Użytkownik:Bohun/brudnopis

Ns1 – wąskotorowa przemysłowa lokomotywa spalinowa, produkowana przez wschodnioniemieckie zakłady Lokomotivbau Karl Marx (LKM) w Babelsbergu. Była także eksploatowana w Polsce. Budowano ją w wersjach na tor szerokości od 485mm do 600 mm.

Dane techniczne

• Producent-LKM Babelsberg
• Lata budowy-1951-1960
• Układ osi-B
• Masa służbowa-2800 kg
• Długość ze zderzakami-2320 mm
• Szerokość-1020 mm
• Wysokość-1420 mm
• Rozstaw osi skrajnych-720 mm
• Średnica kół-380mm
• Zapas paliwa-38 l
• Typ silnika spalinowego-Ns1: 1 NVD 14 SRW, Ns1a: 1 NVD 18
• Moc znamionowa Ns1: 10 KM, Ns1a: 15 KM
• Rodzaj przekładni-mechaniczna (dwubiegowa)
• Prędkość konstrukcyjna-8 km/h
• System hamulca-ręczny dźwigniowy

Produkcja

Lokomotywa Ns1 powstała w odpowiedzi na zapotrzebowanie gospodarki odbudowujących się ze zniszczeń wojennych wschodnich Niemiec na małe lokomotywy budowlane i przemysłowe. Lokomotywy tego rodzaju były wykorzystywane zwłaszcza do tymczasowych kolejek wożących gruz przy odgruzowywaniu miast lub materiały budowlane. Konstrukcja została opracowana przez nie zajmujące się wcześniej budową taboru kolejowego zakłady Sanar Armaturen- und Apparatebau VEB w Halle/Saale w 1950 roku. Lokomotywa otrzymała oznaczenie DL 1 (DE 1) i była wzorowana częściowo na używanych w NRD zachodnioniemieckich lokomotywach Jung typu EL105. Do 1951 roku zbudowano ich ok. 50, po czym produkcję przeniesiono do kombinatu Lokomotivbau Karl Marx (LKM) w Babelsbergu pod Berlinem. Tam rozpoczęto produkcję nieznacznie ulepszonych lokomotyw pod oznaczeniem Ns1 (Normal-Typ Schmalspur - znormalizowana lokomotywa wąskotorowa). Do zakończenia produkcji w 1960 roku zbudowano ich tam 806[1].

Lokomotywy budowano na tory o szerokości 500-600 mm, jedynie pojedyncze egzemplarze na zamówienie kopalni węgla brunatnego Röblingen zbudowano na tor szerokości 485 mm. Od początku planowano zastosowanie silnika o mocy 15 KM, lecz z uwagi na trudności przemysłu, zastosowano jednocylindrowy silnik wysokoprężny o mocy 10 KM produkcji VEB Elbe-Werk Rosslau. Podczas napraw użytkownicy czasami wymieniali silniki na różne inne jednostki, m.in. dwucylindrowe o mocy 17 KM, czterocylindrowe o mocy 26 KM i dwucylindrowe o mocy aż 35 KM (wszystkie z wymienionych – chłodzone powietrzem)[1]. Lokomotywa standardowo nie miała kabiny, a jedynie stanowisko maszynisty z ławką na tylnej ścianie, lecz użytkownicy wyposażali je w kabiny.

Ulepszoną odmianą była Ns1a, produkowana w latach 1956-57 w ilości 20 sztuk, z silnikiem o mocy 15 KM, przekonstruowanym przedziałem silnikowym i kabiną i masa służbową 3 tony. W latach 1958-60 produkowano wersję Ns1b z takim samym silnikiem, wyposażoną ponadto w instalację elektryczną i elektryczny rozrusznik. Wewnątrz ramy umieszczono w niej skrzynie na akumulatory.

Nr	Nr fabr.	Producent	Nazwa odbiorcy	Obecne/ostatnie ozn.	Obecne/ostatnie stacjonowanie	Stan	Uwagi
224		Zastal	Firma Metalplast Oborniki	409Da-224	Lokomotywownia Firmy Metalplast Oborniki	Odstawiona	Nie ma pewności czy lokomotywa jest wciąż na terenie tej firmy, ponieważ ostatnio nie widać jej na terenie zakładu.
026		Zastal	Lok-Tor	409Da-026	Dworzec Oborniki Wielkopolskie	Sprawna
556		FABLOK		409Da-556	Rębiszów	Sprawna	Lokomotywa była wystawiona na sprzedaż.
Nr. linii	Początek	Koniec	Data otwarcia	Data zamknięcia	Rok likwidacji	Uwagi
381	Oborniki	Wronki		2003	2008-2014	Krótki odcinek we Wronkach jest używany przez służbę drogową natomiast zachowany fragment w Obornikach jest używany obecnie (2018) przez koparki dwudrogowe.