Archiwum:Przewodnik językowy - parowozowy (1943): Różnice pomiędzy wersjami

Z Enkol
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(kategoria)
m (Zastępowanie tekstu - "Deutsche Reisbahn" na "Deutsche Reichsbahn")
 
(Nie pokazano 4 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 6: Linia 6:
 
|Słowa kluczowe=Słownik
 
|Słowa kluczowe=Słownik
 
}}
 
}}
'''Przewodnik językowy w służbie parowozowej''' - (niem. ''Sprachfürer im Lokomotivdienst'') został opracowany przez urząd centralny [[Deutsche Reisbahn]] dla ułatwienia pracy na kolei osobom polskojęzycznym z nikłą znajomością języka niemieckiego. Zawiera również podręczny słownik.
+
'''Przewodnik językowy w służbie parowozowej''' - (niem. ''Sprachfürer im Lokomotivdienst'') został opracowany przez urząd centralny [[Deutsche Reichsbahn]] dla ułatwienia pracy na kolei osobom polskojęzycznym z nikłą znajomością języka niemieckiego. Ze względu na okoliczności powstania, językiem dominującym wydawnictwa jest język niemiecki.
  
== Spis treści ==
+
Stan zachowania oryginału spowodował częściową utratę informacji na pierwszych 14 stronach.
 +
 
 +
__TOC__
 +
 
 +
== Spis rzeczy ==
  
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Linia 15: Linia 19:
 
| '''A.''' || '''Część ogólna''' || '''Allgemeiner Teil''' ||
 
| '''A.''' || '''Część ogólna''' || '''Allgemeiner Teil''' ||
 
|-
 
|-
|   1. || Liczby || Zahlen || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_05.jpg|5]]
+
|   1. || Liczby || Zahlen || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_05.jpg|5]]
 
|-
 
|-
|   4. || Zwroty || Redewendungen || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_10.jpg|10]]
+
|   4. || Zwroty || Redewendungen || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_10.jpg|10]]
 
|-
 
|-
 
|   5. || Słownik || Wörterverzeichnis ||
 
|   5. || Słownik || Wörterverzeichnis ||
 
|-
 
|-
|    a) || niemiecko-polski || deutsch-polnisch || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_12.jpg|12]]
+
|    a) || niemiecko-polski || deutsch-polnisch || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_12.jpg|12]]
 
|-
 
|-
|    b) || polsko-niemiecki || polnisch-deutsch || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_20.jpg|20]]
+
|    b) || polsko-niemiecki || polnisch-deutsch || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_20.jpg|20]]
 
|-
 
|-
 
| '''B.''' || '''Służba parowozowa''' || '''Der Lokomotivdienst''' ||
 
| '''B.''' || '''Służba parowozowa''' || '''Der Lokomotivdienst''' ||
 
|-
 
|-
|   I. || Ogólne obowiązki służbowe palacza parowozowego || Allgemeine Dienstaufgaben des Heizers || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_28.jpg|28]]
+
|   I. || Ogólne obowiązki służbowe palacza parowozowego || Allgemeine Dienstaufgaben des Heizers || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_28.jpg|28]]
 
|-
 
|-
 
|   II. || Służba w pociągu || Der Fahrdienst ||
 
|   II. || Służba w pociągu || Der Fahrdienst ||
 
|-
 
|-
|    1. || Przygotowanie parowozu do wyjazdu || Vorbereitung zur Fahrt || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_29.jpg|29]]
+
|    1. || Przygotowanie parowozu do wyjazdu || Vorbereitung zur Fahrt || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_29.jpg|29]]
 
|-
 
|-
|    2. || podczas jazdy || Während der Fahrt || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_36.jpg|36]]
+
|    2. || podczas jazdy || Während der Fahrt || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_36.jpg|36]]
 
|-
 
|-
|    3. || Przyjazd (po ukończeniu jazdy) || Die Ankunft (nach der Fahrt) || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_40.jpg|40]]
+
|    3. || Przyjazd (po ukończeniu jazdy) || Die Ankunft (nach der Fahrt) || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_40.jpg|40]]
 
