Masa pojazdu kolejowego: Różnice pomiędzy wersjami

Z Enkol
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(→‎Rodzaje mas: wedle tsi)
 
(Nie pokazano 8 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 14: Linia 14:
 
|}
 
|}
  
−
Kolejnym argumentem dla wyszczególnienia różnych rodzajów mas była niezaniebdywalna masa metalowych elementów zużywających się w trakcie eksploatacji. Tu przede wszystkim należy wskazać zużycie obręczy (wieńców) kół oraz klocków hamulcowych.
+
Kolejnym argumentem dla wyszczególnienia różnych rodzajów mas była niezaniedbywalna masa metalowych elementów zużywających się w trakcie eksploatacji. Tu przede wszystkim należy wskazać zużycie obręczy (wieńców) kół, tarcz oraz klocków hamulcowych.
  
 
== Rodzaje mas ==
 
== Rodzaje mas ==
−
Wedle opisu zakresu ze strony sklep.pkn.pl, norma PN-EN 15663 „Kolejnictwo – Masy pojazdu” definiuje:
 
  
−
* [[Masa własna|martwą masę]]
+
Zarówno [https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32014R1302&qid=1754131484813 TSI „Tabor – lokomotywy i tabor pasażerski”] jak i przywołana w nim norma [https://sklep.pkn.pl/pn-en-15663-a2-2025-05e.html PN-EN 15663 „Kolejnictwo – Masy pojazdu”] definiuje kilka rodzajów mas. O ile TSI posiada wydanie wielojęzyczne, to norma PN-EN 15663 jest dostępna w angielskiej wersji językowej i polskie nazewnictwo jest wprowadzone jedynie w postaci opisu normy na stronie sklepu norm, zatem dla poprawnego ustalenia polskiego nazewnictwa należy odwołać się do TSI.
−
 
 
−
* [[Masa projektowa|masę projektową]]
 
−
** [[Masa projektowa#Masa projektowa w gotowości do eksploatacji|masę projektową w gotowości do eksploatacji]]
 
−
** [[Masa projektowa#Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym|masę projektową przy normalnym obciążeniu użytkowym]]
 
−
** [[Masa projektowa#Masa projektowa przy dopuszczalnym obciążeniu użytkowym|masę projektową przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym]]
 
−
 
 
−
* [[Masa operacyjna|masę operacyjną]]
 
−
** [[Masa operacyjna#Masa operacyjna bez obciążenia użytkowego|masę operacyjną bez obciążenia użytkowego]]
 
−
** [[Masa operacyjna#Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym|masę operacyjną przy normalnym obciążeniu użytkowym]]
 
  
 +
{| class="wikitable"
 +
!TSI „Tabor” !!colspan=2| PN-EN 15663
 +
|-
 +
|[[Ciężar własny]] || MU || Martwa masa
 +
|-
 +
|[[Masa projektowa#Masa projektowa bez obciążenia użytkowego|Masa projektowa bez obciążenia użytkowego]] || MVD || Masa projektowa w gotowości do eksploatacji
 +
|-
 +
|[[Masa projektowa#Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym|Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym]] || MND || Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym
 +
|-
 +
|[[Masa projektowa#Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym|Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym]] || MXD || Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym
 +
|-
 +
|[[Masa operacyjna#Masa operacyjna bez obciążenia użytkowego|Masa operacyjna bez obciążenia użytkowego]] || MVO || Masa operacyjna w gotowości do eksploatacji
 +
|-
 +
|[[Masa operacyjna#Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym|Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym]] || MNO || Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym
 +
|}
  
−
Jednak należy podkreślić, że jest to norma w angielskiej wersji językowej, zaś określenia poszczególnych mas możemy znaleźć również w aktach prawnych, które definicyjnie są nadrzędne względem słownictwa norm, a tym bardziej słownictwa strony internetowej sklepu norm.
+
Poszczególne stany obciążeń definiuje norma.
  
