Użytkownik:Bohun/brudnopis

Zestawienie lokomotyw górniczych (znajdujących się w kopalniach) w Polsce.

Ns1 – wąskotorowa przemysłowa lokomotywa spalinowa, produkowana przez wschodnioniemieckie zakłady Lokomotivbau Karl Marx (LKM) w Babelsbergu. Była także eksploatowana w Polsce. Budowano ją w wersjach na tor szerokości od 485mm do 600 mm.

Dane techniczne

• Producent-LKM Babelsberg
• Lata budowy-1951-1960
• Układ osi-B
• Masa służbowa-2800 kg
• Długość ze zderzakami-2320 mm
• Szerokość-1020 mm
• Wysokość-1420 mm
• Rozstaw osi skrajnych-720 mm
• Średnica kół-380mm
• Zapas paliwa-38 l
• Typ silnika spalinowego-Ns1: 1 NVD 14 SRW, Ns1a: 1 NVD 18
• Moc znamionowa Ns1: 10 KM, Ns1a: 15 KM
• Rodzaj przekładni-mechaniczna (dwubiegowa)
• Prędkość konstrukcyjna-8 km/h
• System hamulca-ręczny dźwigniowy

Produkcja

Lokomotywa Ns1 powstała w odpowiedzi na zapotrzebowanie gospodarki odbudowujących się ze zniszczeń wojennych wschodnich Niemiec na małe lokomotywy budowlane i przemysłowe. Lokomotywy tego rodzaju były wykorzystywane zwłaszcza do tymczasowych kolejek wożących gruz przy odgruzowywaniu miast lub materiały budowlane. Konstrukcja została opracowana przez nie zajmujące się wcześniej budową taboru kolejowego zakłady Sanar Armaturen- und Apparatebau VEB w Halle/Saale w 1950 roku. Lokomotywa otrzymała oznaczenie DL 1 (DE 1) i była wzorowana częściowo na używanych w NRD zachodnioniemieckich lokomotywach Jung typu EL105. Do 1951 roku zbudowano ich ok. 50, po czym produkcję przeniesiono do kombinatu Lokomotivbau Karl Marx (LKM) w Babelsbergu pod Berlinem. Tam rozpoczęto produkcję nieznacznie ulepszonych lokomotyw pod oznaczeniem Ns1 (Normal-Typ Schmalspur - znormalizowana lokomotywa wąskotorowa). Do zakończenia produkcji w 1960 roku zbudowano ich tam 806[1].

Lokomotywy budowano na tory o szerokości 500-600 mm, jedynie pojedyncze egzemplarze na zamówienie kopalni węgla brunatnego Röblingen zbudowano na tor szerokości 485 mm. Od początku planowano zastosowanie silnika o mocy 15 KM, lecz z uwagi na trudności przemysłu, zastosowano jednocylindrowy silnik wysokoprężny o mocy 10 KM produkcji VEB Elbe-Werk Rosslau. Podczas napraw użytkownicy czasami wymieniali silniki na różne inne jednostki, m.in. dwucylindrowe o mocy 17 KM, czterocylindrowe o mocy 26 KM i dwucylindrowe o mocy aż 35 KM (wszystkie z wymienionych – chłodzone powietrzem)[1]. Lokomotywa standardowo nie miała kabiny, a jedynie stanowisko maszynisty z ławką na tylnej ścianie, lecz użytkownicy wyposażali je w kabiny.

Ulepszoną odmianą była Ns1a, produkowana w latach 1956-57 w ilości 20 sztuk, z silnikiem o mocy 15 KM, przekonstruowanym przedziałem silnikowym i kabiną i masa służbową 3 tony. W latach 1958-60 produkowano wersję Ns1b z takim samym silnikiem, wyposażoną ponadto w instalację elektryczną i elektryczny rozrusznik. Wewnątrz ramy umieszczono w niej skrzynie na akumulatory[1].

Oborniki Wielkopolskie to dawna stacja węzłowa - od głównego szlaku z Poznania do Piły odgałęziała się tutaj jednotorowa linia do Wronek, która została zlikwidowana około 2008 roku. Kursowanie pociągów pasażerskich na niej zakończyło się już w 1991 roku. Stacja w Obornikach posiada obecnie 6 torów głównych, z których dwa zakończone są kozłami oporowymi i wyjazd z nich możliwy jest jedynie w kierunku Poznania; zaś pozostałe są przelotowe. Istnieje też szereg torów bocznych, służących do celów ładunkowych. Dla obsługi podróżnych służą tutaj dwa perony: pierwszy jednokrawędziowy oraz drugi dwukrawędziowy wyspowy. Ruch pociągów prowadzi nastawnia "On", która posiada urządzenia przekaźnikowe z sygnalizacją świetlną. Od strony Rogoźna funkcjonuje też posterunek SKP. Do sterowania ze stacji w Obornikach włączone jest także przejście z linii dwutorowej na jednotorową, zlokalizowane przed mostem na Warcie. Niegdyś most ten (jak i cała linia do Chodzieży była dwutorowa. W latach 80. odgałęzienie to było oddzielnym posterunkiem odgałęźnym Oborniki Wielkopolskie Most. W czasie elektryfikacji pojawiła się koncepcja odbudowy drugiego toru do Obornik, którą zresztą zrealizowano - poza wspomnianym mostem. Do dziś drugi tor leży na całym odcinku, m.in na przystanku Oborniki Wielkopolskie Miasto, zelektryfikowany i nieużywany.

Nr fabr.	Typ	Rok prod.	Stan	Prześwit	Oznaczenie	Stacjonuje
?	GLs30	?	Eksponat	600	brak oznaczeń	Skansen Górniczy "Królowa Luiza" w Zabrzu
?	Ldag5	196*	Sprawny	600	?	Skansen Górniczy "Królowa Luiza" w Zabrzu
?	Ldag5	?	Eksponat	600	brak oznaczeń	Kopalnia Soli w Bochni
?	Ldag5	?	Sprawny	600	2 (Kuba)	Kopalnia Soli w Bochni
595	WLs50	1957	Sprawna	600	595	Kopalnia Soli Kłodawa
-	Jung	?	Sprawna	430	?	Kopalnia Węgla Kamiennego w Nowej Rudzie
?	Ldag5	?	Sprawna	600	5	Kopalnia Soli w Wieliczce
?	Ldag5	?	Odstawiona	600	13	Kopalnia Soli w Wieliczce