1Mw: Różnice pomiędzy wersjami
(uzupełnienia) |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Spalinowy zespół trakcyjny infobox | {{Spalinowy zespół trakcyjny infobox | ||
− | |seria_zespołu_spalinowego = | + | |seria_zespołu_spalinowego =1Maw64 |
|opis_zdjęcia = | |opis_zdjęcia = | ||
|przewoźnik =[[PKP]], [[SKPL]] | |przewoźnik =[[PKP]], [[SKPL]] | ||
Linia 33: | Linia 33: | ||
1Mw - typ [[Kolej wąskotorowa|wąskotorowego]] [[wagon spalinowy|wagonu motorowego]], którego prototyp został skonstruowany w warsztatach [[Pleszewska Kolej Lokalna|Krotoszyńskiej Kolei Dojazdowej]] w [[Pleszew|Pleszewie]] w 1964 roku poprzez zabudowę silnika spalinowego typu S53 i układu napędowego od samochodu ciężarowego Star do wagonu osobowego typu [[1Aw]] ([[Bxhpi]] 1674). | 1Mw - typ [[Kolej wąskotorowa|wąskotorowego]] [[wagon spalinowy|wagonu motorowego]], którego prototyp został skonstruowany w warsztatach [[Pleszewska Kolej Lokalna|Krotoszyńskiej Kolei Dojazdowej]] w [[Pleszew|Pleszewie]] w 1964 roku poprzez zabudowę silnika spalinowego typu S53 i układu napędowego od samochodu ciężarowego Star do wagonu osobowego typu [[1Aw]] ([[Bxhpi]] 1674). | ||
+ | Kolejne 8 sztuk wagonów powstało w latach 1964-1966 w warsztatach [[Krośniewicka Kolej Dojazdowa|Krośniewickiej Kolei Dojazdowej]] w [[Krośniewice|Krośniewicach]]. | ||
+ | |||
+ | == Historia == | ||
+ | === Produkcja === | ||
+ | Pomysł przebudowy typowego wagonu osobowego na motorowy narodził się w warsztatach [[Pleszewska Kolej Lokalna|Krotoszyńskiej KD]] w Pleszewie. Warsztaty te miały już pewne doświadczenie zarówno w obsłudze, jak i budowie spalinowych wagonów motorowych - pierwszy pojazd tego typu pojawił się na Kolei Dojazdowej Krotoszyn-Pleszew w 1935 roku, zaś w 1949 zbudowano metodą gospodarczą trójczłonowy pojazd [[Mxx 189]]. | ||
+ | |||
+ | Inicjatywę zgłoszono jako tzw. pracowniczy wniosek racjonalizatorski do Centralnego Zarządu Kolei Dojazdowych i po pozytywnej ocenie przystąpiono do prac. W wagonie [[Bxhpi]] 1674 (wyprodukowanym przez Państwową Fabrykę Wagonów w Świdnicy w 1056 r) wzmocniono [[ostoja|ostoję]] i [[wózek|wózki]]. Silnik typu S53 wraz ze skrzynią biegów zamontowano w kabinie maszynisty A utworzonej w jednym z przedsionków na końcu wagonu. Pod podwoziem, po stronie kabiny A, umieszczono mechanizm rewersu i skrzynię rozdzielczą, napędzającą poprzez wały napędowe po jednej (wewnętrznej) osi każdego wózka. | ||
+ | |||
+ | Ukończony wagon rozpoczął służbę na Krotoszyńskiej KD w drugiej połowie 1964 roku. Został oznaczony serią MBxd1 z numerem inwentarzowym 161. | ||
+ | |||
+ | Produkcję kolejnych pięciu pojazdów CZKD powierzył warsztatom [[Kujawskie Koleje Dojazdowe|Kujawskich KD]] w [[Krośniewice|Krośniewicach]]. Zamówienie zrealizowano w 1965 roku a pojazdy otrzymały numery inwentarzowe 162-166. | ||
− | + | Ostatnie trzy pojazdy tego typu o numerach 167-169 powstały w 1966 roku, przy czym ze względu na częste usterki wału napędzającego oś wózka B pozostawiono jedynie napęd na jedną oś wózka A. W późniejszych latach napęd osi wózka B zdemontowano również w pozostałych egzemplarzach. | |
+ | === Eksploatacja === | ||
