EU07

4E, 303E (EU07)
Lokomotywa elektryczna EU07-417 w malowaniu przewoźnika Majkoltrans.
Przeznaczenie lokomotywy	uniwersalna (pasażerska i towarowa)
Przewoźnik	PKP, PKP Cargo, Przewozy Regionalne, Koleje Mazowieckie i inni przewoźnicy prywatni
Oznaczenie przewoźnika	EU07
Producent	Pafawag - 4E HCP - 303E
Lata budowy	1965–1977 (4E) 1983–1992 (303E)
Liczba członów	1
Układ osi	Bo'Bo'
Masa służbowa	80 t (4E) 83,4 t (303E)
Długość ze zderzakami	15 915 mm (4E) 16 235 mm (przystosowana do zabudowy sprzęgu samoczynnego) (303E)
Szerokość	3038 mm
Wysokość	4343 mm
Rozstaw osi skrajnych	b/d
Nacisk osi na szyny	20 t (196 kN) (4E) 20.85 t (204 kN) (303E)
Średnica kół	1250 mm
Rozstaw szyn	1435 mm
System zasilania	3 kV DC (3000 V prądu stałego)
Liczba silników	4
Typ silników	EE541A
Moc ciągła	2000 kW
Moc godzinna	2080 kW (2820 KM)
Maksymalna siła pociągowa	280 kN
Stosunek przekładni	79:18
Prędkość konstrukcyjna	125 km/h
Sterowanie wielokrotne	jest
System hamulca	Oerlikon
System ogrzewania	elektryczny

EU07 (typy 4E, 303E, 303Eb i 303Ec) – najpopularniejsza w Polsce seria normalnotorowych uniwersalnych lokomotyw elektrycznych, głównie wykorzystywanych do przewozów pasażerskich. Była produkowana w polskich zakładach Pafawag we Wrocławiu oraz HCP w Poznaniu na angielskiej licencji English Electric na podstawie dokumentacji lokomotywy EU06 w latach 1964-1974 i 1983-1992.

Historia

Produkcja lokomotyw EU07 rozpoczęła się w 1963 roku w Pafawagu Wrocław z fabrycznym oznaczeniem 4E. Lokomotywy te są prawie identyczne z lokomotywami EU06 produkcji angielskiej (przede wszystkim przeliczono wymiary elementów na metryczne i zaokrąglono wartości). Dokonano niewielu ulepszeń w stosunku do poprzednika. Najważniejszym z nich jest ogrzewanie kabiny maszynisty napięciem bezpośrednio z sieci trakcyjnej 3000 V, a nie jak w pierwowzorze 110 V z przetwornicy. Produkcja tego typu lokomotywy trwała do roku 1974, zaprzestana na rzecz lokomotyw ET22. Wyprodukowano łącznie 240 sztuk tych elektrowozów (pierwotnie planowano wyprodukowanie 300 szt. lokomotyw EU07 typu 4E). Pierwszy egzemplarz jaki wyprodukowano stanowi obecnie eksponat skansenu w Chabówce.

W latach 1976-1977 do serii EU07 włączono 4 lokomotywy serii EP08 (numery od EP08-002 do 005; typ 4Ea) uprzednio przebudowując je na typ 4E. Lokomotywy te otrzymały nowe numery od EU07-241 do 244.

W roku 1983 podjęto ponownie produkcję lokomotyw EU07, tym razem w zakładach HCP w Poznaniu (Pafawag Wrocław w dalszym ciągu produkował ET22; zaprzestano produkcji ET41 w HCP). Nowy typ EU07 został skonstruowany na podstawie dwuczłonowej lokomotywy ET41 (typ 203E), która wywodziła się z typu 4E. W nowej EU07 pojawiło się wiele modyfikacji i nadano jej nowe fabryczne oznaczenie – 303E. Lokomotyw tego typu wykonano łącznie 243 (numery 301-543). Produkcję seryjną kontynuowano aż do roku 1992. W modelu 303E nie usunięto paru przestarzałych już wtedy rozwiązań, polegających na osadzeniu pudła na ramie za pomocą belki bujakowej, przy której wózki elektrowozu są sztywno osadzone w ramie oraz zastosowaniu rozruchu oporowego. Zastąpiono natomiast dotychczasowe pudła samonośne pudłami z ostojnicą i bocznymi ścianami ryflowanymi, zamontowano również większe zgarniacze pod czołownicą. Nowe lokomotywy EU07 są ponadto przystosowane do zabudowania sprzęgu automatycznego. W latach 1990-1994 dokonano także przebudowy na lokomotywy EU07 trzech członów elektrowozów ET41, wyposażając je w dodatkową kabinę (lokomotywy EU07-537, 544 i 545).

Lokomotywa EU07-001 w skansenie w Chabówce.