|-
 
|-
|    4. || W parowozowni || Im Schuppen || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_41.jpg|41]]
+
|    4. || W parowozowni || Im Schuppen || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_41.jpg|41]]
 
|-
 
|-
|    5. || Służba przetokowa || Der Rangierdienst || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_42.jpg|42]]
+
|    5. || Służba przetokowa || Der Rangierdienst || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_42.jpg|42]]
 
|-
 
|-
 
|   III. || Najważniejsze sygnały || Die wichtigsten Signale ||
 
|   III. || Najważniejsze sygnały || Die wichtigsten Signale ||
 
|-
 
|-
|    1. || Na szlaku || Auf der Strecke || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_45.jpg|45]]
+
|    1. || Na szlaku || Auf der Strecke || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_45.jpg|45]]
 
|-
 
|-
|    2. || Na parowozie || An der Lok || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_48.jpg|48]]
+
|    2. || Na parowozie || An der Lok || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_48.jpg|48]]
 
|-
 
|-
 
|   IV. || Słownik || Wörterbuch ||
 
|   IV. || Słownik || Wörterbuch ||
 
|-
 
|-
|      a) || Rodzaje parowozów || Die Lokomotivgattungen || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_49.jpg|49]]
+
|      a) || Rodzaje parowozów || Die Lokomotivgattungen || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_49.jpg|49]]
 
|-
 
|-
 
|      b) || Części parowozu || Die Teile der Lokomotive ||
 
|      b) || Części parowozu || Die Teile der Lokomotive ||
 
|-
 
|-
|    1. || Kocioł || Der Kessel || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_50.jpg|50]]
+
|    1. || Kocioł || Der Kessel || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_50.jpg|50]]
 
|-
 
|-
|    2. || Armatury || Die Armaturen || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_51.jpg|51]]
+
|    2. || Armatury || Die Armaturen || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_51.jpg|51]]
 
|-
 
|-
|    3. || Mechanizm i ster || Das Triebwerk und die Steuerung || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_53.jpg|53]]
+
|    3. || Mechanizm i ster || Das Triebwerk und die Steuerung || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_53.jpg|53]]
 
|-
 
|-
|    4. || Podwozie || Das Fahrgestell || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_57.jpg|57]]
+
|    4. || Podwozie || Das Fahrgestell || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_57.jpg|57]]
 
|-
 
|-
|    5. || Hamulec || Die Bremse || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_58.jpg|58]]
+
|    5. || Hamulec || Die Bremse || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_58.jpg|58]]
 
|-
 
|-
|       c) || Przybory i narzędzia || Geräte und Werkzeuge || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_60.jpg|60]]
+
|       c) || Przybory i narzędzia || Geräte und Werkzeuge || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_60.jpg|60]]
 
|-
 
|-
|       d) || Materiały || Stoffe || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_62.jpg|62]]
+
|       d) || Materiały || Stoffe || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_62.jpg|62]]
 
|-
 
|-
|   V. || Jeżeli kierownik parowozu zesłabnie || Wenn der Lokomotivführer ohnmächtig wird || [[:Plik:Przew_Jezyk_1943_63.jpg|63]]
+
|   V. || Jeżeli kierownik parowozu zesłabnie || Wenn der Lokomotivführer ohnmächtig wird || [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_63.jpg|63]]
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
 +
 +
== Ciekawostki ==
 +
 +
W wydawnictwie można znaleźć wiele przypadków, gdzie zapis języka polskiego powstał w wyniku literówki, błędu opracowania lub użycia rzadko używanej dziś formy (np. ''"zesłabnie"''. Mogłoby to sugerować, że materiał został przygotowany przez osoby o słabej znajomości języka polskiego. Jednocześnie zapoznając się z obowiązkami palacza (por. [[:Plik:Przew_Jezyk_par_1943_28.jpg|28]]) możemy dojść do wniosku, że ktoś dobrze znający język polski celowo wprowadził 8 wyrazowe zdanie (''"Do zakresu obowiązków palacza parowozowego należą następujące czynności:"'')jako tłumaczenie 3 wyrazów języka niemieckiego (''"Der Lokomotivheizer hat"'').
 +
 +
Z drugiej strony obecnie w języku niemieckim unika się użycia słowa ''"führer"'', które jest uznawane za źle odbierane, zaś w przewodniku pojawia się ono wielokrotnie, również w tytule.
  