+ | Poza egzemplarzem prototypowym wszystkie pozostałe wagony rozpoczynały swoją służbę w Krośniewicach. W kolejnych latach były jednak przekazywane na inne sieci. Znaczna ich ilość znalazła się na [[Wrocławska Kolej Dojazdowa|Wrocławskiej KD]], skąd jeden pojazd został przesłany do oddziału Muzeum Kolejnictwa w Sochaczewie, gdzie do dzisiaj oczekuje na remont. Pozostałe złomowano przed likwidacją kolejki. W pierwszej połowie lat '90 ostatnie trzy pojazdy służyły w Krośniewicach, jednakże dwa z nich złomowano w 1993 roku. Ostatni wagon tego typu (o numerze inwentarzowym 168) pozostawał w służbie aż do zamknięcia ruchu w 2008 roku (w ostatnim okresie w barwach SKPL). W 2010 został zakupiony przez Starostwo Powiatowe w Miliczu i po zewnętrznej renowacji ustawiono go w charakterze pomnika techniki na terenie dawnego przystanku Milicz Zamek. | ||
− | + | == Konstrukcja == | |
Przekonstruowanie wagonu osobowego na wagon motorowy polegało na zabudowaniu silnika wraz ze skrzynią biegów w jednym z przedsionków (na końcu wagonu), zabudowaniu przekładni osiowych na zestawach kołowych, zabudowaniu kabin sterowniczych oraz układu hamulca pneumatycznego. | Przekonstruowanie wagonu osobowego na wagon motorowy polegało na zabudowaniu silnika wraz ze skrzynią biegów w jednym z przedsionków (na końcu wagonu), zabudowaniu przekładni osiowych na zestawach kołowych, zabudowaniu kabin sterowniczych oraz układu hamulca pneumatycznego. | ||
Linia 43: | Linia 56: | ||
W późniejszym okresie, ze względów na problemy z długim wałem napędzającym oś wózka znajdującego się dalej od silnika, wał ten zlikwidowano pozostawiając jedynie napęd na jedna oś. (1A'2') | W późniejszym okresie, ze względów na problemy z długim wałem napędzającym oś wózka znajdującego się dalej od silnika, wał ten zlikwidowano pozostawiając jedynie napęd na jedna oś. (1A'2') | ||
− | |||
=== Sterowanie i jazda === | === Sterowanie i jazda === | ||
Wagon posiadał samochodową skrzynię biegów oraz zwykłe suche sprzęgło, co wymuszało "samochodowy" sposób obsługi. Jedynie zamiast pedałów zastosowano odpowiednie dźwignie, dzięki czemu wszystkie elementy sterowania znajdowały się na pulpicie maszynisty. | Wagon posiadał samochodową skrzynię biegów oraz zwykłe suche sprzęgło, co wymuszało "samochodowy" sposób obsługi. Jedynie zamiast pedałów zastosowano odpowiednie dźwignie, dzięki czemu wszystkie elementy sterowania znajdowały się na pulpicie maszynisty. | ||
− | + | == Oznaczenia == | |
− | |||
Pierwotnie wagony nosiły oznaczenie Mx (M - Wagon motorowy, x - czteroosiowy), które w latach 70 zostało zmienione na MBxd1. | Pierwotnie wagony nosiły oznaczenie Mx (M - Wagon motorowy, x - czteroosiowy), które w latach 70 zostało zmienione na MBxd1. | ||
Oznaczenie (Mx później) MBxd1 posiadają też inne wąskotorowe [[Wagon spalinowy|wagony motorowe]] napędzane silnikiem wysokoprężnym i wyposażone w przekładnię mechaniczną. Dlatego poszczególne konstrukcje odróżnia się zakresem numeru inwentarzowego. | Oznaczenie (Mx później) MBxd1 posiadają też inne wąskotorowe [[Wagon spalinowy|wagony motorowe]] napędzane silnikiem wysokoprężnym i wyposażone w przekładnię mechaniczną. Dlatego poszczególne konstrukcje odróżnia się zakresem numeru inwentarzowego. | ||
+ | == Wykaz pojazdów == | ||
+ | Ogółem powstało 8 pojazdów tego typu: | ||
+ | {| class="wikitable" | ||
+ | |Oznaczenie | ||
+ | |Rok przebudowy | ||
+ | |Przebudowa z wagonu | ||
+ | |Rok produkcji | ||
+ | |Przebieg służby | ||
+ | |Stan | ||
+ | |- | ||
+ | |MBxd1-161 | ||
+ | |1964 | ||
