Edytujesz 104E

Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Uwaga: Nie jesteś zalogowany. Jeśli wykonasz jakąkolwiek zmianę, Twój adres IP będzie widoczny publicznie. Jeśli zalogujesz się lub utworzysz konto, Twoje zmiany zostaną przypisane do konta, wraz z innymi korzyściami.

Edycja może zostać wycofana. Porównaj ukazane poniżej różnice między wersjami, a następnie zapisz zmiany.

Aktualna wersja Twój tekst
Linia 1: Linia 1:
{{Lokomotywa elektryczna infobox
+
'''EP09''' (pot. Dziewiątka lub Epoka) - polska normalnotorowa [[Elektrowóz|lokomotywa elektryczna]] przeznaczona do ciągnięcia składów pasażerskich, produkowana w [[Pafawag]]u w latach 1986-87. W początkowych założeniach prędkość konstrukcyjna miała wynosić 140 km/h, ostatecznie na żądanie PKP podniesiono do 160<ref>http://www.psmkms.krakow.pl/kolej/ep09.htm</ref>. W testach natomiast osiągała ok. 200 km/h. Wyprodukowano 47 sztuk. Malowana w barwy niebieskie, granatowe, a egzemplarz o numerze 046 (nazywany przez miłośników kolei rodzynkiem) przemalowany w oryginalne pomarańczowo-brązowe kolory. Można ją spotkać na [[Linia kolejowa nr 3|linii kolejowej nr 3]] (Warszawa Zachodnia – Kunowice; przeważnie na odcinku Warszawa Wschodnia - Poznań Gł., niekiedy Warszawa Wsch. - Granica Państwa), [[Linia kolejowa nr 4|linii kolejowej nr 4]] (CMK), [[Linia kolejowa nr 9|linii kolejowej nr 9]] (Warszawa Wschodnia - Gdańsk Główny; obecnie rozkładowo jedynie z pociągiem ekspresowym "Norwid"), a także na fragmencie [[Linia kolejowa nr 132|linii kolejowej nr 132]].
|typ_lokomotywy              =104E, 104Ea, 104Eb
 
|grafika                      =[[File:Electric locomotive EP09-007.jpg|300px]]
 
|opis_zdjęcia                =
 
|przeznaczenie_lokomotywy    =pasażerska
 
|przewoźnik                  =[[PKP]]
 
|oznaczenie_przewoźnika      =EP09
 
|producent                    =[[Pafawag]]
 
|lata_budowy                  =1986-1997
 
|liczba_członów              =
 
|układ_osi                    =Bo'Bo'
 
|masa_służbowa                =83,5 tony
 
|długość_ze_zderzakami        =16740 mm
 
|szerokość                    =2974 mm
 
|wysokość                    =4300 mm
 
|rozstaw_osi_skrajnych        =
 
|nacisk_osi                  =20 T
 
|średnica_kół                =1250 mm
 
|rozstaw_szyn                =1435 mm
 
|system_zasilania            =3 kV DC
 
|liczba_silników              =4
 
|typ_silników                =LKa740
 
|moc_ciągła                  =2940 kW
 
|moc_godzinna                =3180 kW
 
|siła_pociągowa              =21 T
 
|stosunek_przekładni          =73:38
 
|prędkość_konstrukcyjna      =160 km/h
 
|sterowanie_wielokrotne      =brak
 
|system_hamulca              =Oerlikon + ED
 
|system_ogrzewania            =
 
|uwagi                        =
 
}}
 
{{Rozbuduj}}
 
'''104E'''(typ ''104E'', ''104Ea'', ''104Eb'', ''104Ec'')- normalnotorowa [[lokomotywa elektryczna]] przeznaczone do ciągnięcia składów pasażerskich, produkowana w zakładach [[Pafawag]] we Wrocławiu w latach 1986-97. Powstało 47 sztuk dla [[PKP]] gdzie otrzymały oznaczenie '''EP09'''. Jest to jedna z najszybszych lokomotyw produkowanych w Polsce.
 
  
==Historia==
+
{{Przypisy}}
Prace projektowe prowadzone przez Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Pojazdów Szynowych w Poznaniu, przyniosły efekt w postaci projektu lokomotywy czteroosiowej, pasażerskiej o prędkości maksymalnej 140 km/h. Projekt ukończony w 1981 roku trafił do Wrocławskiego [[Pafawag]]u, gdzie do 1984 roku miały powstać dwa jeżdżące prototypy. Budowa maszyn opóźniła się jednak o ponad dwa lata. Pierwsza była gotowa we wrześniu 1986 roku, zaś druga w czerwcu 1987 roku. Na etapie budowy, zdecydowano się na zwiększenie prędkości konstrukcyjnej do 160 km/h, poprzez zmianę przełożenia. Oficjalny debiut tych lokomotyw wyznaczono na 29 maja 1988 roku. Zostały dopuszczone do ruchu po Centralnej Magistrali Kolejowej z prędkością 160 km/h.
 
