Edytujesz 1Aw/M

Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Uwaga: Nie jesteś zalogowany. Jeśli wykonasz jakąkolwiek zmianę, Twój adres IP będzie widoczny publicznie. Jeśli zalogujesz się lub utworzysz konto, Twoje zmiany zostaną przypisane do konta, wraz z innymi korzyściami.

Edycja może zostać wycofana. Porównaj ukazane poniżej różnice między wersjami, a następnie zapisz zmiany.

Aktualna wersja Twój tekst
Linia 1: Linia 1:
 
{{Spalinowy zespół trakcyjny infobox
 
{{Spalinowy zespół trakcyjny infobox
 
|seria_zespołu_spalinowego  =1Aw/M
 
|seria_zespołu_spalinowego  =1Aw/M
|grafika                    =[[Plik:DSC01492am3.JPG|290px]]
+
|opis_zdjęcia              =
|opis_zdjęcia              =MBxd1-168 ustawiony w charakterze pomnika w Miliczu.
 
 
|przewoźnik                =[[PKP]], [[SKPL]]
 
|przewoźnik                =[[PKP]], [[SKPL]]
 
|oznaczenie_przewoźnika    =MBxd1 161-169
 
|oznaczenie_przewoźnika    =MBxd1 161-169
Linia 23: Linia 22:
 
|moc_silnika                =73,6 kW
 
|moc_silnika                =73,6 kW
 
|rodzaj_przekładni          =mechaniczna
 
|rodzaj_przekładni          =mechaniczna
|typ_przekładni            =S5-45
+
|typ_przekładni            =TS5-45
 
|prędkość_konstrukcyjna    =35 km/h
 
|prędkość_konstrukcyjna    =35 km/h
 
|nacisk_osi                =
 
|nacisk_osi                =
Linia 31: Linia 30:
 
|liczba_miejsc_ogółem      =96
 
|liczba_miejsc_ogółem      =96
 
|uwagi                      =*Przebudowa z [[wagon osobowy|wagonów osobowych]] typu [[1Aw]]<br/>**W trakcie eksploatacji zmieniono na: (1A)'2'.
 
|uwagi                      =*Przebudowa z [[wagon osobowy|wagonów osobowych]] typu [[1Aw]]<br/>**W trakcie eksploatacji zmieniono na: (1A)'2'.
[[Plik:DSC01529am.JPG|290px]]
 
MBxd1-168 ustawiony w charakterze pomnika w Miliczu.
 
 
}}  
 
}}  
  
1Aw/M - typ [[Kolej wąskotorowa|wąskotorowego]] [[wagon silnikowy|wagonu silnikowego]], którego prototyp został skonstruowany w warsztatach [[Pleszewska Kolej Lokalna|Krotoszyńskiej Kolei Dojazdowej]] w [[Pleszew|Pleszewie]] w 1964 roku poprzez zabudowę silnika spalinowego typu S53 i układu napędowego od samochodu ciężarowego Star 27 do wagonu osobowego typu [[1Aw]] ([[Bxhpi]] 1674).
+
1Aw/M - typ [[Kolej wąskotorowa|wąskotorowego]] [[wagon spalinowy|wagonu motorowego]], którego prototyp został skonstruowany w warsztatach [[Pleszewska Kolej Lokalna|Krotoszyńskiej Kolei Dojazdowej]] w [[Pleszew|Pleszewie]] w 1964 roku poprzez zabudowę silnika spalinowego typu S53 i układu napędowego od samochodu ciężarowego Star do wagonu osobowego typu [[1Aw]] ([[Bxhpi]] 1674).
 
Kolejne 8 sztuk wagonów powstało w latach 1964-1966 w warsztatach [[Krośniewicka Kolej Dojazdowa|Krośniewickiej Kolei Dojazdowej]] w [[Krośniewice|Krośniewicach]].
 
Kolejne 8 sztuk wagonów powstało w latach 1964-1966 w warsztatach [[Krośniewicka Kolej Dojazdowa|Krośniewickiej Kolei Dojazdowej]] w [[Krośniewice|Krośniewicach]].
  