+ | |Bxhpi 1674 | ||
+ | |1956 | ||
+ | |Pleszew Wąsk. (1964-1968),<br/> Trzebnica Gaj (1968-1992) | ||
+ | |Złom (1992) | ||
+ | |- | ||
+ | |MBxd1-162 | ||
+ | |1965 | ||
+ | |Bxhpi 1720 | ||
+ | |1957 | ||
+ | |Krośniewice (1965-1971),<br/> Trzebnica Gaj (1971-1987),<br/> MKW Sochaczew (od 1987) | ||
+ | |Odstawiony | ||
+ | |- | ||
+ | |MBxd1-163 | ||
+ | |1965 | ||
+ | |Bxhpi 1705 | ||
+ | |1957 | ||
+ | |Krośniewice (1965-1966),<br/> Zwierzyniec Wąsk. (1966-1967),<br/> Jedrzejów Wąsk. (1967-1968),<br/> Krośniewice (1968-1993) | ||
+ | |Złom (1993) | ||
+ | |- | ||
+ | |MBxd1-164 | ||
+ | |1965 | ||
+ | |Bxhpi 1675 | ||
+ | |1956 | ||
+ | |Krośniewice (1965-1965),<br/> Jedrzejów Wąsk. (1965-1976),<br/> Śmigiel (1976-1977),<br/> Trzebnica Gaj (1977-1988) | ||
+ | |Złom (1988) | ||
+ | |- | ||
+ | |MBxd1-165 | ||
+ | |1965 | ||
+ | |Bxhpi 1668 | ||
+ | |1956 | ||
+ | |Krośniewice (1965-1967),<br/> Jedrzejów Wąsk. (1967-1976),<br/> Pleszew Wąsk. (1976-1979),<br/> Trzebnica Gaj (1979-1988) | ||
+ | |Złom (1988) | ||
+ | |- | ||
+ | |MBxd1-166 | ||
+ | |1965 | ||
+ | |Bxhpi 1722 | ||
+ | |1957 | ||
+ | |Krośniewice (1965-1966),<br/> Pleszew Wąsk. (1966-1985) | ||
+ | |Złom (1985) | ||
+ | |- | ||
+ | |MBxd1-167 | ||
+ | |1966 | ||
+ | |Bxhpi 1706 | ||
+ | |1957 | ||
+ | |Krośniewice (1966-1966),<br/> Trzebnica Gaj (1966-1971),<br/> Krośniewice (1971-1976),<br/> Trzebnica Gaj (1976-1991) | ||
+ | |Złom (1991) | ||
+ | |- | ||
+ | |MBxd1-168 | ||
+ | |1966 | ||
+ | |Bxhpi 1719 | ||
+ | |1957 | ||
+ | |Krośniewice (1966-2010),<br/> Milicz (od 2011) | ||
+ | |Pomnik | ||
+ | |- | ||
+ | |MBxd1-169 | ||
+ | |1966 | ||
+ | |Bxhpi 1717 | ||
+ | |1957 | ||
+ | |Krośniewice (1966-1993) | ||
+ | |Złom (1993) | ||
+ | |} | ||
− | + | == Źródła == | |
− | B. Pokropiński: Przebudowa wagonów osobowych 1Aw na silnikowe, Świat Kolei 10/2003 | + | B. Pokropiński: Przebudowa wagonów osobowych 1Aw na silnikowe, Świat Kolei 10/2003<br/> |
+ | [http://www.tabor.wask.pl] | ||
=== Zobacz też === | === Zobacz też === |
Wersja z 19:21, 2 lip 2011
1Maw64 | |
' | |
Przewoźnik | PKP, SKPL |
Oznaczenie przewoźnika | MBxd1 161-169 |
Producent | Warsztaty KD Pleszew*, Warsztaty KD Krośniewice* |
Lata budowy | 1964, 1965-1966 |
Układ osi | (1A)'(A1)'** |
Masa służbowa | 17820 kg |
Długość ze zderzakami | 15440 mm |
Szerokość | 2260 mm |
Wysokość | 3040 mm |
Rozstaw osi skrajnych | 10400 mm |
Rozstaw czopów skrętu | 9000 mm |
Rozstaw osi wózka | 1400 mm |
Średnica kół | 580/700 mm |
Rozstaw szyn | 750 mm |
Zapas paliwa | 80 l |
Typ silnika spalinowego | S53 |
Producent silnika | FSC Starachowice |
Moc silnika | 73,6 kW |
Rodzaj przekładni | mechaniczna |
Typ przekładni | samochodowa z samochodu Star |
Prędkość konstrukcyjna | 35 km/h |
System hamulca | Westinghouse Lu-X R1 |
System ogrzewania | wodne z własnego pieca |
Liczba miejsc siedzących | 32 |
Liczba miejsc ogółem | 96 |
*Przebudowa z wagonów osobowych typu 1Aw **W trakcie eksploatacji zmieniono na: (1A)'2'. Egzemplarze 167-169 wyprodukowano już jako (1A)'2' |
1Mw - typ wąskotorowego wagonu motorowego, którego prototyp został skonstruowany w warsztatach Krotoszyńskiej Kolei Dojazdowej w Pleszewie w 1964 roku poprzez zabudowę silnika spalinowego typu S53 i układu napędowego od samochodu ciężarowego Star do wagonu osobowego typu 1Aw (Bxhpi 1674).
