Edytujesz WLs40

{{Lokomotywa spalinowa infobox
 |typ_lokomotywy         = WLs40, WLs50, 2Wls40, 2Wls50, 3Wls50, 4Wls50
 |przewoźnik             = [[PKP]], [[przemysł]], Wojsko Polskie
 |oznaczenie_przewoźnika = [[Oznaczenia taboru wąskotorowego PKP (WM-11)#Ld1|Ld1]]
 |producent              = [[Fablok]]*, Warszawskie Zakłady Budowy Urządzeń Przemysłowych (?), [[ZNTK Poznań]]
 |lata_budowy            = 1951*, 1952-1960**, 1961-1975***
 |układ_osi              = B
 |masa_służbowa          = 7 t
 |długość_ze_zderzakami  = 4380 mm
 |szerokość              = 1440 mm
 |wysokość               = 2200 mm
 |rozstaw_osi_skrajnych  = 1000 mm
 |średnica_kół           = 550 mm
 |rozstaw_szyn           = 600mm, 750mm, 785mm
 |zapas_paliwa           = 136 l
 |typ_silnika            = S64L**, S324HL***
 |moc_znamionowa         = 40 KM**, 50 KM***
 |siła_pociągowa         = 1900 kG
 |rodzaj_przekładni      = mechaniczna
 |prędkość_konstrukcyjna = 17 km/h
 |nacisk_osi             = 3,5 t
 |system_hamulca         = ręczny, uruchamiany za pomocą korby lub dźwigni
 |system_ogrzewania      = brak
 |sterowanie_wielokrotne = brak
 |uwagi                  = * - prototyp, ** - dot. WLs40, *** - dot. WLs50
 |opis_zdjęcia           =
}} 

Lokomotywy z rodziny '''WLs40''', (oznaczenie na [[PKP]] '''[[Oznaczenia taboru wąskotorowego PKP (WM-11)#Ld1|Ld1]]''') – polskie wąskotorowe lokomotywy spalinowe przeznaczone dla górnictwa, przemysłu i budownictwa. Podstawową, a zarazem wyjściową wersją lokomotywy była wersja Wls40 przeznaczona do pracy na torze o prześwicie 600 mm, wyposażona w silnik  [[S64|S64L]]. W latach 1956-57 zmodyfikowano wersję podstawową wprowadzając odmianę Wls50, różniącą się od pierwowzoru zastosowaniem silnika [[S324|S324HL]]. Oprócz wersji na tor o prześwicie 600 mm, produkowano następujące wersje:
* 2Wls40 - na tory 750mm i 785mm,
* 2Wls50 - 2Wls40 z silnikiem [[S324|S324HL]] o mocy 50KM,
* 3Wls50 - na tor 550 mm - dla górnictwa węgla kamiennego
* 4Wls50 - na tor 1040 mm - dla nasycalni podkładów w Czeremsze

Projekt lokomotywy WLs40 został opracowany w 1950 w [[Fablok]]u w Chrzanowie, na bazie dokumentacji produkowanej tam przed wojną lokomotywy 1DK (będącej konstrukcją niemieckiej firmy [[Deutz AG|Deutz]])<ref name=pokr>Bogdan Pokropiński, ''Lokomotywy spalinowe produkcji polskiej'', WKiŁ, Warszawa, 2009, ISBN 978-83-206-1731-3, s. 148
</ref>. Napęd stanowił silnik wysokoprężny S64L o mocy 40 KM (mocy trwałej, moc szczytowa wynosiła 44 KM), produkowany w Wytwórni Silników Wysokoprężnych Andoria S.A. w Andrychowie. Napęd na koła był przenoszony za pomocą ślepego wału i wiązarów. Pierwsze lokomotywy zostały zbudowane w Warszawskich Zakładach Budowy Urządzeń Przemysłowych, po czym seryjna produkcja została przeniesiona do [[ZNTK Poznań]], gdzie w latach 1952-1960 zbudowano 883 egzemplarze<ref name=pokr/>. Od 1961 do 1975 produkowano ulepszoną wersję z ekonomiczniejszym i mocniejszym silnikiem S324HL o mocy 50 KM, oznaczoną WLs50. Zbudowano 1090 lokomotyw WLs50<ref name=pokr/>. Począwszy od lat 80. lokomotywy tych serii zaczęto modernizować. 