 
== Materiał archiwalny ==
 
== Materiał archiwalny ==
  
'''Informacja:''' w celu powiększenia skanu tak, aby był czytelny, wystarczy najechać na wybrany obrazek kursorem myszy.  
+
'''Informacja:''' w celu powiększenia skanu tak, aby był czytelny, wystarczy najechać na wybrany obrazek kursorem myszy. Jeśli uzyskane w ten sposób powiększenie jest za duże należy przełączyć przeglądarkę w tryb pełnoekranowy naciskając klawisz funkcyjny <code>F11</code> lub odpowiednio zmniejszyć obraz korzystając z kombinacji klawiszy <code>CTRL-</code>.
  
 
<hovergallery maxhoverwidth=1100 maxhoverheight=700>
 
<hovergallery maxhoverwidth=1100 maxhoverheight=700>
Plik:Przew_Jezyk_1943_00.jpg|Okładka front
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_00.jpg|Okładka front
Plik:Przew_Jezyk_1943_01.jpg|Strona 1
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_01.jpg|Strona 1
Plik:Przew_Jezyk_1943_02.jpg|Strona 2
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_02.jpg|Strona 2
Plik:Przew_Jezyk_1943_03.jpg|Strona 3
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_03.jpg|Strona 3
Plik:Przew_Jezyk_1943_04.jpg|Strona 4
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_04.jpg|Strona 4
Plik:Przew_Jezyk_1943_05.jpg|Strona 5
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_05.jpg|Strona 5
Plik:Przew_Jezyk_1943_06.jpg|Strona 6
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_06.jpg|Strona 6
Plik:Przew_Jezyk_1943_07.jpg|Strona 7
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_07.jpg|Strona 7
Plik:Przew_Jezyk_1943_08.jpg|Strona 8
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_08.jpg|Strona 8
Plik:Przew_Jezyk_1943_09.jpg|Strona 9
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_09.jpg|Strona 9
Plik:Przew_Jezyk_1943_10.jpg|Strona 10
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_10.jpg|Strona 10
Plik:Przew_Jezyk_1943_11.jpg|Strona 11
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_11.jpg|Strona 11
Plik:Przew_Jezyk_1943_12.jpg|Strona 12
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_12.jpg|Strona 12
Plik:Przew_Jezyk_1943_13.jpg|Strona 13
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_13.jpg|Strona 13
Plik:Przew_Jezyk_1943_14.jpg|Strona 14
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_14.jpg|Strona 14
Plik:Przew_Jezyk_1943_15.jpg|Strona 15
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_15.jpg|Strona 15
Plik:Przew_Jezyk_1943_16.jpg|Strona 16
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_16.jpg|Strona 16
Plik:Przew_Jezyk_1943_17.jpg|Strona 17
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_17.jpg|Strona 17
Plik:Przew_Jezyk_1943_18.jpg|Strona 18
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_18.jpg|Strona 18
Plik:Przew_Jezyk_1943_19.jpg|Strona 19
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_19.jpg|Strona 19
Plik:Przew_Jezyk_1943_20.jpg|Strona 20
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_20.jpg|Strona 20
Plik:Przew_Jezyk_1943_21.jpg|Strona 21
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_21.jpg|Strona 21
Plik:Przew_Jezyk_1943_22.jpg|Strona 22
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_22.jpg|Strona 22
Plik:Przew_Jezyk_1943_23.jpg|Strona 23
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_23.jpg|Strona 23
Plik:Przew_Jezyk_1943_24.jpg|Strona 24
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_24.jpg|Strona 24
Plik:Przew_Jezyk_1943_25.jpg|Strona 25
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_25.jpg|Strona 25
Plik:Przew_Jezyk_1943_26.jpg|Strona 26
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_26.jpg|Strona 26
Plik:Przew_Jezyk_1943_27.jpg|Strona 27
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_27.jpg|Strona 27
Plik:Przew_Jezyk_1943_28.jpg|Strona 28
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_28.jpg|Strona 28
Plik:Przew_Jezyk_1943_29.jpg|Strona 29
