedzenia odchylne dające normalny poziom komfortu mogą być uważane za siedzenia normalne (nie za składane) przy określaniu normy zapełnienia pojazdu.
W przypadku takich zastosowań specjalnych, jak wagony sypialne i z miejscami do leżenia, łóżka powinny być uznawane za normalne siedzenia.
UIC 567
Siedzenie zdefiniowane jest szczegółowo w załącznikach C i D, gdzie załącznik C podaje zasady ogólne w tym przede wszystkim zasady dotyczące rozmieszczenia siedzień, zaś załącznik D określa wymiary związane z ergonomią siedzeń.
Normy określone przez tę kartę są obowiązujące dla wagonów osobowych przeznaczonych do ruchu międzynarodowego. Jednak karta ta może być przywołana jako referencyjna również w każdym postępowaniu przetargowym, w którym Zamawiającemu zależy na wysokim poziomie komfortu podróżnych. Taki przypadek miał miejsce zarówno w przetargu na dostawę elektrycznych zespołów trakcyjnych dla Metra Warszawskiego w 2017 roku jak również w przetargu na dostawę tramwajów do Olsztyna w 2017 roku.
Rozmieszczenie siedzeń
Załącznik C podaje 1450 mm jako minimlany wymiar między oparciami siedzeń ustawionych naprzeciwko siebie. Wymiar miejsca na nogi wynika z głębokości siedziska.
W przypadku siedzeń ustawionych szeregowo (jeden rząd za drugim) wówczas rozstaw siedzeń powinien wynosić co najmniej:
- 1010 mm dla klasy 1
- 940 mm dla klasy 2
Przy czym przestrzeń wolna dla kolan (mierzona poziomo od frontu oparcia siedzenia do pleców oparcia lub innej przeszkody przed siedzeniem) powinna wynosić co najmniej:
- 790 mm dla klasy 1
- 700 mm dla klasy 2
Wymiary siedzeń
Załącznik D podaje szereg wymogów zarówno pod względem wymiarów jak i wyposażenia siedzeń dla zapewnienia odpowiedniej wygody (ergonomii) podróży.
Jednym z podstawowych parametrów jest szerokość powierzchni miejsc siedzących, która, mierzona między podłokietnikami musi wynosić co najmniej:
- 500 mm dla klasy 1
- 450 mm dla klasy 2 (zalecane minimum 480 mm)
Powierzchnia siedzenia, uwzględniając ugięcie statyczne od pasażera, musi znajdować się w zakresie od 390 do 430 mm nad powierzchnią podłogi i mieć głębokość co najmnniej 430 mm (zalecana regulacja od 450 do 530 mm).
Regulamin 107
O ile Regulamin nr 107 określa przepisy dotyczące homologacji autobusów w zakresie ich budowy ogólnej o tyle podane w nim definicje siedzeń pasażerskich często mają zastosowanie w innych pojazdach komunikacji miejskiej i są wykorzystywane w budowie tramwajów, a w niektórych krajach nawet w odniesieniu do metra.