Prezes Urzędu Transportu Kolejowego

Z Enkol
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Prezes Urzędu Transportu Kolejowego - centralny organ administracji rządowej właściwy w sprawach:

  1. regulacji transportu kolejowego (z wyjątkiem metra)
  2. licencjonowania transportu kolejowego
  3. nadzoru technicznego nad eksploatacją i utrzymaniem linii kolejowych oraz pojazdów kolejowych
  4. bezpieczeństwa ruchu kolejowego,
  5. nadzoru nad przestrzeganiem praw pasażerów w transporcie kolejowym
  6. licencji i świadectw maszynistów [1]

Prezes UTK ponadto wykonuje kontrolę wyrobów przeznaczonych do stosowania w infrastrukturze kolejowej, na bocznicach kolejowych, kolejach wąskotorowych oraz w metrze, związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu, a także wykonywaniem przewozów osób i towarów oraz eksploatacją pojazdów szynowych [2] oraz organem wyspecjalizowanym w zakresie kontroli zgodności z zasadniczymi wymaganiami wprowadzonych do obrotu kolei linowych do przewozu osób [3].

Prezes UTK wykonuje swoje zadania przy pomocy Urzędu Transportu Kolejowego [4].


Zadania Prezesa UTK[edytuj]

Regulacja rynku kolejowego[edytuj]

Do zadań Prezesa UTK, w zakresie regulacji transportu kolejowego, należy:

  1. zatwierdzanie i koordynowanie opłat za korzystanie z przyznanych tras pociągów oraz dostępu do infrastruktury kolejowej pod względem zgodności z zasadami ustalania tych opłat
  2. nadzór nad zapewnieniem niedyskryminującego dostępu przewoźników kolejowych do infrastruktury kolejowej
  3. nadzór nad równoprawnym traktowaniem przez zarządców wszystkich przewoźników kolejowych, w szczególności w zakresie rozpatrywania wniosków o udostępnienie tras pociągów i naliczania opłat
  4. nadzór nad poprawnością ustalania przez zarządcę opłat podstawowych za korzystanie z infrastruktury kolejowej oraz opłat dodatkowych za świadczenie usług dodatkowych
  5. rozpatrywanie skarg przewoźników kolejowych dotyczących:
    • regulaminu przydzielania tras pociągów
    • przydzielania tras pociągów i opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej
  6. zbieranie i analizowanie informacji dotyczących rynku przewozów kolejowych
  7. współdziałanie z właściwymi organami w zakresie:
    • przeciwdziałania stosowaniu praktyk monopolistycznych przez zarządców i przewoźników kolejowych
    • koordynowania funkcjonowania rynku transportu kolejowego
  8. nakładanie kar pieniężnych na zasadach określonych w ustawie o transporcie kolejowym
  9. wydawanie decyzji w sprawie otwartego dostępu
  10. rozpatrywanie spraw dotyczących pasażerskich przewozów okazjonalnych [5]


Nadzór nad podmiotami, których działalność ma wpływ na bezpieczeństwo ruchu kolejowego i bezpieczeństwo eksploatacji kolei[edytuj]

Do zadań Prezesa UTK, w zakresie nadzoru nad podmiotami, których działalność ma wpływ na bezpieczeństwo ruchu kolejowego i bezpieczeństwo eksploatacji kolei, należy:

  1. wydawanie, przedłużanie ważności, zmiana i cofanie autoryzacji bezpieczeństwa, certyfikatów bezpieczeństwa i świadectw bezpieczeństwa oraz prowadzenie i aktualizacja rejestrów tych dokumentów
  2. wydawanie, przedłużanie ważności, zawieszanie i cofanie licencji maszynisty, aktualizowanie danych zawartych w licencji, wydawanie wtórników licencji oraz prowadzenie i aktualizacja rejestru tych dokumentów
  3. wydawanie i cofanie certyfikatów podmiotom odpowiedzialnym za utrzymanie pojazdu kolejowego (ECM) w odniesieniu do wagonów towarowych oraz kontrola spełnienia warunków lub wymagań zawartych w tym certyfikacie
  4. kontrola spełniania warunków lub wymagań zawartych w autoryzacjach bezpieczeństwa, certyfikatach bezpieczeństwa, świadectwach bezpieczeństwa oraz kontrola zgodności działania zarządców lub przewoźników kolejowych z przepisami Unii Europejskiej i prawa krajowego w zakresie bezpieczeństwa transportu kolejowego
  5. nadzór nad podmiotami uprawnionymi do szkolenia i egzaminowania osób ubiegających się o licencję i świadectwo maszynisty oraz prowadzenie rejestru podmiotów uprawnionych do przeprowadzania badań w celu uzyskania licencji maszynisty
  6. kontrola spełniania przez zarządców, przewoźników kolejowych oraz użytkowników bocznic kolejowych obowiązków w zakresie bezpieczeństwa transportu kolejowego, a w szczególności:
  7. nadzór nad zachowaniem bezpieczeństwa w transporcie kolejowym oraz prawidłowym utrzymaniem i eksploatacją linii kolejowych oraz bocznic kolejowych
  8. analiza raportów w sprawie bezpieczeństwa
  9. monitorowanie, promowanie, wprowadzanie w życie oraz rozwijanie regulacji bezpieczeństwa, łącznie z systemem krajowych zasad bezpieczeństwa
  10. kontrola przewozu koleją materiałów niebezpiecznych [6]


Nadzór w zakresie spójności systemu kolejowego[edytuj]

Do zadań Prezesa UTK w zakresie spójności systemu kolejowego, w tym nadzoru nad rozwiązaniami technicznymi, które mają wpływ na bezpieczeństwo ruchu kolejowego i bezpieczeństwo systemu kolei, należy:

  1. wydawanie zezwoleń na dopuszczenie do eksploatacji podsystemów strukturalnych składających się na system kolei
  2. wydawanie zezwoleń na dopuszczenie do eksploatacji nowego lub zmodernizowanego taboru kolejowego jako podsystemu strukturalnego, nieobjętego technicznymi specyfikacjami interoperacyjności (TSI)
  3. wydawanie świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu budowli przeznaczonej do prowadzenia ruchu kolejowego lub świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu urządzenia przeznaczonego do prowadzenia ruchu kolejowego lub świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu pojazdu kolejowego oraz prowadzenie i aktualizacja rejestru tych świadectw
  4. prowadzenie spraw związanych z rozpatrywaniem wniosków o nadanie, zmianę lub wycofanie identyfikatora literowego dysponenta (VKM5) oraz przekazywanie informacji w tym zakresie Europejskiej Agencji Kolejowej
  5. kontrola przewozu koleją towarów niebezpiecznych
  6. prowadzenie i aktualizacja krajowego rejestru pojazdów kolejowych
  7. nadawanie i zmiana europejskich numerów pojazdom kolejowym (EVN6)), wyrejestrowywanie pojazdów kolejowych oraz dokonywanie zmian pozostałych danych rejestrowych w krajowym rejestrze pojazdów kolejowych
  8. prowadzenie spraw związanych z rozpatrywaniem wniosków o odstępstwa i przekazywanie Komisji Europejskiej dokumentów niezbędnych do otrzymania tych odstępstw [7]


Uprawnienia Prezesa UTK[edytuj]

Prezes UTK i pisemnie upoważnione przez niego osoby:

  1. mają prawo wstępu na obszar kolejowy i na bocznice kolejowe oraz do pomieszczeń związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego oraz do pojazdów kolejowych wraz z prawem przejazdu w pociągach i pojazdach kolejowych
  2. mogą żądać pisemnych i ustnych wyjaśnień, okazywania dokumentów, udzielania informacji oraz udostępniania wszelkich danych związanych z przedmiotem kontroli [8]
  3. mają prawo, w ramach kontroli wyrobów wprowadzonych do obrotu, przeprowadzać kontrolę zgodnie z przepisami ustawy o systemie oceny zgodności [9]

