Edytujesz Zarządca infrastruktury

'''Zarządca infrastruktury''' – podmiot wykonujący działalność polegającą na zarządzaniu infrastrukturą kolejową, na zasadach określonych w [[ustawa o transporcie kolejowym|ustawie o transporcie kolejowym]]. <ref>Art. 4 ust. 7 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)</ref> <br>Dawniej zarządca infrastruktury zawany był ''zarządem kolei''. <ref>Art. 4 ust. 1 Ustawy o transporcie kolejowym z dnia 27 czerwca 1997, Dz. U. Nr 96 poz. 591)</ref>



== Zarządca infrastruktury kolejowej w świetle obowiązującej ustawy o transporcie kolejowym ==

=== Zadania zarządcy infrastruktury kolejowej ===

Zarządzanie infrastrukturą kolejową polega na:

* budowie i utrzymaniu infrastruktury kolejowej
* prowadzeniu ruchu pociągów na liniach kolejowych
* utrzymywaniu infrastruktury kolejowej w stanie zapewniającym bezpieczne prowadzenie ruchu kolejowego
* udostępnianiu tras pociągów dla przejazdu pociągów na liniach kolejowych i świadczeniu usług z tym związanych
* zarządzaniu nieruchomościami wchodzącymi w skład infrastruktury kolejowej. <ref>Art. 5 ust. 1 pkt. 1 - 5 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)</ref>


Zarządca jest obowiązany do udostępniania infrastruktury kolejowej na podstawie wniosków składanych zgodnie z regulaminem przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych z zachowaniem zasady równego traktowania przewoźników. <ref>Art. 29 ust. 2 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)</ref>

Co do zasady zarządce nie może odmówić do znajdujących się na sieci kolejowej urządzeń związanych z obsługą pociągów. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy istnieją inne podmioty zapewniające dostęp do tych urządzeń na warunkach rynkowych. <ref>Art. 29 ust. 1b Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)</ref>

Przewoźnik kolejowy nabywa prawo do korzystania z przydzielonych w rozkładzie jazdy tras pociągów po zawarciu umowy o udostępnienie infrastruktury kolejowej. W zakresie pasażerskich przewozów kolejowych zarządca zawiera umowę o udostępnienie infrastruktury z przewoźnikiem kolejowym, który zawarł umowę o świadczenie usług publicznych, uzyskał decyzję o przyznaniu otwartego dostępu albo uwzględniono jego wniosek na wykonanie przewozu okazjonalnego. <ref>Art. 29 ust. 1c Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)</ref>

O ile w przypadku przewozu towarów dostęp do infrastruktury jest w zasadzie wolny, to w przypadku przewozu osób istnieja pewne ograniczenia. Zarządca w ich wypadku przydziela trasy przejazdów pociągów na podstawie:

# [[umowa o świadczenie usług publicznych|umowy o świadczenie usług publicznych]]
# decyzji o przyznaniu [[otwarty dostęp|otwartego dostępu]]
# uwzględnionego wniosku na wykonanie [[przewóz okazjonalny|przewozu okazjonalnego]] <ref>Art. 29 ust. 1d Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)</ref>

=== Wymagania wobec zarządcy infrastruktury kolejowej ===

Zarządca infrastruktury kolejowej zobowiązany jest:

*posiadać dokument uprawniający go do zarządzania infrastrukturą kolejową, którym jest [[autoryzacja bezpieczeństwa]] <ref>Art. 18 ust. 1 pkt. 1 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)</ref> lub [[świadectwo bezpieczeństwa]] w przypadku zarządców, których linie kolejowe są funkcjonalnie oddzielone od reszty systemu kolejowego i przeznaczone do prowadzenia pasażerskich przewozów aglomeracyjnych i wojewódzkich przewozów pasażerskich w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym oraz zarządcy prywatnej infrastruktury kolejowej, która jest wyłącznie użytkowana przez właścicieli do prowadzenia własnych przewozów towarowych. <ref>Art. 18 ust. 1 pkt. 2 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)</ref>
*stworzyć [[system zarządzania bezpieczeństwem]]. <ref>Art. 17a ust. 1 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)</ref>
*rejestr infrastruktury obejmujący zarządzaną przez niego infrastrukturę kolejową wchodzącą w skład transeuropejskiego systemu kolei dużych prędkości i transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnej<ref>Art. 25g Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)</ref>

=== Wykonywanie przewozów kolejowych przez zarządcę infrastruktury kolejowej ===

W zasadzie zarządca infrastruktury nie jest uprawniony do wykonywania przewozów kolejowych innych niż przewozy technologiczne (tj. wykonywane na potrzeby własne związane z utrzymaniem zarzadzanej przez niego infrastruktury). Jednakże ustawa o transporcie kolejowym przewiduje dwa wyjątki:

Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, po uzyskaniu opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, może, w drodze decyzji, zezwolić zarządcy na:

* wykonywanie przewozu osób pod warunkiem prowadzenia odrębnej rachunkowości w zakresie zarządzania infrastrukturą kolejową oraz odrębnej rachunkowości w zakresie wykonywania przewozów kolejowych <ref>Art. 5 ust. 4 pkt. 1 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)</ref>
* wykonywanie przewozu osób i rzeczy na wyodrębnionej organizacyjnie linii kolejowej bez wymagania prowadzenia odrębnej rachunkowości pod warunkiem nieudostępniania tej linii przewoźnikom kolejowym <ref>Art. 5 ust. 4 pkt. 2 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)</ref>