 
== Historia ==
 
== Historia ==
 
=== Produkcja ===
 
=== Produkcja ===
Pomysł przebudowy typowego [[wagon osobowy|wagonu osobowego]] na [[wagon silnikowy|silnikowy]] narodził się w warsztatach [[Pleszewska Kolej Lokalna|Krotoszyńskiej KD]] w Pleszewie. Warsztaty te miały już pewne doświadczenie zarówno w obsłudze, jak i budowie spalinowych wagonów silnikowych - pierwszy pojazd tego typu pojawił się na [[Pleszewska Kolej Lokalna|Kolei Powiatowej Krotoszyn-Pleszew]] w 1935 roku, zaś w 1949 zbudowano metodą gospodarczą trójczłonowy pojazd [[Mxx 189]].
+
Pomysł przebudowy typowego [[wagon osobowy|wagonu osobowego]] na [[wagon motorowy|motorowy]] narodził się w warsztatach [[Pleszewska Kolej Lokalna|Krotoszyńskiej KD]] w Pleszewie. Warsztaty te miały już pewne doświadczenie zarówno w obsłudze, jak i budowie spalinowych wagonów motorowych - pierwszy pojazd tego typu pojawił się na [[Pleszewska Kolej Lokalna|Kolei Powiatowej Krotoszyn-Pleszew]] w 1935 roku, zaś w 1949 zbudowano metodą gospodarczą trójczłonowy pojazd [[Mxx 189]].
  
Inicjatywę zgłoszono jako tzw. pracowniczy wniosek racjonalizatorski do Centralnego Zarządu Kolei Dojazdowych i po pozytywnej ocenie przystąpiono do prac. W wagonie [[Bxhpi]] 1674 (wyprodukowanym przez [[Państwowa Fabryka Wagonów w Świdnicy|Państwową Fabrykę Wagonów w Świdnicy]] w 1956 r) wzmocniono [[ostoja|ostoję]] i [[wózek|wózki]]. Silnik typu [[S53]] wraz ze skrzynią biegów zamontowano w kabinie maszynisty A, utworzonej z części jednego z przedsionków na końcu wagonu. Pod podwoziem, po stronie kabiny A, umieszczono mechanizm rewersu i skrzynię rozdzielczą, napędzającą poprzez wały napędowe po jednej (wewnętrznej) [[oś|osi]] każdego wózka.
+
Inicjatywę zgłoszono jako tzw. pracowniczy wniosek racjonalizatorski do Centralnego Zarządu Kolei Dojazdowych i po pozytywnej ocenie przystąpiono do prac. W wagonie [[Bxhpi]] 1674 (wyprodukowanym przez [[Państwowa Fabryka Wagonów w Świdnicy|Państwową Fabrykę Wagonów w Świdnicy]] w 1956 r) wzmocniono [[ostoja|ostoję]] i [[wózek|wózki]]. Silnik typu [[S53]] wraz ze skrzynią biegów zamontowano w kabinie maszynisty A utworzonej z części jednego z przedsionków na końcu wagonu. Pod podwoziem, po stronie kabiny A, umieszczono mechanizm rewersu i skrzynię rozdzielczą, napędzającą poprzez wały napędowe po jednej (wewnętrznej) [[oś|osi]] każdego wózka.
  
 
Ukończony wagon rozpoczął służbę na [[Pleszewska Kolej Lokalna|Krotoszyńskiej KD]] w drugiej połowie 1964 roku. Został oznaczony serią [[MBxd1]] z numerem inwentarzowym 161.
 