 
 
==Opis konstrukcji== 
 
Lokomotywa posiada dwie kabiny maszynisty, po jednej na każdej ścianie czołowej. Jako pierwsza lokomotywa w Polsce została wyposażona w  dwusystemowy układ hamulcowy, standardowy pneumatyczny i elektrodynamiczny. Opracowane w OBRPS Poznań dwuosiowe wózki były konstrukcją innowacyjną. Do połączenia pudła z wózkami, zamiast czopu skrętnego zastosowano wieszaki i sprężyny. Wózki połączono sprzęgiem międzywózkowym. Siły pociągowe i hamowania były przenoszone na poziomie główki szyny poprzez system cięgieł, co owocowało poprawą przyczepności w stosunku do innych lokomotyw produkowanych w Polsce. Silniki trakcyjne zabudowane sztywno w wózku, przekazują moc poprzez dwa łożyska stożkowe na sprzęgło, dalej na wał drążony i kolejne sprzęgło na zestawy kołowe. Dzięki temu rozwiązaniu zwiększyła się niezawodność układu napędowego względem rozwiązań stosowanych w [[4E/303E]].
 
 
 
==Eksploatacja==
 
Lokomotywy byly dostarczone do jednego przewoźnika - [[PKP|Polskich Kolei Państwowych]]. Po jego podziale na spółki, wszystkie przeszły w posiadanie [[PKP Cargo]]. W latach 2007-2009 wszystkie lokomotywy przekazano spółce [[PKP Intercity]], gdzie używane są do prowadzenia pociągów krajowych i międzynarodowych. W grudniu 2009 roku lokomotywy otrzymały świadectwo dopuszczenia do ruchy na terenie Czech.
 
 
 
{| class="wikitable sortable" style="text-align:center"
 
|+ Spis lokomotyw 104E (EP09)
 
! Numer egzemplarza
 
! Rok budowy
 
! Pierwszy przydział
 
|-
 
| 001
 
| 1986
 
| Kraków Prokocim
 
|-
 
| 002
 
| 1987
 
| Kraków Prokocim
 
|-
 
| 003 - 004
 
| 1990
 
| Kraków Prokocim
 
|-
 
| 005 - 007
 
| 1990
 
| Warszawa Olszynka Grochowska
 
|-
 
| 008 - 012
 
| 1991
 
| Warszawa Olszynka Grochowska
 
|-
 
| 013 - 014
 
| 1992
 
| Kraków Prokocim
 
|-
 
| 015 - 024
 
| 1992
 
| Warszawa Olszynka Grochowska
 
|-
 
| 025 i 031
 
| 1993
 
| Kraków Prokocim
 
|-
 
| 026 - 030 i 032
 
| 1993
 
| Warszawa Olszyna Grochowska
 
|-
 
| 033 - 037
 
| 1994
 
| Warszawa Olszynka Grochowska
 
|-
 
| 039 - 040
 
| 1995
 
| Warszawa Olszynka Grochowska
 
|-
 
| 038 i 042 - 044
 
| 1996
 
| Warszawa Olszynka Grochowska
 
|-
 
| 045
 
| 1996
 
| Kraków Prokocim
 
|-
 
| 046 - 047
 
| 1997
 
| Kraków Prokocim
 
|}
 
 
 
Lokomotywa o numerze 035 została zniszczona podczas katastrofy kolejowej 3 marca 2012 roku.
 
 
 
{{Wikipedia|tytuł=Pafawag 104E}}
 
[[Kategoria:Hasła encyklopedyczne]]
 
 
[[Kategoria:Lokomotywy elektryczne PKP]]
 
[[Kategoria:Lokomotywy elektryczne PKP]]
 
[[Kategoria:Normalnotorowe lokomotywy elektryczne]]
 
[[Kategoria:Normalnotorowe lokomotywy elektryczne]]

Wkład na Enkol jest udostępniany na licencji Creative Commons – za uznaniem autora, na tych samych zasadach (szczegóły w Enkol:Prawa autorskie). Jeśli nie chcesz, żeby Twój tekst był dowolnie zmieniany przez każdego i rozpowszechniany bez ograniczeń, nie umieszczaj go tutaj.
Zapisując swoją edycję, oświadczasz, że ten tekst jest Twoim dziełem lub pochodzi z materiałów dostępnych na warunkach domeny publicznej lub kompatybilnych. PROSZĘ NIE WPROWADZAĆ MATERIAŁÓW CHRONIONYCH PRAWEM AUTORSKIM BEZ POZWOLENIA WŁAŚCICIELA!

Anuluj Pomoc w edycji (otwiera się w nowym oknie)
Źródło: „https://enkol.pl/104E