== Eksploatacja ==
Lokomotywy rodziny WLs40 używane były głównie na kolejach przemysłowych i leśnych. Nieliczne (10 WLs40 i 10 WLs50) używane były przez [[PKP]]<ref name=pokr/>, gdzie otrzymały numery w serii Ld1, oznaczającej dwuosiowe lokomotywy z silnikiem diesla i [[przekładnia mechaniczna|przekładnią mechaniczną]]. Na eksport zbudowano dwanaście egzemplarzy WLs40 dla Korei Północnej, trzy WLs50 dla Egiptu oraz dwie WLs50 dla jakiegoś kraju socjalistycznego. Obecnie lokomotywy tego typu stanowią podstawowy środek transportu na większości polskich kolei wąskotorowych o szerokości toru 600mm.

== Modernizacja M1 i M3 ==
W 1989 roku ZNTSiS w Brzesku opracowało dwa warianty modernizacji M1 i M3. Zmodernizowana wersja posiada nową, bardziej kanciastą obudowę z zamkniętą budką maszynisty. Zastosowano nowy silnik SW266/L1 (o mocy 50 KM). W wersji M3 zastosowano ponadto nową hydrokinetyczną przekładnię PH1-330.1.

== Lista zachowanych lokomotyw (niepełna) ==

{| class="wikitable sortable"
!Nr fabr.
!Typ
!Rok prod.
!Stan
!Prześwit
!Oznaczenie
!Stacjonuje
|-
|[[Wls40/100|100]]
|Wls40
|1956<ref>rok produkcji najprawdopodobniej fikcyjny, zapewne jest to prototypowa lokomotywa tego typu z roku 1951 lub 1952 </ref>
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|?
|[[Kolejka Parkowa Maltanka|Poznań]]
|-
|[[Wls40/133|133]]
|Wls40
|1953
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|600
|?
|Trzeciewnica
|-
|[[Wls40/286|286]]<ref>wewnątrz budki jest tabliczka z numerem 179 </ref>
|Wls40
|1955
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|600
|?
|Trzeciewnica
|-
|[[Wls40/338|338]]
|Wls40
|1955
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|?
|[[Kolejka parkowa w Ostrowie Wielkopolskim|Ostrów Wielkopolski]]
|-
|[[Wls40/372|372]]
|Wls40
|1955
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|600
|?
|[[Zabytkowa stacja kolei wąskotorowej w Rudach|Rudy]]
|-
|[[Wls40/377|377]]
|Wls40
|1955
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|600
|?
|[[Zabytkowa stacja kolei wąskotorowej w Rudach|Rudy]]
|-
|[[Wls40/402|402]]
|Wls40
|1956
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|?
|[[Kolej Leśna w Puszczy Knyszyńskiej|Czarna Białostocka]]
|-
|[[Wls40/425|425]]
|Wls40
|1955
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna (stan na sierpień 2011)
|600
|?
|Cegielnia Zasław koło Zagórza (co najmniej do sierpnia 2011)
|-
|[[Wls40/436|436]]
|Wls40
|1956
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|WP 11-40371
|Hel (wł. Marynarki Wojennej)
|-
|[[Wls40/437|437]]
|Wls40
|1956
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|WP 11-40372
|Hel (wł. Marynarki Wojennej)
|-
|[[Wls40/688|688]]
|Wls40
|1957
|style="background-color:#FF8080;" | złom (2000)<br>
|600
|WP 11-40 373
|Hel
|-
|[[Wls40/773|773]]
|Wls40
|1958
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|600
|?
|Trzeciewnica
|-
|[[Wls40/837|837]]
|Wls40
|1958
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|?
|[[Kolej Leśna w Puszczy Knyszyńskiej|Czarna Białostocka]]
|-
|[[2WLs40/940|940]]
|2Wls40
|1959
| style="background-color:#80FF80;" |W trakcie naprawy
|750
|Wls40-940
|[[Kolej Wąskotorowa Rogów – Rawa – Biała|Rogów]]
|-
|[[Wls40/947|947]]
|Wls40
|1959
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|600
|?
|[[Kolej Leśna w Puszczy Knyszyńskiej|Czarna Białostocka]]
|-
|[[Wls40/991|991]]
|Wls40
|1955
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|Ld1-?
|[[Myślęcińska Kolej Parkowa|Bydgoszcz]]
|-
|[[Wls40/1053|1053]]
|Wls50
|1965
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|?
|[[Wigierska Kolej Wąskotorowa|Płociczno]]
|-
|[[Wls40/1125|1125]]
|Wls50
|1961
| style="background-color:#CA95FF;" |Pomnik
|600
|?
|Olecko
|-
|[[Wls40/1154|1154]]
|Wls50
|?
| style="background-color:#CA95FF;" |Pomnik