Ukończony wagon rozpoczął służbę na [[Pleszewska Kolej Lokalna|Krotoszyńskiej KD]] w drugiej połowie 1964 roku. Został oznaczony serią [[MBxd1]] z numerem inwentarzowym 161.
Linia 51: Linia 48:
  
 
=== Eksploatacja ===
 
=== Eksploatacja ===
Poza egzemplarzem prototypowym wszystkie pozostałe wagony rozpoczynały swoją służbę w Krośniewicach. W kolejnych latach były jednak przekazywane na inne sieci. Znaczna ich liczba znalazła się na [[Wrocławska Kolej Dojazdowa|Wrocławskiej KD]], skąd jeden pojazd został przesłany do oddziału Muzeum Kolejnictwa w Sochaczewie, gdzie do dzisiaj oczekuje na remont. Pozostałe złomowano przed likwidacją kolejki. W pierwszej połowie lat 90. ostatnie trzy pojazdy służyły w Krośniewicach, jednakże dwa z nich złomowano w 1993 roku. Ostatni wagon tego typu (o numerze inwentarzowym 168) pozostawał w służbie aż do zamknięcia ruchu w 2008 roku. W 2010 został zakupiony przez Starostwo Powiatowe w Miliczu i po zewnętrznej renowacji ustawiono go w charakterze pomnika techniki na terenie dawnego przystanku Milicz Zamek.
+
Poza egzemplarzem prototypowym wszystkie pozostałe wagony rozpoczynały swoją służbę w Krośniewicach. W kolejnych latach były jednak przekazywane na inne sieci. Znaczna ich ilość znalazła się na [[Wrocławska Kolej Dojazdowa|Wrocławskiej KD]], skąd jeden pojazd został przesłany do oddziału Muzeum Kolejnictwa w Sochaczewie, gdzie do dzisiaj oczekuje na remont. Pozostałe złomowano przed likwidacją kolejki. W pierwszej połowie lat '90 ostatnie trzy pojazdy służyły w Krośniewicach, jednakże dwa z nich złomowano w 1993 roku. Ostatni wagon tego typu (o numerze inwentarzowym 168) pozostawał w służbie aż do zamknięcia ruchu w 2008 roku (w ostatnim okresie w barwach SKPL). W 2010 został zakupiony przez Starostwo Powiatowe w Miliczu i po zewnętrznej renowacji ustawiono go w charakterze pomnika techniki na terenie dawnego przystanku Milicz Zamek.
  
 
== Konstrukcja ==
 
== Konstrukcja ==
Przekonstruowanie wagonu osobowego na wagon silnikowy polegało na zabudowaniu silnika wraz ze skrzynią biegów w jednym z przedsionków (na końcu wagonu), zabudowaniu przekładni osiowych na zestawach kołowych, zabudowaniu kabin sterowniczych oraz układu hamulca pneumatycznego.
+
Przekonstruowanie wagonu osobowego na wagon motorowy polegało na zabudowaniu silnika wraz ze skrzynią biegów w jednym z przedsionków (na końcu wagonu), zabudowaniu przekładni osiowych na zestawach kołowych, zabudowaniu kabin sterowniczych oraz układu hamulca pneumatycznego.
  
MBxd1 to czteroosiowy [[wagon silnikowy]] napędzany silnikiem [[Silnik o zapłonie samoczynnym|wysokoprężnym]] i wyposażony w [[Przekładnia|przekładnię]] mechaniczną typu samochodowego. Napęd ze skrzyni biegów, był przenoszony za pomocą [[sprzęgło wychylne|wału Kardana]] do przekładni nawrotno-rozdzielczej. Następnie dwoma wałami kardana był przenoszony na drugą oś każdego wózka (1A'A1').  
+
MBxd1 to czteroosiowy [[wagon spalinowy|wagon motorowy]] napędzany silnikiem [[Silnik o zapłonie samoczynnym|wysokoprężnym]] i wyposażony w [[Przekładnia|przekładnię]] mechaniczną typu samochodowego. Napęd ze skrzyni biegów, był przenoszony za pomocą [[sprzęgło wychylne|wału Kardana]] do przekładni nawrotno-rozdzielczej. Następnie dwoma wałami kardana był przenoszony na drugą oś każdego wózka (1A'A1').  
  
