Urządzenie rotacyjne: Różnice pomiędzy wersjami

Z Enkol
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
m (poprawiona literówka płona -> płonna)
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
[[Plik:Urzadzenie-rotacyjne-5.jpg|300px|thumb|right|Urządzenie rotacyjne na terenie Warsztatów Naprawczych GKW na Rozbarku, data nieznana]]
 
[[Plik:Urzadzenie-rotacyjne-5.jpg|300px|thumb|right|Urządzenie rotacyjne na terenie Warsztatów Naprawczych GKW na Rozbarku, data nieznana]]
  
'''Urządzenie rotacyjne''' - rodzaj pojazdów szynowych (pługów rotacyjnych) zbudowanych bazie wąskotorowej lokomotywy spalinowej typu L45H w Warsztatach Naprawczych Górnośląskich Kolei Wąskotorowych na Rozbarku (dzielnica Bytomia). Zadaniem tych urządzeń było oczyszczanie toru z wysypujących się z wagonów przewożonych w nich ładunków masowych typu rudy metali nieżelaznych, kamień, węgiel, skała płona oraz odśnieżanie. Urządzenia te nie posiadały żadnych oznaczeń, prócz typowych dla lokomotyw serii Lxd2 metalowych tabliczek z napisem "PKP".  
+
'''Urządzenie rotacyjne''' - rodzaj pojazdów szynowych (pługów rotacyjnych) zbudowanych na bazie wąskotorowej lokomotywy spalinowej typu L45H (Lxd2) w Warsztatach Naprawczych Górnośląskich Kolei Wąskotorowych na Rozbarku (dzielnica Bytomia). Zadaniem tych urządzeń było oczyszczanie toru z wysypujących się z wagonów przewożonych w nich ładunków masowych typu rudy metali nieżelaznych, kamień, węgiel, skała płonna oraz odśnieżanie. Urządzenia te nie posiadały żadnych oznaczeń, prócz typowych dla lokomotyw serii Lxd2 metalowych tabliczek z napisem "PKP".  
  