W praktyce zarządcami infrastruktury wykonującymi jednocześnie przewozy kolejowe są niemal wszyscy operatorzy kolei wąskotorowych oraz [[PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o.]] (zarządca [[linia kolejowa nr 65|linii kolejowej nr 65]]) <ref>[http://www.lhs.com.pl/l/pl/ofirmie/informacje_ogolne Strona PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o.]</ref>, czy [[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o.]] (zarządca [[linia kolejowa nr 250|linii kolejowej nr 250]])<ref>[http://www.skm.pkp.pl/firma/informacje-o-firmie/ Strona PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o.]</ref> oraz [[Warszawska Kolej Dojazdowa sp. z o.o.]] (zarządca linii kolejowych nr [[linia kolejowa nr 47|47]], [[linia kolejowa nr 48|48]] i [[linia kolejowa nr 512|512]]) <ref>[http://www.kolej.one.pl/index.php?dzial=d29 Serwis kolej.one.pl]</ref>.

== Zarządcy infrastruktury kolejowej w Polsce ==

{| class="wikitable"
|+ Zarządcy infrastruktury na ogólnej sieci kolejowej w Polsce  <ref>''Raport w sprawie bezpieczeństwa na kolei w Polsce za 2009 rok'', załącznik nr A.2.1.a (Dziennik Urzędowy Ministra Infrastruktury rok 2011 nr 6 poz. 36)</ref>
|-
! Nazwa 
! Data rozpoczęcia<br>działalności<br> 
! Całkowita długość torów<br>szlakowych<br>i głównych zasadniczych<br>
! Całkowita długość torów<br>pozostałych<br>
! Łączna długość linii<br>jednotorowych<br>
! Łączna długość linii<br>dwutorowych<br>
! Długość trakcji<br>elektrycznej<br>
! Liczba sygnalizatorów<br>

|-
|[[PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.]]
|01.10.2001
|27771,00 (1435mm)<br>148,00 (1520 mm)
|9322,00 (1435 mm<br>115,00 (1520 mm)
|8583,00 (1435 mm)<br>0 (1520 mm)
|10605,00 (1435 mm)<br>148,00 (1520 mm)
|25032,58 (1435 mm)/ 3kV DC<br>24,37 /3 kV DC(1520 mm)
|62330 (1435 mm)<br>446 (1520 mm)
|-
|[[PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o.]]
|20.11.2001
|2,42 (1435 mmm)<br>394,65 (1520 mm)
|26,61 (1435 mm)<br>104,62 (1520 mm)
|2,42 (1435 mmm)<br>394,65 (1520 mm)
|0,00 (1435 i 1520 mm)
|0,00 (1435 i 1520 mm)
|10 (1435 mm)<br>243 (1520 mm)
|-
|[[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o.]]
|01.07.2001
|62,16
|20,51
|31,08
|0,00
|68,75 / 3 kV DC
|235
|-
|[[CTL Maczki - Bór sp. z o.o.]]
|05.05.1990
|75,93
|53,83
|18,43
|39,07
|0,00
|152
|-
|[[Jastrzębska Spółka Kolejowa sp. z o.o.]]
|01.04.1998
|43,35
|99,75
|11,60
|20,15
|25,78 / 3 kV DC
|350
|-
|Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.<br>Kopalnia Węgla Kamiennego<br>"Budryk"
|09.12.2007
|9,63
|12,02
|0,00
|9,63
|8,50 / 3 kV DC
|41
|-
|[[Kopalnia Piasku Kotlarnia - Linie Kolejowe sp. z o.o.]]
|01.01.2004
|167,60
|21,60
|50,36
|66,90
|0,00
|186
|-
|[[Infra Silesia S.A.]]
|18.03.2010
|161,00
|218,00
|36,00
|89,00
|65,16 / 3 kV DC
|536
|-
|RAZEM
|
|28293,09 (1435 mm)<br>542,65 (1520 mm)
|9774,32 (1435 mm<br>219,62 (1520 mm)
|8730,47 (1435 mm)<br>0,00 (1520 mm)
|10832,20 (1435 mm)<br>542,65 (1520 mm)
|25200,80 (1435 mm)<br>24,40 (1520 mm)
|64529
|}




{| class="wikitable"
|+ Zarządcy infrastruktury kolejowej sieci metra oraz sieci oddzielonej od reszty systemu <ref>''Raport w sprawie bezpieczeństwa na kolei w Polsce za 2009 rok'', załącznik nr A.2.1.b (Dziennik Urzędowy Ministra Infrastruktury rok 2011 nr 6 poz. 36)</ref>
|-
! Nazwa 
! Data rozpoczęcia<br>działalności<br> 
! Całkowita długość torów<br>szlakowych<br>i głównych zasadniczych<br>
! Całkowita długość torów<br>pozostałych<br>
! Łączna długość linii<br>jednotorowych<br>
! Łączna długość linii<br>dwutorowych<br>
! Długość trakcji<br>elektrycznej<br>
! Liczba sygnalizatorów<br>

|-
|[[Warszawska Kolej Dojazdowa sp. z o.o.]]
|01.01.2001
|63,70
|3,10
|25,10
|13,78
|69,70 / 0,65 kV DC
|94
|-
|[[Metro Warszawskie sp. z o.o.]]
|07.01.2003
|43,74
|32,32
|22,12
|0,00
|52,00 / 0,75 kV DC
|225
|-
|[[UBB Polska sp. z o.o.]]
|15.09.2008
|1,44
|0,24
|0,00
|1,44
|0,00
|4
|-
|RAZEM
|
|108,88
|35,66
|47,22
|15,22
|121,70
|323
|}





{{Przypisy}}