 
W późniejszym okresie, ze względów na problemy z długim wałem napędzającym oś wózka znajdującego się dalej od silnika, wał ten zlikwidowano pozostawiając jedynie napęd na jedna oś. (1A'2')
 
W późniejszym okresie, ze względów na problemy z długim wałem napędzającym oś wózka znajdującego się dalej od silnika, wał ten zlikwidowano pozostawiając jedynie napęd na jedna oś. (1A'2')
Linia 64: Linia 61:
  
 
== Oznaczenia ==
 
== Oznaczenia ==
Pierwotnie wagony nosiły oznaczenie Mx (M - Wagon silnikowy (''motorowy''), x -  czteroosiowy), które w latach 70 zostało zmienione na MBxd1.
+
Pierwotnie wagony nosiły oznaczenie Mx (M - Wagon motorowy, x -  czteroosiowy), które w latach 70 zostało zmienione na MBxd1.
  
 
Oznaczenie (Mx później) MBxd1 posiadają też inne wąskotorowe [[Wagon spalinowy|wagony motorowe]] napędzane silnikiem wysokoprężnym i wyposażone w przekładnię mechaniczną. Dlatego poszczególne konstrukcje odróżnia się zakresem numeru inwentarzowego.
 
Oznaczenie (Mx później) MBxd1 posiadają też inne wąskotorowe [[Wagon spalinowy|wagony motorowe]] napędzane silnikiem wysokoprężnym i wyposażone w przekładnię mechaniczną. Dlatego poszczególne konstrukcje odróżnia się zakresem numeru inwentarzowego.
  
 
== Wykaz pojazdów ==
 
== Wykaz pojazdów ==
Ogółem powstało 9 pojazdów tego typu:
+
Ogółem powstało 8 pojazdów tego typu:
 
+
{| class="wikitable"
'''Uwaga:''' Podane poniżej numery fabryczne w rzeczywistości nie są nimi. Oznaczają jedyni, którym z kolei jest dany wagon
+
|Oznaczenie
{{Lw kwerenda wszystkie|1Aw/M}}
+
|Rok przebudowy
 +
|Przebudowa z wagonu
 +
|Rok produkcji
 +
|Przebieg służby
 +
|Stan
 +
|-
 +
|MBxd1-161
 +
|1964
 +
|Bxhpi 1674
 +
|1956
 +
|Pleszew Wąsk. (1964-1968),<br/> Trzebnica Gaj (1968-1992)
 +
|style="background-color:#FF8080;" |Złom (1992)
 +
|-
 +
|MBxd1-162
 +
|1965
 +
|Bxhpi 1720
 +
|1957
 +
|Krośniewice (1965-1971),<br/> Trzebnica Gaj (1971-1987),<br/> MKW Sochaczew (od 1987)
 +
|style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiony
 +
|-
 +
|MBxd1-163
 +
|1965
 +
|Bxhpi 1705
 +
|1957
 +
|Krośniewice (1965-1966),<br/> Zwierzyniec Wąsk. (1966-1967),<br/> Jedrzejów Wąsk. (1967-1968),<br/> Krośniewice (1968-1993)
 +
|style="background-color:#FF8080;" |Złom (1993)
 +
|-
 +
|MBxd1-164
 +
|1965
 +
|Bxhpi 1675
 +
|1956
 +
|Krośniewice (1965-1965),<br/> Jedrzejów Wąsk. (1965-1976),<br/> Śmigiel (1976-1977),<br/> Trzebnica Gaj (1977-1988)
 +
|style="background-color:#FF8080;" |Złom (1988)
 +
|-
 +
|MBxd1-165
 +
|1965
 +
|Bxhpi 1668
 +
|1956
 +
|Krośniewice (1965-1967),<br/> Jedrzejów Wąsk. (1967-1976),<br/> Pleszew Wąsk. (1976-1979),<br/> Trzebnica Gaj (1979-1988)
 +
|style="background-color:#FF8080;" |Złom (1988)
 +
|-
 +
|MBxd1-166
 +
|1965
 +
|Bxhpi 1722
 +
|1957
 +
|Krośniewice (1965-1966),<br/> Pleszew Wąsk. (1966-1985)
 +
|style="background-color:#FF8080;" |Złom (1985)
 +
|-
 +
|MBxd1-167
 +
|1966
 +
|Bxhpi 1706
 +
|1957
 +
|Krośniewice (1966-1966),<br/> Trzebnica Gaj (1966-1971),<br/> Krośniewice (1971-1976),<br/> Trzebnica Gaj (1976-1991)
 +
|style="background-color:#FF8080;" |Złom (1991)
 +
|-
 +
|MBxd1-168
 +
|1966
 +
|Bxhpi 1719
 +
|1957
 +
|Krośniewice (1966-2010),<br/> Milicz (od 2011)
 +
|style="background-color:#CA95FF;" |Pomnik
 +
|-
 +
|MBxd1-169
 +
|1966
 +
|Bxhpi 1717
 +
|1957
 +
|Krośniewice (1966-1993)
 +
|style="background-color:#FF8080;" |Złom (1993)
 +
|}
  