|600
|Wls40-1154
|Sochaczew
|-
|[[2Wls40/1184|1184]]
|2Wls40
|1961
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|750
|Wls50
|Sochaczew
|-
|[[2Wls40/1189|1189]]
|2Wls40
|1961
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|785
|10
|[[Zabytkowa stacja kolei wąskotorowej w Rudach|Rudy]]
|-
|[[Wls40/1225|1225]]
|Wls50
|?
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|?
|[[Kolejka Parkowa Maltanka|Poznań]]
|-
|[[Wls40/1291|1291]]
|2Wls40
|?
| style="background-color:#80FF89;" |W trakcie naprawy
|785
|?
|[[Górnośląskie Koleje Wąskotorowe|Bytom]]
|-
|[[Wls40/1418|1418]]
|Wls40
|1963
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|Wls40-1418
|[[Cegielnia Bielowice|Nowy Sącz]]
|-
|[[Wls40/1544|1544]]
|Wls50
|?
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|?
|[[Muzeum Obrony Wybrzeża|Hel]]
|-
|[[Wls40/1563|1563]]
|Wls50
|1964
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|?
|[[Kolejka Parkowa Maltanka|Poznań]]
|-
|[[Wls40/1567|1567]]
|Wls50
|1964
| style="background-color:#CA95FF;" |Pomnik
|600
|?
|Lublin
|-
|[[2Wls40/1630|1630]]
|2Wls50
|1964
| style="background-color:#CA95FF;" |Pomnik
|750
|Wls50-1630
|Sochaczew
|-
|[[Wls40/1709|1709]]
|Wls50
|1965
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|Ld1-?
|[[Myślęcińska Kolej Parkowa|Bydgoszcz]]
|-
|[[Wls40/1847|1847]]<ref>1817? </ref>
|Wls50
|1966
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|?
|[[Wigierska Kolej Wąskotorowa|Płociczno]]
|-
|[[Wls40/1895|1895]]
|Wls50
|1967
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|600
|?
|[[Kolejka parkowa w Ostrowie Wielkopolskim|Ostrów Wielkopolski]]
|-
|[[Wls40/1936|1936]]
|Wls40
|1968
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|600
|?
|Skrzeszew
|-
|[[Wls40/2084|2084]]
|Wls50
|?
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|600
|?
|Trzeciewnica
|-
|[[2Wls50/2088|2088]]
|2Wls50
|1970
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|785
|2Wls50-2088
|[[Zabytkowa stacja kolei wąskotorowej w Rudach|Rudy]]
|-
|[[2Wls50/2090|2090]]
|2Wls50
|1970
| style="background-color:#CA95FF;" |Pomnik
|600
|brak
|Pomnik w parku w Ustroniu
|-
|[[Wls40/2105|2105]]
|Wls50
|1970
| style="background-color:#80CFFF;" |Eksponat
|600
|?
|[[Skansen Kolei Leśnej w Janowie Lubelskim|Janów Lubelski]]
|-
|[[Wls50/2257|2257]]
|Wls50
|1973
| style="background-color:#80FF89;" |Sprawna
|600
|Wls50-2257
|[[Cegielnia Bielowice|Nowy Sącz]]
|-
|[[Wls40/2268|2268]]
|Wls50
|1973
| style="background-color:#CA95FF;" |Pomnik
|600
|?
|Sułów
|-
|[[Wls50/2279|2279]]
|Wls50
|1974
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|600
|Wls50-2279
|[[Cegielnia Bielowice|Nowy Sącz]]
|-
|[[Wls50M1/003|003]]
|Wls50M1
|1990
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|600
|?
|[[Wyrzyska Kolej Powiatowa|Białośliwie]]
|-
|[[Wls50M3/044|044]]
|Wls50M3
|1992
| style="background-color:#80FFFF;" |Odstawiona
|600
|Wls50-6
|[[Zabytkowa stacja kolei wąskotorowej w Rudach|Rudy]]
|}

== Przypisy ==
<references/>

== Zobacz też ==
[[Wlp50]] - lokomotywa o podobnej mocy

<br/>
<div id="Template_law" class="toccolours" style="border-width:2px 0 0 0">
<small>
Ta strona zawiera treści z Wikipedii. 
Oryginalny artykuł był umieszczony pod nazwą [[wikipedia:pl:{{FULLPAGENAME}}|{{FULLPAGENAME}}]]. Lista autorów jest dostępna w 
<span class="plainlinks">[http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title={{urlencode:{{FULLPAGENAME}}}}&action=history historii strony]</span>. Tekst z Wikipedii jest udostępniony na licencji [http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0 Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach].</small>
</div>
 
[[Kategoria:Hasła encyklopedyczne]]
[[Kategoria:Lokomotywy_spalinowe_PKP]]
[[Kategoria:Wąskotorowe_lokomotywy_spalinowe]]
[[Kategoria:WLs40|*]]