 
== Opis i historia ==
 
== Opis i historia ==
  
Na Górnośląskich Kolejach Wąskotorowych eksploatowano łącznie dwa tego typu urządzenia. Pierwsze z nich powstało na podwoziu skasowanej w następstwie wypadku lokomotywy [[L45H/20924|Lxd2-363]]<ref>Skreślona z inwentarza decyzją nr CH3D-805-7/83 z dnia 02.05.1983</ref> i zostało oddane do eksploatacji 15 grudnia 1983 (w dalszej części niniejszego artykułu zwane umownie ''urządzeniem nr 1''). W efekcie pozytywnych doświadczeń z eksploatacji tego urządzenia (doskonale się sprawdziło w czasie zimy 1983/84) podjęto decyzję o budowie drugiego urządzenia tego rodzaju. Powstało ono w roku 1987 na bazie kolejnej skasowanej w wyniku wypadku lokomotywy serii Lxd2, tym razem była to [[L45H/20849|Lxd2-357]]<ref>Skreślona z inwentarza decyzją nr CH3D-605-23/87 z dnia 24.07.1987</ref> (dalej zwane umownie ''urządzeniem nr 2''). Oba te urządzenia, choć wyglądały podobnie, różniły się jednym istotnym detalem: ''urządzenie nr 1'' nie posiadało napędu własnego (zdemontowano co najmniej silnik, możliwe, że także przekładnie, wentylator itp.), ''urządzenie nr 2'' posiadało własny napęd - prawdopodobnie, po prostu, pozostawiono oryginalny silnik oraz pozostałe podzespoły niezbędne do samodzielnej jazdy. Najważniejszą modyfikacją przebudowywanych lokomotyw była likwidacja krótszych przedziałów maszynowych (oryginalnie zawierających zbiorniki paliwa oraz sprężonego powietrza) oraz zamontowanie w ich miejscu silnika spalinowego z rodziny silników Wola DSR150 stosowanego m. in. do napędu wąskotorowych lokomotyw spalinowych typu [[WLs150]] (seria Lyd1), który wprawiał w ruch obrotowy zabudowaną na przedzie lokomotywy masywną drucianą szczotkę, która była organem usuwającym z toru zanieczyszczenia. ''Urządzenie nr 1'', z racji braku napędu, zawsze pracowało w zestawie z czynną lokomotywą. ''Urządzenie nr 2'', według zachowanych informacji, pracowało zwykle w zestawie z urządzeniem do odmiałowywania toru (rodzaj pługa lemieszowego) zbudowanym w roku 1982 przez Warsztaty Naprawcze Górnośląskich Kolei Wąskotorowych na Rozbarku na podwoziu wagonu towarowego (najprawdopodobniej węglarki systemu Ziehla). ''Urządzenie nr 2'' zachowało się do dziś i jest aktualnie eksponatem na stacji Rudy (Kolej Wąskotorowa w Rudach). ''Urządzenie nr 1'' zezłomowano w roku 1994 na terenie Warsztatów na Rozbarku, a lemieszowe urządzenie do odmiałowywania toru w roku 2004 na terenie stacji Stanica.
+
Na Górnośląskich Kolejach Wąskotorowych eksploatowano łącznie dwa tego typu urządzenia. Pierwsze z nich powstało na podwoziu skasowanej w następstwie wypadku lokomotywy [[L45H/20924|Lxd2-363]]<ref>Skreślona z inwentarza decyzją nr CH3D-805-7/83 z dnia 02.05.1983</ref> i zostało oddane do eksploatacji 15 grudnia 1983 (w dalszej części niniejszego artykułu zwane umownie ''urządzeniem nr 1''). W efekcie pozytywnych doświadczeń z eksploatacji tego urządzenia (doskonale się sprawdziło w czasie zimy 1983/84) podjęto decyzję o budowie drugiego urządzenia tego rodzaju. Powstało ono w roku 1987 na bazie kolejnej skasowanej w wyniku wypadku lokomotywy serii Lxd2, tym razem była to [[L45H/20849|Lxd2-357]]<ref>Skreślona z inwentarza decyzją nr CH3D-605-23/87 z dnia 24.07.1987</ref> (dalej zwane umownie ''urządzeniem nr 2''). Oba te urządzenia, choć wyglądały podobnie, różniły się jednym istotnym detalem: ''urządzenie nr 1'' nie posiadało napędu własnego (zdemontowano co najmniej silnik, możliwe, że także przekładnie, wentylator itp.), ''urządzenie nr 2'' posiadało własny napęd - prawdopodobnie, po prostu, pozostawiono oryginalny silnik oraz pozostałe podzespoły niezbędne do samodzielnej jazdy. Najważniejszą modyfikacją przebudowywanych lokomotyw była likwidacja krótszych przedziałów maszynowych (oryginalnie zawierających zbiorniki paliwa oraz sprężonego powietrza) oraz zamontowanie w ich miejscu silnika spalinowego z rodziny silników Wola DSR150 stosowanego m. in. do napędu wąskotorowych lokomotyw spalinowych typu [[WLs150]] (seria Lyd1), który wprawiał w ruch obrotowy zabudowaną na przedzie lokomotywy masywną drucianą szczotkę, która była organem usuwającym z toru zanieczyszczenia. ''Urządzenie nr 1'', z racji braku napędu, zawsze pracowało w zestawie z czynną lokomotywą. ''Urządzenie nr 2'', według zachowanych informacji, pracowało zwykle w zestawie z urządzeniem do odmiałowywania toru (rodzaj pługa lemieszowego) zbudowanym w roku 1982 przez Warsztaty Naprawcze Górnośląskich Kolei Wąskotorowych na Rozbarku na podwoziu wagonu towarowego (najprawdopodobniej węglarki systemu Ziehla). ''Urządzenie nr 2'' zachowało się do dziś i jest aktualnie eksponatem na stacji Rudy (Kolej Wąskotorowa w Rudach). ''Urządzenie nr 1'' zezłomowano w roku 1994 na terenie Warsztatów na Rozbarku, a lemieszowe urządzenie do odmiałowywania toru w roku 2007 na terenie stacji Stanica.
  