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_29.jpg|Strona 29
Plik:Przew_Jezyk_1943_30.jpg|Strona 30
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_30.jpg|Strona 30
Plik:Przew_Jezyk_1943_31.jpg|Strona 31
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_31.jpg|Strona 31
Plik:Przew_Jezyk_1943_32.jpg|Strona 32
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_32.jpg|Strona 32
Plik:Przew_Jezyk_1943_33.jpg|Strona 33
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_33.jpg|Strona 33
Plik:Przew_Jezyk_1943_34.jpg|Strona 34
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_34.jpg|Strona 34
Plik:Przew_Jezyk_1943_35.jpg|Strona 35
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_35.jpg|Strona 35
Plik:Przew_Jezyk_1943_36.jpg|Strona 36
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_36.jpg|Strona 36
Plik:Przew_Jezyk_1943_37.jpg|Strona 37
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_37.jpg|Strona 37
Plik:Przew_Jezyk_1943_38.jpg|Strona 38
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_38.jpg|Strona 38
Plik:Przew_Jezyk_1943_39.jpg|Strona 39
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_39.jpg|Strona 39
Plik:Przew_Jezyk_1943_40.jpg|Strona 40
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_40.jpg|Strona 40
Plik:Przew_Jezyk_1943_41.jpg|Strona 41
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_41.jpg|Strona 41
Plik:Przew_Jezyk_1943_42.jpg|Strona 42
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_42.jpg|Strona 42
Plik:Przew_Jezyk_1943_43.jpg|Strona 43
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_43.jpg|Strona 43
Plik:Przew_Jezyk_1943_44.jpg|Strona 44
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_44.jpg|Strona 44
Plik:Przew_Jezyk_1943_45.jpg|Strona 45
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_45.jpg|Strona 45
Plik:Przew_Jezyk_1943_46.jpg|Strona 46
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_46.jpg|Strona 46
Plik:Przew_Jezyk_1943_47.jpg|Strona 47
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_47.jpg|Strona 47
Plik:Przew_Jezyk_1943_48.jpg|Strona 48
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_48.jpg|Strona 48
Plik:Przew_Jezyk_1943_49.jpg|Strona 49
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_49.jpg|Strona 49
Plik:Przew_Jezyk_1943_50.jpg|Strona 50
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_50.jpg|Strona 50
Plik:Przew_Jezyk_1943_51.jpg|Strona 51
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_51.jpg|Strona 51
Plik:Przew_Jezyk_1943_52.jpg|Strona 52
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_52.jpg|Strona 52
Plik:Przew_Jezyk_1943_53.jpg|Strona 53
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_53.jpg|Strona 53
Plik:Przew_Jezyk_1943_54.jpg|Strona 54
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_54.jpg|Strona 54
Plik:Przew_Jezyk_1943_55.jpg|Strona 55
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_55.jpg|Strona 55
Plik:Przew_Jezyk_1943_56.jpg|Strona 56
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_56.jpg|Strona 56
Plik:Przew_Jezyk_1943_57.jpg|Strona 57
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_57.jpg|Strona 57
Plik:Przew_Jezyk_1943_58.jpg|Strona 58
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_58.jpg|Strona 58
Plik:Przew_Jezyk_1943_59.jpg|Strona 59
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_59.jpg|Strona 59
Plik:Przew_Jezyk_1943_60.jpg|Strona 60
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_60.jpg|Strona 60
Plik:Przew_Jezyk_1943_61.jpg|Strona 61
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_61.jpg|Strona 61
Plik:Przew_Jezyk_1943_62.jpg|Strona 62
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_62.jpg|Strona 62
Plik:Przew_Jezyk_1943_63.jpg|Strona 63
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_63.jpg|Strona 63
Plik:Przew_Jezyk_1943_64.jpg|Strona 64
+
Plik:Przew_Jezyk_par_1943_64.jpg|Strona 64
 