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
−
* [[Masa własna]]
+
* [[Ciężar własny]]
 
* [[Masa projektowa]]
 
* [[Masa projektowa]]
−
* [[Masa eksploatacyjna]]
+
* [[Masa operacyjna]]
 
* [[Masa pasażera]]
 
* [[Masa pasażera]]
  
Linia 42: Linia 47:
  
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
−
!BS EN 15663 !! PN-EN 15663 !! TSI Loc&Pas / RST (PL) !! Francuski !! Niemiecki
+
! Skrót !! Polski !! Francuski !! Niemiecki !! Angielski
 
|-
 
|-
−
|Dead mass || Martwa masa || Ciężar własny || Masse morte || Leermasse
+
| MU || Ciężar własny <ref>Na stronie PKN jako: martwa masa</ref> || Masse morte || Leermasse || dead mass
 
|-
 
|-
−
|Design mass in working order || Masa projektowa w gotowości do eksploatacji || Masa projektowa bez obciążenia użytkowego (tzw. masa służbowa) || Masse de conception en ordre de marche || Auslegungsmasse des betriebsbereiten Fahrzeugs
+
| MVD || Masa projektowa bez obciążenia użytkowego <ref>Na stronie PKN jako: masa projektowa w gotowości do eksploatacji</ref> <ref>W TSI „Tabor” do wydania z 11.03.2020 także jako: tzw. masa służbowa</ref> || Masse de conception en ordre de marche || Auslegungsmasse des betriebsbereiten Fahrzeugs || design mass in working order
 
|-
 
|-
−
|Design mass under normal payload || Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym || Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym || Masse de conception en charge normale || Auslegungsmasse bei normaler Zuladung
+
| MND || Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym || Masse de conception en charge normale || Auslegungsmasse bei normaler Zuladung || design mass under normal payload
 
|-
 
|-
−
|Design mass under exceptional payload || Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym || Masa projektowa przy dopuszczalnym obciążeniu użytkowym || Masse de conception en charge exceptionnelle || Auslegungsmasse bei außergewöhnlicher Zuladung
+
| MXD || Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym || Masse de conception en charge exceptionnelle || Auslegungsmasse bei außergewöhnlicher Zuladung || design mass under exceptional payload
 
|-
 
|-
−
|Operational mass, in working order || Masa operacyjna w gotowości do eksploatacji || || Masse opérationnelle en ordre de marche || Betriebsmasse des betriebsbereiten Fahrzeugs
+
| MVO || Masa operacyjna bez obciążenia użytkowego <ref>W Tabeli 17a TSI „Tabor” jako: Masa operacyjna w stanie gotowości do eksploatacji</ref> <ref>Na stronie PKN jako: masa operacyjna w gotowości do eksploatacji</ref> || Masse opérationnelle en ordre de marche || Betriebsmasse des betriebsbereiten Fahrzeugs || operational mass in working order
 
|-
 
|-
−
|Operational mass under normal payload || Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym || Masa pojazdu przy normalnym obciążeniu użytkowym || Masse opérationnelle en charge normale || Betriebsmasse bei normaler Zuladung.
+
| MNO || Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym || Masse opérationnelle en charge normale || Betriebsmasse bei normaler Zuladung. || operational mass under normal payload
 
|}
 
|}
  
 +
{{Przypisy}}
  
 
[[Kategoria:Hasła encyklopedyczne]]
 
[[Kategoria:Hasła encyklopedyczne]]
 
[[Kategoria:Prawo kolejowe]]
 
[[Kategoria:Prawo kolejowe]]

Aktualna wersja na dzień 18:05, 2 sie 2025

Masa pojazdu kolejowego jest pojęciem dość ogólnym, ponieważ normy oraz akty prawne definiują różne rodzaje mas związanych z pojazdem kolejowym. Stąd podając masę pojazdu kolejowego konieczne jest określenie jakiego rodzaju masy dotyczy podawana wartość.