 
== Galeria ==
 
== Galeria ==
Linia 21: Linia 21:
 
<gallery widths=320 perrow=3 caption="Urządzenie nr 2">
 
<gallery widths=320 perrow=3 caption="Urządzenie nr 2">
 
Plik:Urzadzenie-rotacyjne-1.jpg|Urządzenie rotacyjne (przypuszczalnie ''urządzenie nr 2'') wraz z urządzeniem do odmiałowywania toru na dziedzińcu Warsztatów Naprawczych na Rozbarku
 
Plik:Urzadzenie-rotacyjne-1.jpg|Urządzenie rotacyjne (przypuszczalnie ''urządzenie nr 2'') wraz z urządzeniem do odmiałowywania toru na dziedzińcu Warsztatów Naprawczych na Rozbarku
Plik:Urzadzenie-rotacyjne-6.jpg|Urządzenie rotacyjne nr 2 wraz z urządzeniem do odmiałowywania toru w hali wagonowni Warsztatów Naprawczych na Rozbarku. W głębi prawodopodobnie Lxd2-371. 31 maja 2002.  
+
Plik:09am.jpg|27.08.2005 Urządzenie rotacyjne 2 (ex. Lxd2-357) na terenie stacji Rudy
 +
Plik:19bm.jpg|27.08.2005 Urządzenie rotacyjne 2 (ex. Lxd2-357) na terenie stacji Rudy
 +
Plik:Obraz 114am.jpg|12.07.2008 Urządzenie rotacyjne 2 (ex. Lxd2-357) na terenie stacji Rudy
 +
Plik:DSC02750am.JPG|09.08.2009 Zdekompletowane urządzenie rotacyjne 2 (ex. Lxd2-357) na terenie stacji Rudy
 
Plik:Lxd2-357.jpg|Urządzenie rotacyjne na terenie stacji w Rudach. 09.05.2015
 
Plik:Lxd2-357.jpg|Urządzenie rotacyjne na terenie stacji w Rudach. 09.05.2015
 
</gallery>
 
</gallery>
Linia 32: Linia 35:
 
Plik:Odmial-1.jpg|Urządzenie do odmiałowywania toru podczas pracy w okolicy obecnego przystanku Bytom Wąskotorowy
 
Plik:Odmial-1.jpg|Urządzenie do odmiałowywania toru podczas pracy w okolicy obecnego przystanku Bytom Wąskotorowy
 
Plik:Lxd2-357 1982 fot-KSoida.jpg|Lxd2-357 z urządzeniem do odmiałowywnania - jego fragment jest widoczny po lewej stronie zdjęcia. Widać także kabel (prawdopodobnie) zapewniający łączność głosową pomiędzy maszynistą a operatorem urządzenia odmiałowującego. Rok 1982.  
 
Plik:Lxd2-357 1982 fot-KSoida.jpg|Lxd2-357 z urządzeniem do odmiałowywnania - jego fragment jest widoczny po lewej stronie zdjęcia. Widać także kabel (prawdopodobnie) zapewniający łączność głosową pomiędzy maszynistą a operatorem urządzenia odmiałowującego. Rok 1982.  
 +
Plik:Urzadzenie-rotacyjne-6.jpg|Urządzenie rotacyjne nr 2 wraz z urządzeniem do odmiałowywania toru w hali wagonowni Warsztatów Naprawczych na Rozbarku. W głębi prawodopodobnie Lxd2-371. 31 maja 2002.
 
Plik:Obraz 026am.jpg|11.08.2007 Częściowo zdekompletowane urządzenie do odmiałowywania toru na ekspozycji w Stanicy.
 
Plik:Obraz 026am.jpg|11.08.2007 Częściowo zdekompletowane urządzenie do odmiałowywania toru na ekspozycji w Stanicy.
 +
Plik:Obraz 030am.jpg|11.08.2007 Zdekompletowany pulpit sterowniczy urządzenia do odmiałowywania toru stojącego na terenie ekspozycji w Stanicy.
 +
Plik:Obraz 029am.jpg|11.08.2007 Przedział maszynowy urządzenia do odmiałowywania toru stojącego na terenie ekspozycji w Stanicy.
 