</hovergallery>
 
</hovergallery>
  
 
[[Kategoria:Słowniki, leksykony, normatywy językowe i terminologiczne]]
 
[[Kategoria:Słowniki, leksykony, normatywy językowe i terminologiczne]]

Aktualna wersja na dzień 13:10, 2 maj 2018

Przewodnik językowy - parowozowy (1943)
Tytuł teczki Przewodnik językowy w służbie parowozowej; niemiecko-polski
Data początkowa 1943
Data końcowa 1943
Sygnatura teczki AT-00069
Słowa kluczowe Słownik

Przewodnik językowy w służbie parowozowej - (niem. Sprachfürer im Lokomotivdienst) został opracowany przez urząd centralny Deutsche Reichsbahn dla ułatwienia pracy na kolei osobom polskojęzycznym z nikłą znajomością języka niemieckiego. Ze względu na okoliczności powstania, językiem dominującym wydawnictwa jest język niemiecki.

Stan zachowania oryginału spowodował częściową utratę informacji na pierwszych 14 stronach.

Spis rzeczy[edytuj]

Spis rzeczy Inhaltsverzeichnis Strona
A. Część ogólna Allgemeiner Teil
  1. Liczby Zahlen 5
  4. Zwroty Redewendungen 10
  5. Słownik Wörterverzeichnis
   a) niemiecko-polski deutsch-polnisch 12
   b) polsko-niemiecki polnisch-deutsch 20
B. Służba parowozowa Der Lokomotivdienst
  I. Ogólne obowiązki służbowe palacza parowozowego Allgemeine Dienstaufgaben des Heizers 28
  II. Służba w pociągu Der Fahrdienst
   1. Przygotowanie parowozu do wyjazdu Vorbereitung zur Fahrt 29
   2. podczas jazdy Während der Fahrt 36
   3. Przyjazd (po ukończeniu jazdy) Die Ankunft (nach der Fahrt) 40
   4. W parowozowni Im Schuppen 41
   5. Służba przetokowa Der Rangierdienst 42
  III. Najważniejsze sygnały Die wichtigsten Signale
   1. Na szlaku Auf der Strecke 45
   2. Na parowozie An der Lok 48
  IV. Słownik Wörterbuch
     a) Rodzaje parowozów Die Lokomotivgattungen 49
     b) Części parowozu Die Teile der Lokomotive
   1. Kocioł Der Kessel 50
   2. Armatury Die Armaturen 51
   3. Mechanizm i ster Das Triebwerk und die Steuerung 53
   4. Podwozie Das Fahrgestell 57
   5. Hamulec Die Bremse 58
     c) Przybory i narzędzia Geräte und Werkzeuge 60
     d) Materiały Stoffe 62
  V. Jeżeli kierownik parowozu zesłabnie Wenn der Lokomotivführer ohnmächtig wird 63

Ciekawostki[edytuj]

W wydawnictwie można znaleźć wiele przypadków, gdzie zapis języka polskiego powstał w wyniku literówki, błędu opracowania lub użycia rzadko używanej dziś formy (np. "zesłabnie". Mogłoby to sugerować, że materiał został przygotowany przez osoby o słabej znajomości języka polskiego. Jednocześnie zapoznając się z obowiązkami palacza (por. 28) możemy dojść do wniosku, że ktoś dobrze znający język polski celowo wprowadził 8 wyrazowe zdanie ("Do zakresu obowiązków palacza parowozowego należą następujące czynności:")jako tłumaczenie 3 wyrazów języka niemieckiego ("Der Lokomotivheizer hat").

Z drugiej strony obecnie w języku niemieckim unika się użycia słowa "führer", które jest uznawane za źle odbierane, zaś w przewodniku pojawia się ono wielokrotnie, również w tytule.

Materiał archiwalny[edytuj]

Informacja: w celu powiększenia skanu tak, aby był czytelny, wystarczy najechać na wybrany obrazek kursorem myszy. Jeśli uzyskane w ten sposób powiększenie jest za duże należy przełączyć przeglądarkę w tryb pełnoekranowy naciskając klawisz funkcyjny F11 lub odpowiednio zmniejszyć obraz korzystając z kombinacji klawiszy CTRL-.