Geneza[edytuj]

Historycznie rozróżnienie rodzajów mas, wiąże się przede wszystkim z dużą masą węgla i wody potrzebnej do pracy parowozu, gdzie różnica między masą pustej lokomotywy względem masy lokomotywy przygotowanej do służby była istotna. Jest to szczególnie widoczne gdy porównamy masy materiałów eksploatacyjnych względem masy pustego pojazdu, w branży motoryzacyjnej do branży kolejowej

Pojazd Rodzaj pojazdu Masa pustego pojazdu Masa zapasu paliwa % udział masy paliw w masie pojazdu gotowego do jazdy
Fiat 518 samochód osobowy (1934–1939) 1070 kg 31,5 kg (45 l) 2,9%
Fiat 621 samochód ciężarowy (1935-1939) 2350 kg 56 kg (80 l) 2,4%
OKz32 parowóz tendrzak (1934–1936) 95,8 t 22,6 t (woda i węgiel) 19%

Kolejnym argumentem dla wyszczególnienia różnych rodzajów mas była niezaniedbywalna masa metalowych elementów zużywających się w trakcie eksploatacji. Tu przede wszystkim należy wskazać zużycie obręczy (wieńców) kół, tarcz oraz klocków hamulcowych.

Rodzaje mas[edytuj]

Zarówno TSI „Tabor – lokomotywy i tabor pasażerski” jak i przywołana w nim norma PN-EN 15663 „Kolejnictwo – Masy pojazdu” definiuje kilka rodzajów mas. O ile TSI posiada wydanie wielojęzyczne, to norma PN-EN 15663 jest dostępna w angielskiej wersji językowej i polskie nazewnictwo jest wprowadzone jedynie w postaci opisu normy na stronie sklepu norm, zatem dla poprawnego ustalenia polskiego nazewnictwa należy odwołać się do TSI.

TSI „Tabor” PN-EN 15663
Ciężar własny MU Martwa masa
Masa projektowa bez obciążenia użytkowego MVD Masa projektowa w gotowości do eksploatacji
Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym MND Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym
Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym MXD Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym
Masa operacyjna bez obciążenia użytkowego MVO Masa operacyjna w gotowości do eksploatacji
Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym MNO Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym

Poszczególne stany obciążeń definiuje norma.

Zobacz też[edytuj]

Słowniczek[edytuj]

Skrót Polski Francuski Niemiecki Angielski
MU Ciężar własny [1] Masse morte Leermasse dead mass
MVD Masa projektowa bez obciążenia użytkowego [2] [3] Masse de conception en ordre de marche Auslegungsmasse des betriebsbereiten Fahrzeugs design mass in working order
MND Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym Masse de conception en charge normale Auslegungsmasse bei normaler Zuladung design mass under normal payload
MXD Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym Masse de conception en charge exceptionnelle Auslegungsmasse bei außergewöhnlicher Zuladung design mass under exceptional payload
MVO Masa operacyjna bez obciążenia użytkowego [4] [5] Masse opérationnelle en ordre de marche Betriebsmasse des betriebsbereiten Fahrzeugs operational mass in working order
MNO Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym Masse opérationnelle en charge normale Betriebsmasse bei normaler Zuladung. operational mass under normal payload

Przypisy

  1. ↑ Na stronie PKN jako: martwa masa
  2. ↑ Na stronie PKN jako: masa projektowa w gotowości do eksploatacji
  3. ↑ W TSI „Tabor” do wydania z 11.03.2020 także jako: tzw. masa służbowa
  4. ↑ W Tabeli 17a TSI „Tabor” jako: Masa operacyjna w stanie gotowości do eksploatacji
  5. ↑ Na stronie PKN jako: masa operacyjna w gotowości do eksploatacji
Źródło: „https://enkol.pl/index.php?title=Masa_pojazdu_kolejowego&oldid=84354”