</gallery>
 
</gallery>
  

Aktualna wersja na dzień 13:22, 11 gru 2020

Urządzenie rotacyjne na terenie Warsztatów Naprawczych GKW na Rozbarku, data nieznana

Urządzenie rotacyjne - rodzaj pojazdów szynowych (pługów rotacyjnych) zbudowanych na bazie wąskotorowej lokomotywy spalinowej typu L45H (Lxd2) w Warsztatach Naprawczych Górnośląskich Kolei Wąskotorowych na Rozbarku (dzielnica Bytomia). Zadaniem tych urządzeń było oczyszczanie toru z wysypujących się z wagonów przewożonych w nich ładunków masowych typu rudy metali nieżelaznych, kamień, węgiel, skała płonna oraz odśnieżanie. Urządzenia te nie posiadały żadnych oznaczeń, prócz typowych dla lokomotyw serii Lxd2 metalowych tabliczek z napisem "PKP".

Opis i historia[edytuj]

Na Górnośląskich Kolejach Wąskotorowych eksploatowano łącznie dwa tego typu urządzenia. Pierwsze z nich powstało na podwoziu skasowanej w następstwie wypadku lokomotywy Lxd2-363[1] i zostało oddane do eksploatacji 15 grudnia 1983 (w dalszej części niniejszego artykułu zwane umownie urządzeniem nr 1). W efekcie pozytywnych doświadczeń z eksploatacji tego urządzenia (doskonale się sprawdziło w czasie zimy 1983/84) podjęto decyzję o budowie drugiego urządzenia tego rodzaju. Powstało ono w roku 1987 na bazie kolejnej skasowanej w wyniku wypadku lokomotywy serii Lxd2, tym razem była to Lxd2-357[2] (dalej zwane umownie urządzeniem nr 2). Oba te urządzenia, choć wyglądały podobnie, różniły się jednym istotnym detalem: urządzenie nr 1 nie posiadało napędu własnego (zdemontowano co najmniej silnik, możliwe, że także przekładnie, wentylator itp.), urządzenie nr 2 posiadało własny napęd - prawdopodobnie, po prostu, pozostawiono oryginalny silnik oraz pozostałe podzespoły niezbędne do samodzielnej jazdy. Najważniejszą modyfikacją przebudowywanych lokomotyw była likwidacja krótszych przedziałów maszynowych (oryginalnie zawierających zbiorniki paliwa oraz sprężonego powietrza) oraz zamontowanie w ich miejscu silnika spalinowego z rodziny silników Wola DSR150 stosowanego m. in. do napędu wąskotorowych lokomotyw spalinowych typu WLs150 (seria Lyd1), który wprawiał w ruch obrotowy zabudowaną na przedzie lokomotywy masywną drucianą szczotkę, która była organem usuwającym z toru zanieczyszczenia. Urządzenie nr 1, z racji braku napędu, zawsze pracowało w zestawie z czynną lokomotywą. Urządzenie nr 2, według zachowanych informacji, pracowało zwykle w zestawie z urządzeniem do odmiałowywania toru (rodzaj pługa lemieszowego) zbudowanym w roku 1982 przez Warsztaty Naprawcze Górnośląskich Kolei Wąskotorowych na Rozbarku na podwoziu wagonu towarowego (najprawdopodobniej węglarki systemu Ziehla). Urządzenie nr 2 zachowało się do dziś i jest aktualnie eksponatem na stacji Rudy (Kolej Wąskotorowa w Rudach). Urządzenie nr 1 zezłomowano w roku 1994 na terenie Warsztatów na Rozbarku, a lemieszowe urządzenie do odmiałowywania toru w roku 2007 na terenie stacji Stanica.

Galeria[edytuj]



Przypisy

  1. Skreślona z inwentarza decyzją nr CH3D-805-7/83 z dnia 02.05.1983
  2. Skreślona z inwentarza decyzją nr CH3D-605-23/87 z dnia 24.07.1987


Źródła[edytuj]

  • Krzysztof Soida: Koleje Wąskotorowe na Górnym Śląsku od czasów najdawniejszych do 1990. T. II: Technika kolei wąskotorowych. Cz. 1. Katowice: ApLand sp. z o.o., 2001, s. 85. ISBN 83-912575-0-9. 
  • Kronika Parowozowni Rozbark
  • Księga inwentarzowa pojazdów trakcyjnych Centralnego Zarządu Kolei Dojazdowych
  • Informacje zebrane przez pierwszego autora niniejszego hasła