Masa pojazdu kolejowego: Różnice pomiędzy wersjami
| (Nie pokazano 5 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 18: | Linia 18: | ||
== Rodzaje mas == | == Rodzaje mas == | ||
| − | Zarówno [https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32014R1302&qid=1754131484813 TSI | + | Zarówno [https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32014R1302&qid=1754131484813 TSI „Tabor – lokomotywy i tabor pasażerski”] jak i przywołana w nim norma [https://sklep.pkn.pl/pn-en-15663-a2-2025-05e.html PN-EN 15663 „Kolejnictwo – Masy pojazdu”] definiuje kilka rodzajów mas. O ile TSI posiada wydanie wielojęzyczne, to norma PN-EN 15663 jest dostępna w angielskiej wersji językowej i polskie nazewnictwo jest wprowadzone jedynie w postaci opisu normy na stronie sklepu norm, zatem dla poprawnego ustalenia polskiego nazewnictwa należy odwołać się do TSI. |
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | !TSI | + | !TSI „Tabor” !!colspan=2| PN-EN 15663 |
|- | |- | ||
| − | |[[Ciężar własny]] || Martwa masa | + | |[[Ciężar własny]] || MU || Martwa masa |
|- | |- | ||
| − | |[[Masa projektowa#Masa projektowa bez obciążenia użytkowego]] || Masa projektowa w gotowości do eksploatacji | + | |[[Masa projektowa#Masa projektowa bez obciążenia użytkowego|Masa projektowa bez obciążenia użytkowego]] || MVD || Masa projektowa w gotowości do eksploatacji |
|- | |- | ||
| − | |[[Masa projektowa#Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym]] || Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym | + | |[[Masa projektowa#Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym|Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym]] || MND || Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym |
|- | |- | ||
| − | |[[Masa projektowa#Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym]] || Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym | + | |[[Masa projektowa#Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym|Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym]] || MXD || Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym |
|- | |- | ||
| − | |[[Masa operacyjna#Masa operacyjna bez obciążenia użytkowego]] || Masa operacyjna w gotowości do eksploatacji | + | |[[Masa operacyjna#Masa operacyjna bez obciążenia użytkowego|Masa operacyjna bez obciążenia użytkowego]] || MVO || Masa operacyjna w gotowości do eksploatacji |
|- | |- | ||
| − | |[[Masa operacyjna#Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym]] || Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym | + | |[[Masa operacyjna#Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym|Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym]] || MNO || Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym |
|} | |} | ||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | * [[ | + | * [[Ciężar własny]] |
* [[Masa projektowa]] | * [[Masa projektowa]] | ||
| − | * [[Masa | + | * [[Masa operacyjna]] |
* [[Masa pasażera]] | * [[Masa pasażera]] | ||
| Linia 47: | Linia 47: | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | ! | + | ! Skrót !! Polski !! Francuski !! Niemiecki !! Angielski |
|- | |- | ||
| − | | | + | | MU || Ciężar własny <ref>Na stronie PKN jako: martwa masa</ref> || Masse morte || Leermasse || dead mass |
|- | |- | ||
| − | | | + | | MVD || Masa projektowa bez obciążenia użytkowego <ref>Na stronie PKN jako: masa projektowa w gotowości do eksploatacji</ref> <ref>W TSI „Tabor” do wydania z 11.03.2020 także jako: tzw. masa służbowa</ref> || Masse de conception en ordre de marche || Auslegungsmasse des betriebsbereiten Fahrzeugs || design mass in working order |
|- | |- | ||
| − | | | + | | MND || Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym || Masse de conception en charge normale || Auslegungsmasse bei normaler Zuladung || design mass under normal payload |
|- | |- | ||
| − | | | + | | MXD || Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym || Masse de conception en charge exceptionnelle || Auslegungsmasse bei außergewöhnlicher Zuladung || design mass under exceptional payload |
|- | |- | ||
| − | | | + | | MVO || Masa operacyjna bez obciążenia użytkowego <ref>W Tabeli 17a TSI „Tabor” jako: Masa operacyjna w stanie gotowości do eksploatacji</ref> <ref>Na stronie PKN jako: masa operacyjna w gotowości do eksploatacji</ref> || Masse opérationnelle en ordre de marche || Betriebsmasse des betriebsbereiten Fahrzeugs || operational mass in working order |
|- | |- | ||
| − | | | + | | MNO || Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym || Masse opérationnelle en charge normale || Betriebsmasse bei normaler Zuladung. || operational mass under normal payload |
|} | |} | ||
| + | {{Przypisy}} | ||
[[Kategoria:Hasła encyklopedyczne]] | [[Kategoria:Hasła encyklopedyczne]] | ||
[[Kategoria:Prawo kolejowe]] | [[Kategoria:Prawo kolejowe]] | ||
Aktualna wersja na dzień 18:05, 2 sie 2025
Masa pojazdu kolejowego jest pojęciem dość ogólnym, ponieważ normy oraz akty prawne definiują różne rodzaje mas związanych z pojazdem kolejowym. Stąd podając masę pojazdu kolejowego konieczne jest określenie jakiego rodzaju masy dotyczy podawana wartość.