Kolejne 8 sztuk wagonów powstało w latach 1964-1966 w warsztatach Krośniewickiej Kolei Dojazdowej w Krośniewicach.
Historia
Produkcja
Pomysł przebudowy typowego wagonu osobowego na motorowy narodził się w warsztatach Krotoszyńskiej KD w Pleszewie. Warsztaty te miały już pewne doświadczenie zarówno w obsłudze, jak i budowie spalinowych wagonów motorowych - pierwszy pojazd tego typu pojawił się na Kolei Dojazdowej Krotoszyn-Pleszew w 1935 roku, zaś w 1949 zbudowano metodą gospodarczą trójczłonowy pojazd Mxx 189.
Inicjatywę zgłoszono jako tzw. pracowniczy wniosek racjonalizatorski do Centralnego Zarządu Kolei Dojazdowych i po pozytywnej ocenie przystąpiono do prac. W wagonie Bxhpi 1674 (wyprodukowanym przez Państwową Fabrykę Wagonów w Świdnicy w 1056 r) wzmocniono ostoję i wózki. Silnik typu S53 wraz ze skrzynią biegów zamontowano w kabinie maszynisty A utworzonej w jednym z przedsionków na końcu wagonu. Pod podwoziem, po stronie kabiny A, umieszczono mechanizm rewersu i skrzynię rozdzielczą, napędzającą poprzez wały napędowe po jednej (wewnętrznej) osi każdego wózka.
Ukończony wagon rozpoczął służbę na Krotoszyńskiej KD w drugiej połowie 1964 roku. Został oznaczony serią MBxd1 z numerem inwentarzowym 161.
Produkcję kolejnych pięciu pojazdów CZKD powierzył warsztatom Kujawskich KD w Krośniewicach. Zamówienie zrealizowano w 1965 roku a pojazdy otrzymały numery inwentarzowe 162-166.
Ostatnie trzy pojazdy tego typu o numerach 167-169 powstały w 1966 roku, przy czym ze względu na częste usterki wału napędzającego oś wózka B pozostawiono jedynie napęd na jedną oś wózka A. W późniejszych latach napęd osi wózka B zdemontowano również w pozostałych egzemplarzach.
Eksploatacja
Poza egzemplarzem prototypowym wszystkie pozostałe wagony rozpoczynały swoją służbę w Krośniewicach. W kolejnych latach były jednak przekazywane na inne sieci. Znaczna ich ilość znalazła się na Wrocławskiej KD, skąd jeden pojazd został przesłany do oddziału Muzeum Kolejnictwa w Sochaczewie, gdzie do dzisiaj oczekuje na remont. Pozostałe złomowano przed likwidacją kolejki. W pierwszej połowie lat '90 ostatnie trzy pojazdy służyły w Krośniewicach, jednakże dwa z nich złomowano w 1993 roku. Ostatni wagon tego typu (o numerze inwentarzowym 168) pozostawał w służbie aż do zamknięcia ruchu w 2008 roku (w ostatnim okresie w barwach SKPL). W 2010 został zakupiony przez Starostwo Powiatowe w Miliczu i po zewnętrznej renowacji ustawiono go w charakterze pomnika techniki na terenie dawnego przystanku Milicz Zamek.
