Masa projektowa

Masa projektowa - masa pojazdu kolejowego brana pod uwagę podczas projektowania pojazdu i jego części. Wyróżniamy trzy stany masy projektowej w zależności od stanu obciążenia.

Masa projektowa w gotowości do eksploatacji

Masa pojazdu w stanie "jak zbudowano" (patrz: masa własna) wyposażonego dodatkowo we wszystkie materiały eksploatacyjne oraz obsadzona przez personel, który jest niezbędny do spełnienia jego funkcji. Pojazd bez ładunku użytecznego (tj. masa własna + materiały eksploatacyjne + personel). Wedle zapisów punktu 4.2.2.10 z TSI Loc&Pas (Rozporządzenie 1302/2014) jest równoznaczna z masą służbową.

Do obliczania obciążenia od personelu oraz materiałów eksploatacyjnych należy przyjąć:

Analizowany składnik masy	Stan
Maszynista, drużyna pociągowa, załoga wagonu barowego / restauracyjnego	80 kg na osobę
Paliwa	Pełne zbiorniki
Piasek	Pełne zbiorniki
Jedzenie i napoje, w tym woda do picia i gotowania	Maksymalna zaprojektowana pojemność
Czysta woda do układu toalet (wspólne lub niezależne zbiorniki) i zmywanie naczyń	Maksymalna zaprojektowana pojemność największego zbiornika (wody czystej lub ścieków)
Zawartość zbiorników toaletowych
Płyn do spryskiwacza szyby przedniej	Określony maksymalny poziom płynu

Stan ten jest również opisywany jaka masa próżna lub tara.

Masa projektowa przy normalnym obciążeniu użytkowym

Masa projektowa w gotowości do eksploatacji wraz z doliczoną normalną zaprojektowaną ładownością.

Jest to typowa masa dla największej ładowności obserwowanej regularnie i jest określona przez rodzaj taboru i/lub poziom komfortu związany z typem świadczonej usługi.

Analizowany składnik	dla pociągów dużych prędkości i dalekobieżnych	dla pojazdów pasażerskich innych niż pociągi dużych prędkości lub pociągi dalekobieżne
Masa pasażera	80 kg (łącznie z bagażem)	70 kg (bagaż należy uwzględnić jak poniżej - bagaż podręczny nie musi być brany pod uwagę)
Siedzenia pasażerskie	Zajęte w 100%
Siedzenia odchylne‎	Miejsca składne nie są liczone, chyba że operator określił inaczej
Powierzchnia do stania	0 kg/m² (0 pasażerów/m²)	280 kg/m² (4 pasażerów/m²)
Powierzchnia gastronomiczna	100 kg/m² (1,25 pasażera/m²) [a]
Przedział bagażowy	300 kg/m²
Powierzchnia bagażowa	0 kg/m² (bagaż ten jest wliczony w masę pasażera)	100 kg/m²

^[a] - Wynika to z założenia, że pasażerowie w części gastronomicznej są jedynie czasowo, poszukując usług gastronomicznych, zwalniając w tym czasie obciążenie z innych części pociągu.

Dla pojazdów towarowych

Maksymalna ładowność określona dla pojazdu

Nie ma częściowo załadowanych lub wyjątkowych stanów odniesienia ładunku dla pojazdów towarowych. Ładowność jest zawsze przyjmowana jako maksymalna ładowność określona dla pojazdu. Maksymalne obciążenie jest określone w tabeli obciążeń pojazdu. Masę pojazdu w stanie gotowym do pracy plus ten ładunek określa się również jako masę ładowną pojazdu.

Masa projektowa przy dopuszczalnym obciążeniu użytkowym

Masa projektowa w gotowości do eksploatacji wraz z doliczonym maksymalnym dopuszczalnym obciążeniem użytkowym.

Dopuszczalne obciążenie użytkowe jest zdefiniowane w poniższej tabeli. Jest ono zależne od rodzaju taboru i stanowi dopuszczalne obciążenie, które można przetransportować i które występuje tylko w wyjątkowych przypadkach (np. wyjątkowo duża liczba pasażerów). Odpowiada ona granicy konstrukcyjnej pojazdu.

Analizowany składnik	dla pociągów dużych prędkości i dalekobieżnych	dla pojazdów pasażerskich innych niż pociągi dużych prędkości lub pociągi dalekobieżne
Masa pasażera	80 kg (łącznie z bagażem)	70 kg (bagaż należy uwzględnić jak poniżej - bagaż podręczny nie musi być brany pod uwagę)
Siedzenia pasażerskie	Zajęte w 100%
Siedzenia odchylne‎	Miejsca składne nie są liczone, chyba że operator określił inaczej
Powierzchnia do stania	160 - 320 kg/m² (2 - 4 pasażerów/m²) [b]	500 kg/m² (ok. 7,14 pasażerów/m²) [c]
Powierzchnia gastronomiczna
Przedział bagażowy	300 kg/m²
Powierzchnia bagażowa	0 kg/m² (bagaż ten jest wliczony w masę pasażera)	100 kg/m²

^[b] - Dopuszczalne obciążenie użytkowe od pasażerów stojących na poziomie 320 kg/m² jest typowe dla sytuacji występujących w krajach europejskich, jednak dla niektórych rodzajów usług może być ono mniejsze. Organizacja określająca wymagania techniczne dla pojazdu (np. autor Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia) może określić mniejszą wartość dopuszczalnego obciążenia od stojących pasażerów niż 320 kg/m², szczególnie w przypadku występowania warunków specyficznych dla danego rodzaju usługi (np. klasa pierwsza, wagony sypialne, ...)

^[c] - Dopuszczalne obciążenie użytkowe od pasażerów stojących na poziomie 500 kg/m² jest typowe dla sytuacji występujących w krajach europejskich, jednak w zależności od rodzaju usługi wartość ta waha się od 350 kg/m² do 700 kg/m² (od 5 do 10 pasażerów/m²). Organizacja określająca wymagania techniczne dla pojazdu (np. autor Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia) może określić inną wartość dopuszczalnego obciążenia od stojących pasażerów niż 500 kg/m², szczególnie w przypadku występowania warunków specyficznych dla niektórych rodzajów:

1. pojazdów dwupokładowych i pojazdów podmiejskich (np. tylko z drzwiami w końcach wagonów) dopuszczalne obciążenie może być mniejsze ze względu na gorsze warunki wymiany pasażerskiej i tym samym mniejsze rzeczywiste napełnienie pojazdu,
2. pojazdów agomaracyjnych może być wymagane wyższe obciążenie dopuszczalne ze względu na wyższe rzeczywiste napełnienie pojazdów w godzinach szczytu.

Zobacz też

• Masa pojazdu kolejowego
• Masa własna
• Masa eksploatacyjna