 
== Źródła ==
 
== Źródła ==
* {{cytuj pismo | nazwisko = Pokropiński| imię = Bogdan |tytuł = Przebudowa wagonów 1Aw na silnikowe| url = | czasopismo = Świat Kolei| adres czasopisma = | oznaczenie = | wolumin = 99| wydanie = 10/2003| strony = 16-21| data = | rok = | miesiąc = | odpowiedzialność =  | wydawca = Emi-Press| miejsce = Łódź| issn = 1234-5962 | doi = | doietykieta = | pmid = | oclc = | bibcode = | id = | cytat = | język = | data dostępu = }}
+
B. Pokropiński: Przebudowa wagonów osobowych 1Aw na silnikowe, Świat Kolei 10/2003<br/>
* [http://www.tabor.wask.pl Strona ''tabor.wask.pl]
+
[http://www.tabor.wask.pl]
  
 
=== Zobacz też ===
 
=== Zobacz też ===
* Wagon [[1Aw]], z którego powstała konstrukcja 1Aw/M
+
* [[Rogowska Kolej Wąskotorowa]]
* Wagon silnikowy [[1Mw]] konstrukcji Konstal Chorzów
 
* Wagon silnikowy [[A20D-P]]
 
* Wagon silnikowy [[Mw63]]
 
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 90: Linia 152:
 
Oryginalny artykuł był umieszczony pod nazwą [http://pl.wikipedia.org/wiki/MBxd1_161-169 MBxd1 161-169]. Lista autorów jest dostępna w historii strony. Tekst z Wikipedii jest udostępniony na licencji [http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0 Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach.]
 
Oryginalny artykuł był umieszczony pod nazwą [http://pl.wikipedia.org/wiki/MBxd1_161-169 MBxd1 161-169]. Lista autorów jest dostępna w historii strony. Tekst z Wikipedii jest udostępniony na licencji [http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0 Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach.]
  
 
+
[[Category:Wąskotorowe spalinowe zespoły trakcyjne]]
[[Kategoria:Hasła encyklopedyczne]]
 
[[Kategoria:Wąskotorowe spalinowe zespoły trakcyjne]]
 

Wkład na Enkol jest udostępniany na licencji Creative Commons – za uznaniem autora, na tych samych zasadach (szczegóły w Enkol:Prawa autorskie). Jeśli nie chcesz, żeby Twój tekst był dowolnie zmieniany przez każdego i rozpowszechniany bez ograniczeń, nie umieszczaj go tutaj.
Zapisując swoją edycję, oświadczasz, że ten tekst jest Twoim dziełem lub pochodzi z materiałów dostępnych na warunkach domeny publicznej lub kompatybilnych. PROSZĘ NIE WPROWADZAĆ MATERIAŁÓW CHRONIONYCH PRAWEM AUTORSKIM BEZ POZWOLENIA WŁAŚCICIELA!

Anuluj Pomoc w edycji (otwiera się w nowym oknie)
Źródło: „https://enkol.pl/1Aw/M