Ponadto Prezes UTK ma prawo:

  1. w razie stwierdzenia naruszenia przepisów dotyczących obowiązków zarządców, przewoźników kolejowych oraz użytkowników bocznic kolejowych nakazać w drodze decyzji usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości w określonym terminie. Uprawnienia Prezesa UTK dotyczą w szczególności następujących zagadnień:
    • zasad prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji
    • warunków technicznych eksploatacji pojazdów kolejowych, w tym ważności świadectw sprawności technicznej i dokumentów, które powinny znajdować się w pojeździe kolejowym będącym w ruchu
    • warunków, jakie powinni spełniać maszyniści, osoby zatrudnione na stanowiskach bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego, prowadzeniem określonych rodzajów pojazdów kolejowych oraz pojazdów kolejowych metra
    • zasad uzyskiwania uprawnień i wykonywania obowiązków doradcy do spraw bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych koleją
  2. w razie stwierdzenia zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego lub bezpieczeństwa przewozu osób i rzeczy w drodze decyzji wstrzymać ruch kolejowy lub wprowadza jego ograniczenia na linii kolejowej lub jej odcinku albo na bocznicy kolejowej
  3. wyłączyć z eksploatacji pojazd kolejowy lub ograniczyć jego eksploatację gdy nie spełnia on wymagań określonych w przepisach


Powoływanie i odwoływanie Prezesa UTK[edytuj]

Prezes Urząd Transportu Kolejowego jest powoływany przez Prezesa Rady Ministrów, spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru, na wniosek ministra właściwego do spraw transportu. Prezes Rady Ministrów odwołuje Prezesa UTK.[10] Nadzór nad Prezesem UTK sprawuje minister właściwy do spraw transportu. [11]

Minister właściwy do spraw transportu, na wniosek Prezesa UTK, powołuje 2 wiceprezesów Urzędu Transportu Kolejowego, spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru. Minister właściwy do spraw transportu, na wniosek Prezesa UTK, odwołuje wiceprezesów Urzędu Transportu Kolejowego. [12]

Stanowisko Prezesa UTK może zajmować osoba, która:

  1. posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny
  2. jest obywatelem polskim;
  3. korzysta z pełni praw publicznych;
  4. nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe
  5. posiada kompetencje kierownicze
  6. posiada co najmniej 6-letni staż pracy, w tym co najmniej 3-letni staż pracy na stanowisku kierowniczym
  7. posiada wykształcenie i wiedzę z zakresu spraw należących do właściwości Prezesa UTK. [13]



Przypisy

  1. ↑ Art. 10 ust. 1 i 2 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  2. ↑ Art. 10 ust. 3 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami) w związku z ustawą z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2087 z późniejszymi zmianami)
  3. ↑ Art. 10 ust. 4 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  4. ↑ Art. 12 ust. 1 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  5. ↑ Art. 13 ust. 1 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  6. ↑ Art. 13 ust. 1a Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  7. ↑ Art. 13 ust. 2 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  8. ↑ Art. 15 ust. 1 pkt. 1 i 2 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  9. ↑ Art. 15 ust. 1 pkt. 3 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami) w związku z ustawą o systemie oceny zgodności (Dz. U. 2004 Nr 204 poz. 2087 z późniejszymi zmianami)
  10. ↑ Art. 11 ust. 1 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  11. ↑ Art. 11 ust. 2 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  12. ↑ Art. 11 ust. 3 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
  13. ↑ Art. 11 ust. 4 Ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 Nr 86 poz. 789 z późniejszymi zmianami)
Źródło: „https://enkol.pl/index.php?title=Prezes_Urzędu_Transportu_Kolejowego&oldid=3368”