Kolej Cukrowni Garbów: Różnice pomiędzy wersjami
m (grafika) |
m (dodanie kategorii) |
||
| Linia 60: | Linia 60: | ||
* [http://www.tnn.pl/Kolejki_waskotorowe_na_Lubelszczyznie,1033.html Kolejki wąskotorowe na Lubelszczyźnie] | * [http://www.tnn.pl/Kolejki_waskotorowe_na_Lubelszczyznie,1033.html Kolejki wąskotorowe na Lubelszczyźnie] | ||
* [http://wyjdzzpociagu.most.org.pl/waskitor/w-garb.htm Archeologia kolejowa: rozebrana linia wąskotorowa Garbów - Nałęczów] | * [http://wyjdzzpociagu.most.org.pl/waskitor/w-garb.htm Archeologia kolejowa: rozebrana linia wąskotorowa Garbów - Nałęczów] | ||
| + | |||
| + | [[Kategoria:Koleje przemysłowe i technologiczne]] | ||
Wersja z 07:14, 22 kwi 2012
| Kolej Cukrowni Garbów | |
| ' | |
| Rok budowy | 1908 |
| Cel budowy | kolej cukrownicza |
| Zleceniodawca budowy | Cukrownia Garbów |
| Rok rozbiórki | ok. 1974 |
| Rozstaw szyn | 750 mm
|
| Linie rozebrane | Cukrownia Garbów - Stacja PKP Nałęczów, Cukrownia Garbów - Bogucin, Olszowiec - Kol. Józefów / Kurów |
| Długość zlikwidowanych linii | ok. 34 km |
| Stacje styczne z koleją normalnotorową | Nałęczów |
| Inne ważniejsze stacje | Cukrownia Garbów |
| Niepubliczna kolej towarowa | |
| Operatorzy | |
| Nazwa Operatora | Okres działalności |
| Cukrownia Garbów | 1908 - ok. 1974
|
| ' | |
Istniejąca od 1908 do około 1974 roku niepubliczna kolej wąskotorowa o trakcji parowej, wybudowana i eksploatowana przez Cukrownię Garbów. Służyła do dowozu surowców (buraki, węgiel, kamień wapienny) oraz wywozu produktów (cukier, melasa, wysłodki).
Historia
Cukrownia Garbów powstała z inicjatywy właściciela majątku Garbów i dyrektora Cukrowni Lublin - Bohdana Broniewskiego. Wraz z zakładem powstawała linia kolejki do stacji Wąwolnica (od 1925 r. Nałęczów) położonej na szerokotorowej Kolei Nadwiślańskiej. Około 1925 roku powstały kolejne odcinki:
- Z cukrowni na wschód do ładowni koło Bogucina z odgałęzieniami do żwirowni Marynki, młyna i gorzelni oraz wsi Leśce
- Z Olszowca do ładowni w Kolonii Józefów z odgałęzieniem do ładowni i dworu w Kurowie
Na terenie cukrowni powstał rozbudowany układ torów umożliwiający dojazd do wszystkich części zakładu. Przy wjeździe zlokalizowano budynek zarządu kolejki, wagę wagonową oraz spławiaki z dwoma torami. W głębi przy południowym ogrodzeniu zakładu wybudowano pięciostanowiskową parowozownię, zaś obok niej zainstalowano obrotnicę. Tory na placach składowych buraków w północno-wschodniej części cukrowni były wykonane jako przenośne.
W Olszowcu stworzono rozgałęzienie linii w postaci trójkąta torowego z telefonicznym posterunkiem zapowiadawczym i rampą. Stacja przeładunkowa w Nałęczowie posiadała tory przeładunkowe oraz trójkąt przy torze wyjazdowym, umożliwiający obrócenie parowozu. Również tutaj zlokalizowano posterunek zapowiadawczy, z którego można było nawiązać łączność z Olszowcem oraz cukrownią. Ponadto tory odstawcze z rampami wybudowano na wszystkich punktach końcowych oraz dodatkowo na mijance w Bronicach, Płonkach i przy odgałęzieniu bocznicy do młyna na linii do Bogucina. Ładownię w Bogucinie wyposażono ponadto w budynek administracyjny i wagę. Na liniach powstało kilka niewielkich mostów z przyczółkami kamiennymi i przęsłami z belek stalowych oraz przepustów rurowych.
W trakcie kampanii cukrowniczej wyprawiano do 13 par pociągów na dobę, z których każdy składał się z 5-8 wagonów ładownych lub 10 próżnych.
Kolejka rzez większość swojego istnienia stanowiła główny środek transportu. Do cukrowni przewożono przede wszystkim buraki cukrowe z ładowni położonych wzdłuż linii, jak również przeładowywane z kolei normalnotorowej na stacji stycznej w Nałęczowie. Ponadto sprowadzano tą drogą węgiel, kamień wapienny i nawozy. Z cukrowni wywożono wysłodki oraz melasę. Okazjonalnie przewożono również pracowników i ich rodziny.
Tabor kolejki składał się z parowozów tendrzaków, wagonów węglarek, krytych i cystern do przewozu melasy.
Jako pierwsze zlikwidowano bocznice do młyna, żwirowni i odgałęzienie do Kurowa. W latach 1967-68 rozebrano odcinek Płonki - Kolonia Józefów, zaś w latach 1973-74 odcinek Olszowiec - Płonki. Jako ostatnią zlikwidowano linię główną Cukrownia - Stacja Nałęczów.
Inne koleje zarządzane przez Cukrownię Garbów
Poza własną kolejką cukrownia korzystała w okresie międzywojennym również z następujących linii:
Źródła
- Antoni Sylwester Muszyński: Szlakiem kolejki wąskotorowej Cukrownia Garbów-Nałęczów - odcinek I, "Głos Garbowa" nr 9/1995
- Antoni Sylwester Muszyński: Szlakiem kolejki wąskotorowej Cukrownia Garbów-Nałęczów - odcinek II, "Głos Garbowa" nr 10/1995
- Antoni S. Muszyński: Szlakiem kolejki wąskotorowej Cukrownia Garbów-Bogucin "Głos Garbowa" nr 10/2003
- Antoni S. Muszyński: Szlakiem kolejki wąskotorowej Cukrownia Garbów - Józefów & Olesin "Głos Garbowa" nr 11-12/2003
- Antoni Sylwester Muszyński: Zimowa podróż śladami kolejki wąskotorowej Cukrownia Garbów-Nałęczów"Głos Garbowa" nr 3/2004
- Antoni Sylwester Muszyński: Kolejka wąskotorowa Cukrowni Garbów - historia i wspomnienia "Głos Garbowa" nr 1-2/2005
- Kolejki wąskotorowe na Lubelszczyźnie
- Archeologia kolejowa: rozebrana linia wąskotorowa Garbów - Nałęczów