Geneza[edytuj]
Historycznie rozróżnienie rodzajów mas, wiąże się przede wszystkim z dużą masą węgla i wody potrzebnej do pracy parowozu, gdzie różnica między masą pustej lokomotywy względem masy lokomotywy przygotowanej do służby była istotna. Jest to szczególnie widoczne gdy porównamy masy materiałów eksploatacyjnych względem masy pustego pojazdu, w branży motoryzacyjnej do branży kolejowej
| Pojazd | Rodzaj pojazdu | Masa pustego pojazdu | Masa zapasu paliwa | % udział masy paliw w masie pojazdu gotowego do jazdy |
|---|---|---|---|---|
| Fiat 518 | samochód osobowy (1934–1939) | 1070 kg | 31,5 kg (45 l) | 2,9% |
| Fiat 621 | samochód ciężarowy (1935-1939) | 2350 kg | 56 kg (80 l) | 2,4% |
| OKz32 | parowóz tendrzak (1934–1936) | 95,8 t | 22,6 t (woda i węgiel) | 19% |
Kolejnym argumentem dla wyszczególnienia różnych rodzajów mas była niezaniedbywalna masa metalowych elementów zużywających się w trakcie eksploatacji. Tu przede wszystkim należy wskazać zużycie obręczy (wieńców) kół, tarcz oraz klocków hamulcowych.
Rodzaje mas[edytuj]
Zarówno TSI „Tabor – lokomotywy i tabor pasażerski” jak i przywołana w nim norma PN-EN 15663 „Kolejnictwo – Masy pojazdu” definiuje kilka rodzajów mas. O ile TSI posiada wydanie wielojęzyczne, to norma PN-EN 15663 jest dostępna w angielskiej wersji językowej i polskie nazewnictwo jest wprowadzone jedynie w postaci opisu normy na stronie sklepu norm, zatem dla poprawnego ustalenia polskiego nazewnictwa należy odwołać się do TSI.
| TSI „Tabor” | PN-EN 15663 | |
|---|---|---|
| Ciężar własny | MU | Martwa masa |
| Masa projektowa bez obciążenia użytkowego | MVD | Masa projektowa w gotowości do eksploatacji |
| Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym | MND | Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym |
| Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym | MXD | Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym |
| Masa operacyjna bez obciążenia użytkowego | MVO | Masa operacyjna w gotowości do eksploatacji |
| Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym | MNO | Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym |
Poszczególne stany obciążeń definiuje norma.
Zobacz też[edytuj]
Słowniczek[edytuj]
| Skrót | Polski | Francuski | Niemiecki | Angielski |
|---|---|---|---|---|
| MU | Ciężar własny [1] | Masse morte | Leermasse | dead mass |
| MVD | Masa projektowa bez obciążenia użytkowego [2] [3] | Masse de conception en ordre de marche | Auslegungsmasse des betriebsbereiten Fahrzeugs | design mass in working order |
| MND | Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym | Masse de conception en charge normale | Auslegungsmasse bei normaler Zuladung | design mass under normal payload |
| MXD | Masa projektowa przy wyjątkowym obciążeniu użytkowym | Masse de conception en charge exceptionnelle | Auslegungsmasse bei außergewöhnlicher Zuladung | design mass under exceptional payload |
| MVO | Masa operacyjna bez obciążenia użytkowego [4] [5] | Masse opérationnelle en ordre de marche | Betriebsmasse des betriebsbereiten Fahrzeugs | operational mass in working order |
| MNO | Masa operacyjna przy normalnym obciążeniu użytkowym | Masse opérationnelle en charge normale | Betriebsmasse bei normaler Zuladung. | operational mass under normal payload |
Przypisy
- ↑ Na stronie PKN jako: martwa masa
- ↑ Na stronie PKN jako: masa projektowa w gotowości do eksploatacji
- ↑ W TSI „Tabor” do wydania z 11.03.2020 także jako: tzw. masa służbowa
- ↑ W Tabeli 17a TSI „Tabor” jako: Masa operacyjna w stanie gotowości do eksploatacji
- ↑ Na stronie PKN jako: masa operacyjna w gotowości do eksploatacji