Kolej Cukrowni Garbów

Z Enkol
Wersja z dnia 02:27, 13 mar 2016 autorstwa Paweł Niemczuk (dyskusja | edycje) (Wycofano edycje użytkownika PawBot (dyskusja). Autor przywróconej wersji to 2xM.)
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Kolej Cukrowni Garbów
Schemat sieci kolei Cukrowni Garbów
Kolej Cukrowni Garbów na mapach z lat 30 XX w.
'
Rok budowy 1908
Cel budowy kolej cukrownicza
Zleceniodawca budowy Cukrownia Garbów
Rok rozbiórki ok. 1974
Rozstaw szyn 750 mm



Linie rozebrane Cukrownia Garbów - Stacja PKP Nałęczów,
Cukrownia Garbów - Bogucin,
Olszowiec - Kol. Józefów / Kurów
Długość zlikwidowanych linii ok. 34 km
Stacje styczne z koleją normalnotorową Nałęczów
Inne ważniejsze stacje Cukrownia Garbów
Niepubliczna kolej towarowa
Operatorzy
Nazwa Operatora Okres działalności
Cukrownia Garbów 1908 - ok. 1974



Garbów-cukrownia.png


Istniejąca od 1908 do około 1974 roku niepubliczna kolej wąskotorowa o trakcji parowej, wybudowana i eksploatowana przez Cukrownię Garbów. Służyła do dowozu surowców (buraki, węgiel, kamień wapienny) oraz wywozu produktów (cukier, melasa, wysłodki).

Historia

Cukrownia Garbów powstała z inicjatywy właściciela majątku Garbów i dyrektora Cukrowni Lublin - Bohdana Broniewskiego. Wraz z zakładem powstawała linia kolejki do stacji Wąwolnica (od 1925 r. Nałęczów) położonej na szerokotorowej Kolei Nadwiślańskiej. Około 1925 roku powstały kolejne odcinki:

  • Z cukrowni na wschód do ładowni koło Bogucina z odgałęzieniami do żwirowni Marynki, młyna i gorzelni oraz wsi Leśce
  • Z Olszowca do ładowni w Kolonii Józefów z odgałęzieniem do ładowni i dworu w Kurowie

Na terenie cukrowni powstał rozbudowany układ torów umożliwiający dojazd do wszystkich części zakładu. Przy wjeździe zlokalizowano budynek zarządu kolejki, wagę wagonową oraz spławiaki z dwoma torami. W głębi przy południowym ogrodzeniu zakładu wybudowano pięciostanowiskową parowozownię, zaś obok niej zainstalowano obrotnicę. Tory na placach składowych buraków w północno-wschodniej części cukrowni były wykonane jako przenośne.
W Olszowcu stworzono rozgałęzienie linii w postaci trójkąta torowego z telefonicznym posterunkiem zapowiadawczym i rampą. Stacja przeładunkowa w Nałęczowie posiadała tory przeładunkowe oraz trójkąt przy torze wyjazdowym, umożliwiający obrócenie parowozu. Również tutaj zlokalizowano posterunek zapowiadawczy, z którego można było nawiązać łączność z Olszowcem oraz cukrownią. Ponadto tory odstawcze z rampami wybudowano na wszystkich punktach końcowych oraz dodatkowo na mijance w Bronicach, Płonkach i przy odgałęzieniu bocznicy do młyna na linii do Bogucina. Ładownię w Bogucinie wyposażono ponadto w budynek administracyjny i wagę. Na liniach powstało kilka niewielkich mostów z przyczółkami kamiennymi i przęsłami z belek stalowych oraz przepustów rurowych.
W trakcie kampanii cukrowniczej wyprawiano do 13 par pociągów na dobę, z których każdy składał się z 5-8 wagonów ładownych lub 10 próżnych.
Kolejka rzez większość swojego istnienia stanowiła główny środek transportu. Do cukrowni przewożono przede wszystkim buraki cukrowe z ładowni położonych wzdłuż linii, jak również przeładowywane z kolei normalnotorowej na stacji stycznej w Nałęczowie. Ponadto sprowadzano tą drogą węgiel, kamień wapienny i nawozy. Z cukrowni wywożono wysłodki oraz melasę. Okazjonalnie przewożono również pracowników i ich rodziny.
Tabor kolejki składał się z parowozów tendrzaków, wagonów węglarek, krytych i cystern do przewozu melasy.
Jako pierwsze zlikwidowano bocznice do młyna, żwirowni i odgałęzienie do Kurowa. W latach 1967-68 rozebrano odcinek Płonki - Kolonia Józefów, zaś w latach 1973-74 odcinek Olszowiec - Płonki. Jako ostatnią zlikwidowano linię główną Cukrownia - Stacja Nałęczów.

Inne koleje zarządzane przez Cukrownię Garbów

Poza własną kolejką cukrownia korzystała w okresie międzywojennym również z następujących linii:

Źródła