Kolej torfowa: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Historia) |
|||
| (Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | '''Kolej torfowa''' - | + | '''Kolej torfowa''' - wąskotorowa kolej przemysłowa eksploatowanej przez zakład torfowy lub kotłownię opalana torfem. W Polsce produkcja torfu służy głownie do celów ogrodniczych, w krajach byłego ZSRR spotyka się większa ilość kotłowni opalanych torfem i obsługiwanych przez kolej wąskotorową. Ze względu na właściwości torfu stosuje się lekkie szyny, często w postaci przęseł patentowych , które w razie wyczerpania złoża są rozbierane i przenoszone w inne miejsce. Polskie koleje torfowe posiadają szerokość toru 600 mm, w krajach byłego ZSRR było to zwykle 750mm, w Niemczech, Holandii i Irlandii prześwity wahały się od 600mm do 900mm. |
==Historia== | ==Historia== | ||
| − | Torf to masa organiczna powstająca z obumarłej roślinności bagiennej. Kiedyś | + | Torf to masa organiczna powstająca z obumarłej roślinności bagiennej. Kiedyś używano jako opał, co obecnie nadal ma miejsce m.in w Rosji, w Estonii czy na Ukrainie, a obecnie jest używany w ogrodnictwie i kosmetyce. Większość zakładów torfowych używa kolei wąskotorowej jako środka transportu materiału, po jego zebraniu z pola torfowego ze względu na dużą grzązkość terenów bagiennych. Mogą się po nim poruszać tylko pojazdy gąsienicowe lub ewentualnie ciągniki z podwójnym ogumieniem. |
| − | + | ||
| − | + | W Polsce pierwsze kopalnie torfu powstały po II wojnie światowej. Wkrótce potrzeba transportowania urobku z pola torfowego wymusiła zastosowanie kolei wąskotorowej, która w tym zadaniu sprawdza się najlepiej. Taka kolej jest zazwyczaj zbudowana z lekkich przęseł, które łatwo można zdemontować i przenieść w inne miejsce. | |
| − | + | ||
| − | + | Pociągi zwykle składają się z kilku/kilkunastu specjalnych wagoników do przewozu torfu i małej lokomotywy np. [[Ls600]], [[Ns1]] lub [[Diema]], a czasem większej, jak np. [[GLs30]] czy [[WLs50]]. Cięższe lokomotywy bywają jednak używane na liniach prowadzących od pola torfowego do zakładu przeróbczego. W chwili obecnej byt tych kolejek nie jest zagrożony. | |
| + | |||
| + | ==Zakłady torfowe w Polsce wykorzystujące kolej wąskotorową== | ||
| + | |||
| + | {| class="wikitable" | ||
| + | !Nazwa zakładu | ||
| + | !Miasto/miejscowość | ||
| + | !Data otwarcia | ||
| + | !Data zamknięcia | ||
| + | !Długość linii max/obecnie | ||
| + | !Szerokość toru | ||
| + | !Stan | ||
| + | !Uwagi | ||
| + | |- | ||
| + | |Z.P.T. "Bór za lasem". | ||
| + | |Czarny Dunajec | ||
| + | |1964 | ||
| + | | - | ||
| + | | 10 km/3,1 km | ||
| + | |600 mm | ||
| + | |style="background-color:green;"|Czynna | ||
| + | | | ||
| + | |- | ||
| + | |Z.T. "Lasland" | ||
| + | |Grądy k. Gryfic | ||
| + | |b/d | ||
| + | | - | ||
| + | | | ||
| + | |600 mm | ||
| + | |style="background-color:green;"|Czynna | ||
| + | | | ||
| + | |} | ||
| − | |||
ZT Lasland Grądy | ZT Lasland Grądy | ||
| Linia 29: | Linia 59: | ||
ZT Józefowo | ZT Józefowo | ||
| − | <gallery widths= | + | Bioprodukty - Samlino k. Golczewa |
| − | Plik:Grądy.jpg|Lokomotywa nr 6 na terenie kopalni w Grądach. | + | |
| + | <gallery widths=500 heights=450 perrow=3 caption=""> | ||
| + | Plik:Grądy.jpg|Lokomotywa Diema DS12 nr 6 na terenie kopalni w Grądach. | ||
</gallery> | </gallery> | ||
{{clear}} | {{clear}} | ||
Aktualna wersja na dzień 15:39, 18 gru 2019
Kolej torfowa - wąskotorowa kolej przemysłowa eksploatowanej przez zakład torfowy lub kotłownię opalana torfem. W Polsce produkcja torfu służy głownie do celów ogrodniczych, w krajach byłego ZSRR spotyka się większa ilość kotłowni opalanych torfem i obsługiwanych przez kolej wąskotorową. Ze względu na właściwości torfu stosuje się lekkie szyny, często w postaci przęseł patentowych , które w razie wyczerpania złoża są rozbierane i przenoszone w inne miejsce. Polskie koleje torfowe posiadają szerokość toru 600 mm, w krajach byłego ZSRR było to zwykle 750mm, w Niemczech, Holandii i Irlandii prześwity wahały się od 600mm do 900mm.
Historia[edytuj]
Torf to masa organiczna powstająca z obumarłej roślinności bagiennej. Kiedyś używano jako opał, co obecnie nadal ma miejsce m.in w Rosji, w Estonii czy na Ukrainie, a obecnie jest używany w ogrodnictwie i kosmetyce. Większość zakładów torfowych używa kolei wąskotorowej jako środka transportu materiału, po jego zebraniu z pola torfowego ze względu na dużą grzązkość terenów bagiennych. Mogą się po nim poruszać tylko pojazdy gąsienicowe lub ewentualnie ciągniki z podwójnym ogumieniem.
W Polsce pierwsze kopalnie torfu powstały po II wojnie światowej. Wkrótce potrzeba transportowania urobku z pola torfowego wymusiła zastosowanie kolei wąskotorowej, która w tym zadaniu sprawdza się najlepiej. Taka kolej jest zazwyczaj zbudowana z lekkich przęseł, które łatwo można zdemontować i przenieść w inne miejsce.
Pociągi zwykle składają się z kilku/kilkunastu specjalnych wagoników do przewozu torfu i małej lokomotywy np. Ls600, Ns1 lub Diema, a czasem większej, jak np. GLs30 czy WLs50. Cięższe lokomotywy bywają jednak używane na liniach prowadzących od pola torfowego do zakładu przeróbczego. W chwili obecnej byt tych kolejek nie jest zagrożony.
Zakłady torfowe w Polsce wykorzystujące kolej wąskotorową[edytuj]
| Nazwa zakładu | Miasto/miejscowość | Data otwarcia | Data zamknięcia | Długość linii max/obecnie | Szerokość toru | Stan | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Z.P.T. "Bór za lasem". | Czarny Dunajec | 1964 | - | 10 km/3,1 km | 600 mm | Czynna | |
| Z.T. "Lasland" | Grądy k. Gryfic | b/d | - | 600 mm | Czynna |
ZT Lasland Grądy
HolLas Rucianka
ZT Krakulice
ZT Podczerwone
Przrzemtorf
ZT Parsęcko
ZT Karaska
ZT Budwity
ZT Józefowo
Bioprodukty - Samlino k. Golczewa