Konstrukcja
Przekonstruowanie wagonu osobowego na wagon motorowy polegało na zabudowaniu silnika wraz ze skrzynią biegów w jednym z przedsionków (na końcu wagonu), zabudowaniu przekładni osiowych na zestawach kołowych, zabudowaniu kabin sterowniczych oraz układu hamulca pneumatycznego.
MBxd1 to czteroosiowy wagon motorowy napędzany silnikiem wysokoprężnym i wyposażony w przekładnię mechaniczną typu samochodowego. Napęd ze skrzyni biegów, był przenoszony za pomocą wału Kardana do przekładni nawrotno-rozdzielczej. Następnie dwoma wałami kardana był przenoszony na drugą oś każdego wózka (1A'A1').
W późniejszym okresie, ze względów na problemy z długim wałem napędzającym oś wózka znajdującego się dalej od silnika, wał ten zlikwidowano pozostawiając jedynie napęd na jedna oś. (1A'2')
Sterowanie i jazda
Wagon posiadał samochodową skrzynię biegów oraz zwykłe suche sprzęgło, co wymuszało "samochodowy" sposób obsługi. Jedynie zamiast pedałów zastosowano odpowiednie dźwignie, dzięki czemu wszystkie elementy sterowania znajdowały się na pulpicie maszynisty.
Oznaczenia
Pierwotnie wagony nosiły oznaczenie Mx (M - Wagon motorowy, x - czteroosiowy), które w latach 70 zostało zmienione na MBxd1.
Oznaczenie (Mx później) MBxd1 posiadają też inne wąskotorowe wagony motorowe napędzane silnikiem wysokoprężnym i wyposażone w przekładnię mechaniczną. Dlatego poszczególne konstrukcje odróżnia się zakresem numeru inwentarzowego.
Wykaz pojazdów
Ogółem powstało 8 pojazdów tego typu:
Oznaczenie | Rok przebudowy | Przebudowa z wagonu | Rok produkcji | Przebieg służby | Stan |
MBxd1-161 | 1964 | Bxhpi 1674 | 1956 | Pleszew Wąsk. (1964-1968), Trzebnica Gaj (1968-1992) |
Złom (1992) |
MBxd1-162 | 1965 | Bxhpi 1720 | 1957 | Krośniewice (1965-1971), Trzebnica Gaj (1971-1987), MKW Sochaczew (od 1987) |
Odstawiony |
MBxd1-163 | 1965 | Bxhpi 1705 | 1957 | Krośniewice (1965-1966), Zwierzyniec Wąsk. (1966-1967), Jedrzejów Wąsk. (1967-1968), Krośniewice (1968-1993) |
Złom (1993) |
MBxd1-164 | 1965 | Bxhpi 1675 | 1956 | Krośniewice (1965-1965), Jedrzejów Wąsk. (1965-1976), Śmigiel (1976-1977), Trzebnica Gaj (1977-1988) |
Złom (1988) |
MBxd1-165 | 1965 | Bxhpi 1668 | 1956 | Krośniewice (1965-1967), Jedrzejów Wąsk. (1967-1976), Pleszew Wąsk. (1976-1979), Trzebnica Gaj (1979-1988) |
Złom (1988) |
MBxd1-166 | 1965 | Bxhpi 1722 | 1957 | Krośniewice (1965-1966), Pleszew Wąsk. (1966-1985) |
Złom (1985) |
MBxd1-167 | 1966 | Bxhpi 1706 | 1957 | Krośniewice (1966-1966), Trzebnica Gaj (1966-1971), Krośniewice (1971-1976), Trzebnica Gaj (1976-1991) |
Złom (1991) |
MBxd1-168 | 1966 | Bxhpi 1719 | 1957 | Krośniewice (1966-2010), Milicz (od 2011) |
Pomnik |
MBxd1-169 | 1966 | Bxhpi 1717 | 1957 | Krośniewice (1966-1993) | Złom (1993) |
Źródła
B. Pokropiński: Przebudowa wagonów osobowych 1Aw na silnikowe, Świat Kolei 10/2003
[1]
Zobacz też
Ta strona zawiera treści z Wikipedii. Oryginalny artykuł był umieszczony pod nazwą 1Mw. Lista autorów jest dostępna w historii strony. Tekst z Wikipedii jest udostępniony na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach.